De aula van het ISS is omgetoverd tot een studio. Achter de tafel zit moderator Marcia Luyten samen met wetenschappers Wendy Harcourt, Aminata Cairo, Murat Arsel en rector Inge Hutter. “Het is moeilijk om te herinneren hoe we de Dies hebben gevierd voor het Covid-tijdperk”, zegt rector Hutter tijdens haar openingsspeech. “De coronapandemie is niet de enige crisis die we momenteel meemaken. We hebben daarnaast nog een klimaatcrisis en racisme.”
Ongelijkheid
Na de speech van Hutter feliciteren collegevoorzitter Ed Brinksma en rector magnificus Rutger Engels in eerder opgenomen video’s het instituut met haar Dies. Moderator Luyten start vervolgens het debat. Elk onderwerp wordt afgetrapt met een betoog van elke spreker.
Wendy Harcourt, hoogleraar Gender, Diversity and Sustainable Development aan het ISS, begint haar betoog over de gevolgen van de coronacrisis op de zorgverlening. “Het zorgsysteem is sterk bepaald door gender, ras en leeftijd”, zegt ze. “Mensen gaan dood door Covid-19, niet alleen maar omdat ze kwetsbaar zijn, maar ook omdat de zorg door de politiek wordt bepaald.” Ze pleit om zorgverlening centraal te stellen in de economie. Ook lector Inclusive Education Aminata Cairo verwijst naar de ongelijkheid die naar voren komt door de crisis. “Voor sommige mensen is thuisblijven bijvoorbeeld geen optie. Ze moeten buitenshuis geld verdienen.”
Onzekerheid
De tweede spreker, hoogleraar Political Economy of Sustainable Development, Murat Arsel betoogt dat de onzekerheid, die het coronavirus met zich meebrengt, door de overheid wordt gebruikt om het klimaatbeleid juist niet te veranderen. “Terwijl we structurele en duurzame veranderingen nodig hebben”, zegt Arsel. Hij benadrukt dat er een drastische herverdeling, zowel van natuurlijke hulpbronnen als van het systeem, moet komen. “We nemen geen actie omdat we de urgentie van de klimaatcrisis niet voelen. Maar tegen de tijd dat we de klimaatverandering duidelijk zien, dan zijn we al te laat.”
Kleurenblind
Als het laatste onderdeel van het debat legt Aminata Cairo het verband uit tussen de coronapandemie en de Black Lives Matter-beweging. De kwetsbaarheid van mensen van kleur wordt tijdens de pandemie zichtbaarder. Dit wekte volgens haar het sentiment van Black Lives Matter op. “En door de social media werd de beweging globaal.”
Nederland heeft een lange geschiedenis met racisme, vervolgt ze haar pleidooi. “Maar Nederland is uniek wat dat betreft. Witte Nederlanders houden ervan om ‘kleurenblind’ te blijven. Racisme is iets wat in Amerika gebeurt, hier praten ze er niet over, alsof het onderwerp hen persoonlijk aanvalt. Ze zeggen ‘we zijn tolerant en aardig’, maar racisme heeft niets te maken met aardig zijn.”
Bondgenoot
De drie sprekers zijn het met elkaar eens: we hebben veranderingen nodig. Maar ze delen ook dezelfde zorg: dat alles weer business as usual wordt na de coronacrisis. Toch heeft Harcourt een wat optimistischer blik. “Deze crisis heeft ons geleerd dat sommige zaken anders kunnen. Ik hoop dat deze verandering blijft wanneer het coronatijdperk voorbij is.” Arsel voegt toe: “Het beste wat we als ISS kunnen doen om veranderingen teweeg te brengen is een bondgenoot worden voor gemarginaliseerde mensen.”