Een prijs om Mariëtte Kaandorps liefde voor onderwijs voort te laten leven

Halverwege het gesprek staat Mieke Brockhoff op. Als ze weer zit, heeft ze een groot wit boek in haar armen. Op de glanzende omslag staat een rode bloem. De bloemblaadjes in het midden gaan over in golven van de zee. Op haar altijd opgeruimde kantoor had haar dochter Mariëtte een grote afbeelding van een bloem hangen, en op haar rouwkaart was een foto van het strand te zien. Dat was de inspiratie van Mariëttes oud-studenten, vermoeden Mariëttes ouders. De studenten hadden een kunstenaar gevraagd te helpen het boek vorm te geven, maar de persoonlijke verhalen in het boek zijn van henzelf. Die gaan over hoe bijzonder Mariëtte voor ze was.

Deze vrijdag zou de oudste dochter van Frans Kaandorp en Mieke Brockhoff 37 jaar geworden zijn. 20 november 2020 overlijdt Mariëtte onverwachts aan een longembolie. Ze werkt dan ruim drie jaar als universitair docent bij de Rotterdam School of Management (RSM). Hier deed ze ook onderzoek naar cognitie, hoogbegaafdheid, intuïtie en de processen van sociale interactie op de werkvloer. De vele berichten, gebaren, brieven en bezoeken van haar collega’s, (oud-)studenten en ook van ouders van studenten hebben de ouders van Mariëtte verrast.

“We hebben liefde ontvangen”, zegt Frans. “Een maand na haar overlijden kwamen er twee oud-studenten langs”, vertelt Mieke. 20 december is hun trouwdatum, daarom weet ze het nog zo precies. “Ze gaven ons het boek met herinneringen die zij en andere studenten hadden opgeschreven. Daaruit blijkt hoe wetenschappelijk kundig en vooral hoe betrokken ze was. In een brief schrijft een moeder ons dat Mariëtte haar zoon door een moeilijke fase heeft heen geholpen.” Met een brekende stem vult Frans aan: “Zij schreef: ‘Er is een parel voor het onderwijs verloren gegaan’.

”Mariëtte was altijd bezig om ‘dingen beter te maken’, vertelt Mieke. “Ze wilde haar studenten inspireren en hen verder brengen. Dat was haar drijfveer. En het coachen van studenten vond ze misschien wel het allerleukste onderdeel van haar baan.”

De vele liefdevolle reacties brengen Frans op een idee: een prijs voor betrokken en inspirerende docenten. Dit wordt voorgesteld aan de leidinggevende van Mariëtte. Hij gaat ermee naar de decaan van de RSM en zo gaat het balletje rollen. De Mariëtte Kaandorp Prize for Excellence in Thesis Mentoring is geboren en zal ten minste vijf jaar bestaan. Studenten kunnen jaarlijks hun begeleider van hun masterthesis nomineren voor de prijs.

Mariëtte was een verbinder en de prijs is een beloning voor een goede verbinding tussen student en docent. Zo ziet haar leidinggevende het. Hoogleraar en afdelingshoofd van de afdeling Organisatie en Personeel Steffen Giessner vertelt dat Mariëtte een schakel op de afdeling was, want zij had ervaring met kwantitatief en kwalitatief onderzoek. “Voor haar komst waren we eerder twee afdelingen, de een meer kwantitatief en de ander kwalitatief. Mede dankzij haar zijn we nu één. Beide kanten mochten haar direct bij het sollicitatieproces.” Ook de collega’s hebben voor haar ouders een boek gemaakt met hun herinneringen.

Niet alleen op de werkvloer, maar ook naar haar studenten toe was ze een verbinder, herinnert Giessner. “Ze voelde niet alleen talent aan, maar ook wie buiten de groep viel. Ook de lone wolf voelde zich betrokken dankzij haar. Ze was een goede docent. Studenten beoordeelden haar altijd excellent.”

