Een uitzondering voor islamitische geneeskundestudentes?
Twee moslima’s zijn in conflict met de opleiding Geneeskunde van het Erasmus MC. De studentes willen uit geloofsoverwegingen hun lichaam niet tonen aan een man, terwijl dat een onderdeel is van het vak Praktisch-Klinische Vaardigheden (PKV). Het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) bepaalde dat de Examencommissie zich opnieuw over de zaak moet buigen. Maar wat vinden andere geneeskundestudenten eigenlijk van de bezwaren?
Sarea Tahitu (20), tweedejaars Geneeskunde
“Binnen het vak PKV zijn er op dit moment al genoeg compromissen te sluiten, dus een formele uitzondering op basis van religieuze bezwaren lijkt me niet goed. Als je niet wil dat mannen je in je ondergoed zien, kun je bijvoorbeeld het gordijntje van de ruimte dichtdoen. Met alle observaties in de collegezaal wordt heel professioneel omgegaan, het is zelfs uitdrukkelijk verboden om er daarbuiten over te praten. Ik hoorde laatst ook iets over een imam die islamitische vrouwen toestemming gaf om door een man onderzocht te worden, omdat het de wetenschap dient en niets met seksualiteit te maken heeft. Als deze twee studentes toch bij hun principe blijven, is er alsnog weinig om bang voor te zijn: vrouwen zijn op deze opleiding flink in de meerderheid, waardoor de kans groot is dat je tijdens PKV alleen door vrouwelijke medestudenten zal worden onderzocht. Zo ging dat bij mij ook.”
Gerson van Moolenbroek (21), tweedejaars geneeskunde
“Je wordt natuurlijk niet per se een slechtere arts als je niet door een man bent onderzocht, maar dat is wat mij betreft ook niet het punt. Het gaat erom dat je als arts vertrouwd raakt met de ongemakkelijkheid die patiënten voelen bij een onderzoek, en onderzocht worden door mannelijke studenten hoort daar ook bij. Zelf vond ik het in het begin ook niet bepaald prettig om me voor mijn medestudenten uit te kleden, en ik heb ook begrip voor de religieuze motieven van de dames. Als het alleen om deze twee studentes zou gaan zou ik er geen punt van maken, maar als ze gelijk krijgen is het einde zoek: dan kunnen andere bezwaren ook opeens geldig verklaard worden. Toen ik PKV volgde, werden we overigens aangemoedigd – niet verplicht – om niet continu dezelfde personen te onderzoeken. Hoe ongemakkelijk het soms ook kan zijn, als arts kun je nou eenmaal geen onderscheid maken.”
Anne Bolleboom (23) en Anne van der Linden (21), beiden vierdejaars geneeskunde
Anne Bolleboom (links op de foto): “Hoewel er geen directe relatie is tussen je kwaliteiten als arts en het wel of niet onderzocht worden door een man, vind ik het wel een belangrijke principekwestie. Het tonen van je lichaam staat puur in dienst van de wetenschap, dat is onderdeel van een professionele houding. Als jij van je patiënten vraagt dat ze hun lichaam aan een onbekende tonen, moet je als arts ook bereid zijn om dat te doen. Toen wij het vak PKV volgden zijn we allebei meerdere keren door mannen onderzocht, en dat was voor ons geen enkel probleem.”
Anne van der Linden: “Je moet het culturele aspect niet onderschatten, wij kijken hiernaar vanuit onze westerse normen en waarden. Voor ons is het daarom misschien moeilijk te begrijpen, maar ik vind niet dat je deze kwestie daarom gelijk als onzinnig af kan doen. De vergelijking is misschien vreemd, maar het doet me een beetje denken aan de Zwarte Piet-discussie: dat je er zelf geen moeite mee hebt, wil nog niet zeggen dat je van anderen hetzelfde kunt eisen. Toch was het beter geweest als deze kwestie intern was opgelost, waar volgens mij ook genoeg mogelijkheden voor zijn. In de praktijk zijn er namelijk genoeg aanpassingen te maken.” MvS
