Rotterdamse studenten eisen energietoeslag via de rechter

Het was een moeilijk jaar voor Rogier Fransen (21), student Bedrijfskunde en Rechten. Zijn energiekosten en huur van zijn studentenkamer gingen begin dit jaar met 70 euro per maand omhoog, terwijl hij als student maar één dag in de week kon werken. Toch kreeg hij niet de energietoeslag van 1300 euro, omdat studenten zijn uitgezonderd. “Ik kon nog maar net rondkomen”, zegt Rogier, die nu twee maanden pauze heeft van zijn studie waardoor hij meer kan werken. “Veel studenten zitten in dezelfde situatie als minima, en toch wordt het hen lastig gemaakt.”

Daarom besloot Rogier in augustus een bezwaarschrift in te dienen bij gemeente Rotterdam. Inmiddels hebben bijna vijfhonderd studenten hetzelfde gedaan. Vier maanden later wacht Rogier nog steeds op antwoord. Als zijn bezwaar afgewezen wordt, stapt hij naar de rechter. “Het gaat mij erom dat er een structurele oplossing voor studenten komt. Het is vervelend als daar een rechter voor nodig is, maar dat moet dan maar.”

In augustus spande een student in Nijmegen al een zaak aan tegen zijn gemeente. Met succes: de rechtbank oordeelde dat studenten niet mogen worden uitgesloten van de energietoeslag, waarna de student alsnog het geld ontving. Sommige gemeenten pasten daarna hun beleid aan, de gemeente Rotterdam deed dat niet.

Minister Carola Schouten van Armoedebestrijding blijft bij het standpunt dat studenten lang niet allemaal de energietoeslag hoeven te krijgen van gemeenten, omdat de woonsituatie van studenten heel verschillend is. Zo zou het niet eerlijk zijn als studenten met een kleine studentenkamer en lage energiekosten de toeslag zouden krijgen. Volgens de landsadvocaat is dit standpunt houdbaar.

Rechtenstudent Laura van Dijk (23) laat het daar niet bij zitten. Dit jaar stegen haar energie- en huurkosten met in totaal 100 euro per maand. Ze ondernam niet direct actie toen haar verzoek om de energietoeslag afgewezen werd, maar zodra ze hoorde over het oordeel van de rechtbank besloot ze alsnog een bezwaar in te dienen. Te laat: de bezwaartermijn is voorbij, liet de gemeente weten.

Laura besloot een rechtszaak aan te spannen. “Ik zou dat niet hebben gedaan als ik geen last had van stijgende kosten”, zegt ze. “Juridisch heb ik een kleine kans, maar ik hoop dat de gemeente inziet dat ze zo’n grote groep uitsluit en mij daarom toch niet afwijst op basis van de verlopen termijn.” Het is nog niet bekend wanneer de zitting is.

Studenten kunnen wel beroep doen op de individuele bijzondere bijstand, laat een woordvoerder van de gemeente Rotterdam weten. Hierbij wordt op basis van de persoonlijke situatie van de student berekend hoeveel geld hij of zij mag ontvangen. Omdat nog maar weinig studenten hier gebruik van hebben gemaakt, probeert de gemeente het sinds kort meer onder aandacht te brengen.

“Je hebt recht op een driegangendiner, maar wordt afgewimpeld met het kidsmenu”, zegt Rogier over de bijzondere bijstand. Het grootste bezwaar: bij de berekening gaat de gemeente ervanuit dat iedere hbo- en wo-student in ieder geval een inkomen van 932,97 euro heeft, het maximale leenbedrag. Hierdoor heeft maar een kleine groep studenten recht op de bijstand. “Heel onterecht”, zegt Laura. “Iedereen kan een lening aanvragen bij de bank. Wij hebben dan wel recht op een studielening, maar de rente daarop is straks ook niet meer nul procent. Wij moeten alles gewoon terugbetalen.”

Daarnaast moeten studenten meer moeite doen voor het ontvangen van de bijzondere bijstand, zoals het aanleveren van rekeningen en inkomensgegevens. Terwijl iedereen die onder een bepaald inkomensnorm zit de energietoeslag automatisch ontvangt. “Als je als student onder die norm zit, krijg je geen toeslag, alleen maar omdat je student bent”, zegt Mina Morkoç, GroenLinks-raadslid in de Rotterdamse gemeenteraad en zelf rechtenstudent aan de EUR. “Studenten vinden het doorgaans al lastig om hulp te vragen, laat staan als het ook nog eens moeilijker voor hen wordt gemaakt dan voor anderen.”

De gemeente Rotterdam krijgt geen geld van de rijksoverheid om studenten te voorzien van de energietoeslag, zegt de woordvoerder van de gemeente. “We zijn ons bewust van dat we niet iedere student kunnen helpen, maar via de bijzondere bijstand ondersteunen we wel de studenten die financieel het meest kwetsbaar zijn.” Maar volgens Morkoç kan de gemeente de energietoeslag wel financieren. “Dat er geen geld is, is een argument dat alleen wordt gebruikt als het college iets niet als prioriteit ziet”, zegt ze.

Toch houdt Rogier hoop op energietoeslag. “Als alle studenten samenwerken, is het mogelijk”, zegt hij. Daarom roept hij via zijn LinkedIn en website studenten op om een bezwaar in te dienen of naar de rechter te stappen. Het liefst wil hij samen met hen een beroepsschrift schrijven dat iedereen kan gebruiken. “Dat maakt het leven van studenten een stuk gemakkelijker.”