Na de vraag hoe hij zich Mariëtte herinnert, begint Giessner al snel te lachen. Hij noemt haar direct, attent en altijd voorbereid. “Als we een gesprek hadden, kwam ze binnen met een lijst vragen. Hoe gaan we dit doen? Hoe zullen we dat aanpakken? Als bij mij de stress toe begon te nemen, zei zij: ‘Ik heb wel wat voorstellen.’ Ze had op elke vraag een antwoord. Ik hoefde alleen ‘ja’, ‘is goed’, of ‘gaan we doen’ te zeggen. Ik weet zeker dat ze die antwoorden al zocht om bij mij werkstress te voorkomen.”

Bij de anekdotes over hun kinderen stralen Mieke en Frans van trots. Het echtpaar zit aan tafel, zij links en hij rechts. Op de achtergrond, precies tussen ze in, is de schouw te zien. Die staat vol met fotolijsten en een enkele kerstkaart. De foto’s zijn van hun gezin, van hun kinderen en kleinkind. Mariëtte is onder meer te zien op een oude schoolfoto en een meer recente groepsfoto.

“Mariëtte was echt bezig met het ambacht onderwijs”, vertelt haar vader. Daar is hij trots op. Het gezin is een ‘echt onderwijsgezin’. Hij heeft veertig jaar in het onderwijs gewerkt, Mieke heeft jarenlang aan de Universiteit van Amsterdam en aan de Hogeschool van Amsterdam gewerkt. “We hebben veel gesproken over wat goed onderwijs is en hoe zij haar onderwijs meer dynamisch kon maken. Dit was tijdens haar tijd aan de Vrije Universiteit. Haar collega’s vroegen later aan haar: ‘Hoe kan het dat jij zoveel reacties krijgt bij jouw colleges?’ en ‘hoe krijg jij je studenten zo aan het werk?’ Dat maakte mij trots.”

Mariëttes veerkracht is datgene waar Mieke trots op is. “Ook was ze met al haar talenten gewoon een heel lief en goed mens. Ze ging nooit bij de pakken neer zitten. Als ik ergens mee zat, was zij diegene die zei: ‘Weet je hoe je hier ook naar kan kijken?’” Mariëtte bracht leven in de brouwerij, vertelt haar moeder. “Ze had altijd wel een plan voor een leuk uitstapje. Frans en ik zeiden vroeger tegen elkaar: ‘Als we met pensioen zijn, plant ze ook dat voor ons.’”

Waar haar ouders overlopen van trots, was Mariëtte vooral bescheiden, vertellen haar ouders en leidinggevende. Of ze de prijs een eer gevonden zou hebben? “O, nee”, reageert haar moeder meteen. “Dat had ze overdreven gevonden, daar was ze veel te bescheiden voor.” Maar in haar hart was ze er vast wel trots op geweest, daar zijn haar ouders zeker van.

Mieke en Frans hadden dan ook niet gevraagd om de prijs naar hun kind te vernoemen. Dat was een voorstel van de universiteit, een voorstel waar ze wel volledig achterstaan. Ze zijn vol lof over hoe de EUR met hen omging. Ze zijn gevraagd mee te denken over de prijs, waren bij de Opening van het Academisch Jaar omdat daar wordt stilgestaan bij overleden studenten en medewerkers, en zijn gevraagd mee te denken over een kunstwerk ter nagedachtenis aan hun dochter. De gekozen kunstenaar, Lies Goemans, heeft uiteindelijk ‘een prachtig schilderij gemaakt voor op de campus’, vertelt Mieke.

Hoewel ze bescheiden was, kon Mariëtte wel degelijk trots zijn, vertelt haar moeder. “Trots op haar promotie. Trots op ons als ouders. Trots op haar naam, die vond ze mooi. Trots op haar zus. Die twee waren er altijd voor elkaar. Bij het spel Party&Co mochten ze niet meer samen in een team. Dan tekende de ene zus één lijntje en riep de ander meteen: ‘Een olifant!’ En dan was het nog goed ook. Ja, we missen Mariëtte enorm. Het is een gat in ons gezin dat nooit meer gevuld zal zijn.” Haar vader sluit af met: “We hopen dat haar legacy, haar passie voor écht goed onderwijs wel voort zal leven.”