Zorgen over antisemitisme en racisme in appgroep voor studenten

In een appgroep voor EUC-studenten zijn op 8 februari in korte tijd tientallen memes gedeeld. Vrijwel alle memes zijn expliciet racistisch, seksistisch of antisemitisch van aard.

De appgroep is bedoeld voor alle derdejaars studenten van het EUC. Er zitten zo’n tweehonderd studenten in de groep. De beelden zijn niet gedeeld door EUC-studenten, maar door leden van roeivereniging Skadi die aan de EUR en de Hogeschool Rotterdam studeren. Zij werden door een vriend die wel aan het EUC studeert toegevoegd aan de appgroep.

Aan de Universiteit Maastricht gebeurde vorig jaar iets vergelijkbaars. Daar werden vijf eerstejaars afgelopen zomer voor vijf maanden geschorst nadat ze in een appgroep ‘herhaaldelijk xenofobe opmerkingen’ deelden. Ook bij de Haagse faculteit van de Universiteit Leiden werden eind 2018 door studenten discriminerende en racistische uitingen in een appgroep gedaan naar aanleiding van een bijeenkomst van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet. Die bijeenkomst werd uiteindelijk afgelast na dreigende reacties.

In Wageningen werd twee weken geleden een studentenflat beklad met discriminerende opmerkingen aan het adres van Chinese studenten. Voorzitter Jingli Gao van de Chinese Student Association aan de EUR riep mede naar aanleiding daarvan op om je uit te spreken tegen racisme.

Martin Blok, coördinator van de vertrouwenspersonen op de Erasmus Universiteit maakt zich zorgen over toenemende racistische en discriminerende uitingen. “Ik vind het moeilijk om te zeggen hoe groot het probleem is, maar het komt vaker voor dat studenten of medewerkers racistisch of discriminerend bejegend worden. En we zien over het afgelopen jaar een toename van het aantal meldingen van digitale belediging, bijvoorbeeld via social media.” Exacte cijfers over afgelopen jaar kan hij op dit moment niet geven.

Bovendien, denkt Blok, is er sprake van onderrapportage van discriminerend of racistisch gedrag. “Ik spreek met enige regelmaat mensen op de campus die dergelijk gedrag niet durven melden. Ze willen bijvoorbeeld niet te boek staan als klokkenluider, of denken dat de universiteit er toch niets mee doet.”

Hij roept dan ook iedereen op om wel melding te maken bij de vertrouwenspersoon. “Dat hoeft niet direct tot een officiële klacht te leiden, we kunnen ook op andere manieren helpen.” Daarnaast hoopt hij dat de universiteit het EUC-incident ‘uitermate serieus neemt’. “We willen een inclusieve en diverse universiteit zijn, dus een institutionele reactie is op zijn plaats.”

Melisa Ersoy en Romy van Dijk van Erasmus School of Colour kijken niet op van racisme op de universiteit. Ze horen met regelmaat verhalen van studenten die zich onveilig voelen op de campus en bij het Erasmus MC. Opmerkingen van docenten, ‘grappen’ van tutoren, en ook gedrag van medestudenten zorgt ervoor dat studenten zich minder veilig voelen. “Bijvoorbeeld een meisje met een Marokkaanse achtergrond dat van twee studiegenoten bericht kreeg met ‘alle Marokkanen moeten het land uit’”, vertelt Van Dijk.

“Net als veel studenten, heeft zij het nooit gemeld”, vult Ersoy aan. Het kan voor studenten niet makkelijk zijn om melding te maken, erkennen Van Dijk en Ersoy. “Als de drempel te hoog is om naar een medewerker te stappen, kunnen studenten ook naar ons komen.”

Wouter van Dam, de president van roeivereniging Skadi, is enorm geschrokken van het voorval. Hij noemt de situatie dan ook ‘verwerpelijk’ en ‘absoluut onacceptabel’. “We bekijken nog hoe we dit moeten voortzetten. Dat doen we natuurlijk in overleg met de universiteit.”

Collegevoorzitter Hans Smits bevestigt dat studenten van de EUR beledigende afbeeldingen en teksten in de besloten WhatsApp-groep hebben gedeeld en dat ze zijn aangesproken op hun gedrag. “Wij vinden het delen van aanstootgevend materiaal onacceptabel en tolereren dit gedrag niet”, laat hij weten in een eerste reactie. “De betrokken studenten heb ik individueel gesproken. Als bestuur vinden wij dat de universiteit een plek moet zijn waar iedereen veilig kan studeren of werken. Een dergelijk incident nemen we dan ook heel serieus en zullen derhalve passende maatregelen nemen, zoals het voorbereiden van een aangifte”, aldus Smits.

De Dean van het University College, Gabriele Jacobs, wil op dit moment niet inhoudelijk reageren en verwijst naar de reactie van het College van Bestuur. Wel laat ze weten dat ze betrokken is geweest bij alle bijeenkomsten met de studenten die de berichten hebben verstuurd. “We nemen dit incident zeer serieus. In nauw overleg met het College van Bestuur besluiten we wat voor vervolgstappen we ondernemen op het EUC.”

De studenten die de beelden deelden hebben afgelopen maandag in een brief aan de EUC-gemeenschap hun excuses aangeboden.