Lucebert’s grote drieluik De Eters, dat al sinds 1969 op de universiteit te bewonderen is, wordt momenteel zorgvuldig gerestaureerd. Het schilderij hing jarenlang in de mensa. Op het schilderij zit een schoolbordje bevestigd, waarop studenten in de mensa commentaar op het dagmenu konden geven. Maar daarna heeft het een tijdlang liggen verstoffen in de opslag. In 2008 keerde het schilderij terug, nu in de gang tussen het A-gebouw en het C-gebouw.
Maar de tand des tijds heeft het schilderij geen goed gedaan. “Door de opslag zijn er aan de rand van de panelen een paar butsen gekomen, die zijn we nu aan het herstellen”, vertelt restaurator Marjan de Visser. Ze is samen met collega Amelie Schwark vorige week begonnen met de conservatie en restauratie van het acrylschilderij. Dat is een heel proces: eerst analyseren, meten, reinigen, conserveren en dan pas restaureren.
Acryl is een stuk lastiger dan traditionele olieverf, weet De Visser uit ervaring. “Met olieverf is al honderden jaren ervaring. Acryl wordt pas gebruikt sinds de jaren ’60, dus er is nog relatief weinig ervaring met het verouderingsproces.”
PH-neutraal
“Het reinigen doen we met wattenstokjes. Maar dat kan niet gewoon met gedestilleerd water, want dat is niet ph-neutraal” Het is een delicaat klusje: elke kleur op het schilderij heeft zijn eigen zuurgraad, en het reinigingsmateriaal moet daarop aangepast worden. “We rollen heel voorzichtig over de kleuren heen. Zit er alleen grijs of zwart op het watje, dan gaat het goed. Zie je kleur, dan komt de verf mee. Turquoise was zelfs zo kwetsbaar dat we het helemaal niet nat konden reinigen.”
Op dit moment zijn De Visser en Schwark bezig beschadigingen te herstellen. “Maar je moet goed opletten. We dachten bijvoorbeeld dat een lijmrest een beschadiging was, maar later ontdekten we zo’n bruine vlek waar de verf van Lucebert overheen liep. Het is dus toch origineel. Dat laten we dus gewoon zitten.” Ook worden deuken en butsen met plamuur hersteld, en daarna zorgvuldig met dezelfde kleur acryl overgeschilderd.
Nieuw nulpunt
Volgende week moet de restauratie voltooid zijn. De Visser: “Dan maken we foto’s en is er weer een soort nulpunt, waarna het verouderingsproces opnieuw begint. Maar door die foto’s zullen toekomstige restaurators een duidelijk referentiepunt hebben.” ES
