Eerste partij op stembiljet Universiteitsraad sinds jaren negentig: Aeffix

De Universiteitsraad is het hoogste medezeggenschapsorgaan van de universiteit, dat het College van Bestuur adviseert over allerlei beleidszaken en inspraak heeft op de begroting van de universiteit. In de raad zitten 24 gekozen leden, waaronder twaalf studenten. Die worden elk jaar in mei gekozen in universiteitsbrede verkiezingen.

Jarenlang konden studenten zich alleen op persoonlijke titel kandidaat stellen voor de U-raad en was het niet toegestaan als gezamenlijke lijst mee te doen. De laatste poging tot het oprichten van een partij, Erasmian Unity, stuitte in 2020 al voor het begin van de verkiezingen op bezwaren vanuit het Centraal Stembureau en stierf daarna een stille dood.

Sindsdien is het kiesreglement aangepast. Niet alleen zijn partijen toegestaan, ook is het mogelijk om een overschot aan stemmen op een hogergeplaatste kandidaat door te schuiven naar de volgende op de lijst. Daardoor wordt het interessanter voor kandidaten om samen verkiesbaar te zijn.

Op een zondagochtend in de Universiteitsbibliotheek kwam Aeffix tot stand, vertellen kandidaten en raadsleden Sandra Constantinou (nummer 2 op de lijst) en Tom van Dijken (nummer 3). Het idee voor de partij is afkomstig van mederaadslid Patryk Jarmakowicz, die de lijst zal aanvoeren. Friso Roos (ook al lid van de U-raad) is nummer vier. Twee nieuwe leden hebben interesse in een plek op de lijst. Het idee om zestig studenten op de lijst te zetten en zo veel stemmen binnen te harken, zoals in veel andere universiteitssteden gebeurt, is nog niet in ze opgekomen.

Dat komt ook omdat de leden van Aeffix vooral wegbereiders willen zijn, vertellen Sandra en Tom. Tom: “We zetten kleine stapjes. Het is niet ons doel om zometeen een meerderheid in de raad te hebben, of een garantie te zijn om in de raad te komen.” Wat Aeffix wel is of kan worden, moeten ze zelf ook nog ontdekken. “We willen bijvoorbeeld een klankbord zijn voor studenten en continuïteit bieden”, zegt Tom. Want dat laatste is een groot probleem in de raad: elk jaar verdampt bij de studenten de kennis, omdat verreweg de meeste leden na een jaar de raad weer verlaten. “Het kostte mij ook een paar maanden om er helemaal in te komen”, vertelt Sandra. Een partij kan daarbij helpen.

Uitgesproken links of rechts is de partij niet, wel zijn er gemeenschappelijke kernwaarden, legt Tom uit. “We willen opnieuw definiëren van wat succes betekent voor studenten. Volgens de universiteit betekent succes het halen van je tentamens en het hebben van maatschappelijke impact. Volgens ons is dat anders: het is vooral belangrijk dat een student groeit als persoon. En dat gaat voor iedereen op een andere manier.” Aeffix wil dat persoonlijke succes vooral bereiken door docenten en studenten vaker met elkaar te laten praten. “Zodat er niet over studenten gepraat wordt, maar met studenten”, zegt Tom. Hij wil zich vooral inzetten om hybride onderwijs op een goede manier te blijven inzetten. Sandra zette zich in de raad al in voor onderzoek naar hybride onderwijs en wil werken aan ‘duurzamere’ manieren om de mentale gezondheid van studenten te verbeteren, bijvoorbeeld door haar plan voor een ‘menselijke bibliotheek’, waarbij mensen bij elkaar kunnen aankloppen voor hulp en informatie.

Kunnen we tijdens de campagne in mei verkiezingsposters verwachten met de foto van lijsttrekker Patryk Jarmakowicz? Sandra en Tom zeggen van niet. “We willen niet één persoon op het schild hijsen”, legt Sandra uit. “Wij zijn geen partij van een leider en volgers, we zijn individuen die voor gedeelde waardes en idealen knokken. En ik denk dat studenten wel vier gezichten kunnen onthouden.” Ook legt Aeffix geen fractiediscipline op. “We willen niet iemands individualiteit ontnemen, maar natuurlijk zullen we van tevoren wel onderling discussiëren over onderwerpen op de agenda. Doordat we samen optrekken hebben we een grotere stem”, vertelt Tom.

Sommige raadsleden vreesden dat het toestaan van partijen zou leiden tot politisering in de Universiteitsraad. Doordat partijen zich willen onderscheiden, zou de samenwerking met het College van Bestuur onnodig stroef kunnen verlopen, was de gedachte van sommige raadsleden. Sandra en Tom delen die vrees niet. Sandra: “Wij willen juist de Erasmiaanse gemeenschap bij elkaar brengen. Natuurlijk kunnen we nooit alles naar ieders zin doen, maar we willen juist werken aan meer gemeenschapszin.”