Ondanks een rookverbod ligt de campus nog vol met peuken

Op de goed afgeschermde betonnen trap aan het water langs het Erasmusgebouw liggen woensdagmiddag honderd peuken op een hoop. Langs de weg bij Park Noord liggen overal filters. Waar komen na meer dan een jaar rookverbod al die peuken nog vandaan?

Op het buitenterrein van de universiteit is het sinds 1 augustus 2020 niet langer toegestaan om te roken. Vanaf dat moment gold er een landelijk rookverbod op en rondom onderwijsinstellingen. Wie wil roken, moest dus van de campus af. Het verbod geldt 24 uur per dag en voor alle rookwaar.

Volgens een woordvoerder van de universiteit spreken beveiligers en stewards rokers op de campus aan en vragen of rokers op de hoogte zijn van het verbod. Zij geven aan altijd met medewerkers, studenten en bezoekers het gesprek aan te willen gaan.

Als beveiligers de roker niet kunnen overtuigen om de sigaret uit te doen, dan kunnen ze nog ‘volgens het ordereglement handelen’. Dat betekent dat de politie bijvoorbeeld gebeld wordt en er boetes worden uitgeschreven. In de praktijk is dat nog nooit voorgekomen, zegt een woordvoerder van de universiteit.

Of de maatregelen hebben geholpen is volgens de woordvoerder moeilijk te zeggen, omdat studenten en medewerkers tot voor kort zo weinig op de campus aanwezig waren.

Voordat het rookverbod in 2020 inging, waren er vastgestelde rookzones. Zo waren er rookzones achter het Sandersgebouw, op het K.P. van der Mandeleplein (voor het Theilgebouw) en tussen de bibliotheek en het sportgebouw.

Uit een rondvraag blijkt dat na meer dan een jaar na het verbod deze zones nog steeds in trek zijn bij rokers.

Tegen de muur van de Spar leunend rookt een bedrijfskundestudent, gekleed in een nette leren jas, een Marlboro-light. ‘Ze doen hier weleens moeilijk.’ Hij blaast een rookwolk richting een student met lang zwart krulhaar en haarspelden. Ze antwoordt: ‘Dat rookverbod stelt niet heel veel voor. Voor Mandeville en In de Smitse word je wel eens aangesproken. Op de rest van de campus niet.’ In de Spar ziet een medewerker regelmatig rokers wegduiken als ze in werktenue voorbijkomt.

Aan de andere kant van het Sandersgebouw, naast een rij nog walmende askegels, merkt een medewerker van In de Smitse op dat het ‘vroeger toch wel echt een stuk erger was’. “Een jaar geleden stond het hier op de campus overal blauw, zoals in de stad op sommige plekken. Dat is nu wel anders. Maar goed, er wordt nog steeds gerookt, zeker als men wat drinkt.”

Een medewerker achter de bar in het Erasmus sportcomplex ziet juist weinig verandering. “Er wordt hier voor het gebouw echt wel veel gepaft. Dat is nog steeds evenveel als voor het rookverbod. Van het verbod merken we niets.”

Sommigen vinden de totale verbanning van de roker niet zo realistisch. Op een trap die oploopt naar het grotendeels gesloten Tinbergengebouw zit een medewerker met werkschort te roken. “Ik werk hier in de catering. Soms hebben we even vijf minuten pauze. Dan kan ik niet even de campus af hollen voor een sigaretje. Dat is gewoon niet zo realistisch.”

De universiteit heeft sinds augustus 2020 op meerdere manieren laten merken dat rokers niet welkom zijn. Op de hele campus hangen tweetalige stickers die volgens de universiteit het rookverbod duidelijk maken. Borden maken diezelfde staan bij de ingangen van de campus.

Toch is de boodschap niet voor iedereen duidelijk.

Drie sociologiestudenten lopen het Theilgebouw uit. De één draait een sjekkie van het merk Samson met een leeuw erop, de ander steekt een Gauloises blauw in de hens. ‘We roken hier altijd. Ik dacht tot vandaag altijd dat die bordjes betekenden dat je niet bij de ingang mag roken. Zo staat dat bij andere gebouwen in de stad bijvoorbeeld vaak aangegeven.”

Bibliotheekmedewerker Ghazal Hajivandi ziet heel vaak rokers voor het bibliotheekgebouw. “Er zijn hier vaak stewards voor de bibliotheek, die studenten en medewerkers aanspreken. Rokers zeggen dan dat ze niet wisten dat ze daar niet mochten roken. Hoe ze dat is ontgaan snap ik niet helemaal.”