De demonstranten dragen rode vierkantjes op hun jas en vaak ook rode sjaals en mutsen. Ze hebben protestborden bij zich met bijvoorbeeld ‘Ik ben geen plofprof’ en ‘Minder rente, meer docenten’.
Minister afwezig
Aanjager van de demonstratie is Rens Bod, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Hij lanceerde de protestbeweging WOinActie. “We zijn nu een landelijke beweging”, roept hij in zijn openingstoespraak. “Men kan niet meer om ons heen!”
Zou onderwijsminister Van Engelshoven het joelen en zingen van de demonstranten horen? Bod wilde haar symbolisch een groot rood vierkant overhandigen, maar zij schittert door afwezigheid. “Bezuiniging na bezuiniging, en wat doet onze minister? Ze komt niet eens naar buiten om het rode vierkant in ontvangst te nemen, terwijl ze honderd meter verderop zit!”
“Boeh!”, roepen zijn toehoorders. Daarna komt medeorganisator Geertje Hulzebos naar voren, die onlangs nog opstapte als voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond. Zij vertelt hoe ze van het vmbo opklom naar de universiteit. Dat was te danken aan docenten die in haar geloofden en de tijd voor haar namen, meent ze, en ze vreest dat daar door alle bezuinigingen steeds minder gelegenheid voor is. De toehoorders eten uit haar hand.
Ook Marijtje Jongsma van wetenschapsvakbond VAWO spreekt de menigte toe. Eerder heeft het kabinet niet geluisterd naar de kritiek, onderstreept ze. Nu gaat het weer goed met de economie en staat het hoger onderwijs nog steeds in het rood. De demonstranten balen net zo hard als zij.
Geen privilege
Dan beginnen ze aan een mars door de stad. Ze lopen langs de Hofvijver en het ministerie van Onderwijs. Ze scanderen bekende leuzen als ‘Onderwijs is een recht, geen privilege’ en ‘Hoe laat is het? Solidari-tijd!’
De inzet is hoog: ze willen dat de bezuinigingen op hoger onderwijs van tafel gaan. sterker nog, ze willen dat het kabinetnog een miljard euro extra uittrekt voor het hoger onderwijs. De actiebereidheid is groot. “De volgende stap is een staking”, meent hoogleraar Josef Früchtl uit Amsterdam.
EUR aanwezig
Prof. Dr. Alessandra Arcuri, de drijvende kracht achter WOinActie aan de EUR, weet niet precies hoeveel EUR-medewerkers meedoen met de demonstratie. “Ik weet het aantal niet zeker omdat we geen formulieren hadden en geen transportmiddelen organiseerden”, vertelt zij. Jeroen Jansz, hoogleraar en onderwijsdirecteur van de ESHHC, komt bijvoorbeeld zelf vanuit zijn woonplaats in Leiden. “Wij zijn met een aardig groepje, hoor”, vertelt hij. “Ik zag minstens zes collega’s van de ESHCC.”
Arcuri: “Mijn indruk van de reacties die ik van collega’s heb gekregen, is dat we een relatief kleine groep zijn, tegenover de participaties van andere universiteiten. De meeste collega’s van de EUR antwoordden dat ze WOinActie ondersteunen, maar door verschillende omstandigheden is het onmogelijk om deel te nemen aan deze demonstratie.”
Ook de meeste medewerkers van ISS hebben het druk. Volgens Karin Siegmann, Senior Lecturer Labour and Gender Economics van ISS, zijn er ongeveer acht medewerkers en ruim vijftien studenten aanwezig van de instituut. “In het laatste decennium is het aantal ondersteunend- én wetenschappelijk personeel van het ISS aanzienlijk verminderd, maar in dezelfde periode is ons PhD-programma ongeveer verviervoudigd”, vertelt zij. “Het gevolg hiervan is dat het wetenschappelijk personeel, naast hun academische verantwoordelijkheden, ook er veel administratief werk moet afhandelen. De werkdruk is zo hoog dat sommige collega’s zelfs geen tijd hebben om te lunchen.”
Gegroeid
Terug op de Haagse Koekamp komt muzikant Benjamin Fro het podium op. Hij zingt Engelstalige protestliederen, ook over diversiteit en kleur in het hoger onderwijs. Zijn hip-hop klinkt lekker, de aanwezigen beginnen zelfs te dansen.
Bod bedankt alle aanwezigen en is dolblij met de solidariteit. Deze dag gaat de geschiedenis in, zei hij al eerder. De eerste demonstranten keren huiswaarts, de bussen staan te wachten.
“Wat deze demonstratie heeft laten zien, is hoe snel de WOinActie-beweging is gegroeid”, zegt Arcuri. “Een jaar geleden was het maar een klein groepje mensen en nu protesteren er zo’n tweeduizend op straat. Als de minister nog niet onder de indruk is, heb ik er vertrouwen in dat deze beweging andere manieren zal vinden om haar te laten nadenken over de perverse implicaties die een beleid van bezuinigingen voor het hoger onderwijs kan hebben op de samenleving.”
