EUR-wetenschappers balen van inkorten ‘expatregeling’

Via de zogeheten 30-procentregeling kunnen hoogopgeleide werknemers uit het buitenland acht jaar lang 30 procent van hun bruto inkomen belastingvrij ontvangen. Universiteiten maken gretig gebruik van die regeling, aangezien ze veel hoogopgeleide internationale medewerkers hebben. Driehonderd internationale medewerkers aan de Erasmus Universiteit vallen onder de 30-procentregeling.

Het kabinet wil de looptijd van de regeling terugbrengen van acht naar vijf jaar. In eerste instantie zou dat zonder overgangsregeling gebeuren. Daardoor zou iedereen die al minstens vijf jaar in Nederland werkt en het belastingvoordeel ontvangt er per 1 januari flink op achteruitgaan. Het inkomstenverlies kan oplopen tot honderden euro’s per maand.

Nu komt er waarschijnlijk toch een overgangsregeling aangezien de afschaffing van de dividendbelasting niet doorgaat, waardoor internationale medewerkers die hun vijf jaar erop hebben zitten de gevolgen pas merken in januari 2021. Medewerkers die pas een, twee of drie jaar in Nederland werken hebben pech: zij krijgen niet acht jaar lang, maar slechts vijf jaar lang 30 procent van hun bruto inkomen belastingvrij.

Jason Roos, universitair hoofddocent Marketing management, is een van de driehonderd internationale medewerkers op de Erasmus Universiteit die die onder de regeling valt. Over anderhalf jaar stopt zijn belastingvoordeel, dus met de nieuwe overgangsregeling heeft hij er zelf geen last meer van. “Ik ben blij dat ik de 30-procentregeling waarschijnlijk niet verlies, maar het is moeilijk om enthousiast te zijn voor een overgangsregeling waardoor mijn jongere collega’s nog steeds veel slechter af zijn.”

“Mijn netto inkomen zou er meer dan 15 procent op achteruit zijn gegaan, minstens honderden euro’s per maand”, vertelt hij over de onzekerheid waar hij tot vorige week in zat. “Op de korte termijn zouden we het wel redden met ons spaargeld. Mijn vrouw wilde sowieso weer aan het werk, maar hierdoor had ze per direct nieuw werk moeten hebben. Het doemscenario was dat we zouden moeten verhuizen of dat ik ander werk had moeten vinden.”

Hoewel Roos blij is dat hij er zelf goed vanaf komt, kan hij zich nog steeds opwinden over de beperkte overgangsperiode. “Een wetenschapper die acht jaar lang 30 procent belastingvrij inkomen is beloofd en hier al een tot drie jaar werkt, krijgt alsnog bijna 40 procent minder dan beloofd. De overheid gebruikt deze regeling om goede mensen uit het buitenland aan te trekken, en als die mensen er eenmaal zijn wordt de regeling bijna gehalveerd. Dat brengt veel mensen in de problemen.”

Alexander Jachnow van het Institute for Housing and Urban Development Studies (IHS) zal wel last ondervinden van de inkorting van de 30-procentregeling. In eerste instantie bereidde hij zich voor op een inkomstenverlies van zo’n 1.000 euro per maand: 36.000 euro in de komende drie jaar. Met de nieuwe overgangsregeling is dat nog steeds 12.000 euro.

Jachnow is groot voorstander van deze tegemoetkoming voor expats. De 30-procentregeling is vooral bedoeld om expats te compenseren voor de extra kosten die bij een verhuizing vanuit het buitenland horen. Maar wat Jachnow betreft zouden expats die niet lang in Nederland blijven sowieso minder belasting hoeven betalen omdat ze minder gebruik maken van publieke voorzieningen. “Over het algemeen moeten de kinderen van expats naar dure internationale scholen, omdat ze niet makkelijk in het Nederlandse systeem passen. Dat kost zo’n 10.000 euro per jaar per kind. Ik betaal belasting, en ben ook zeker niet tegen het betalen van belasting, maar ik zou het oneerlijk vinden om hetzelfde tarief te moeten betalen. Wij komen hier als hoogopgeleide experts: we zijn hier niet opgegroeid, hebben geen gebruik gemaakt van het onderwijssysteem en verlaten Nederland waarschijnlijk voor ons pensioen. Een expat zou niet dezelfde belastingverplichtingen moeten hebben als een Nederlandse collega die waarschijnlijk drie keer zoveel voordeel heeft van allerlei publieke voorzieningen.”

Voor zowel Roos als Jachnow speelde de 30-procentregel een rol in hun keuze voor een baan op de Erasmus Universiteit. Sterker nog, beiden zeggen dat het belastingvoordeel onderdeel was van de salarisonderhandelingen. “Het speelde zeker een rol in mijn beslissing om hier te komen werken. En het was reden om een aanbod ergens anders af te wijzen”, vertelt Roos. “De salarissen die mensen hier accepteren zijn flink lager dan die in de Verenigde Staten of Canada.” Volgens Jachnow kan de inkorting van de 30-procentregel problematisch zijn bij de werving van internationaal talent. “Zonder het belastingvoordeel zou ik bijvoorbeeld in Duitsland veel meer kunnen verdienen voor precies dezelfde baan.”