Vier van de zeventien nieuwe leden van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen komen van de EUR. Wat betekent de benoeming voor hen?
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) telt momenteel 550 leden, waarvan 28 van de Erasmus Universiteit komen. Het zijn vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines, die gekozen worden op grond van voordrachten van referenten.
EM vroeg aan de nieuwe leden van de EUR wat ze gaan doen bij de KNAW en wat ze van hun benoeming vinden.
Cock van Duijn (1962), hoogleraar genetische epidemiologie, heeft baanbrekend werk verricht op het gebied van de genetische epidemiologie. Zij combineert genetisch onderzoek in families met grootschalig bevolkingsonderzoek.
“Het is vooral een blijk van waardering van mijn werk in de afgelopen 25 jaar”, reageert ze. “Het voelt enorm goed.” Ze is van plan om ‘actief’ lid te zijn. “Het lidmaatschap is voor mij een manier om mijn horizon te verbreden. Ik heb namelijk een brede interesse in wetenschap, ook buiten mijn vakgebied. Op de Erasmus Universiteit hebben we bijvoorbeeld geen natuurkunde of wiskunde, bij de KNAW zitten die wetenschappers wel.”
Het spreekt haar verder aan dat de KNAW een denktank is die onderwerpen op de kaart kan zetten. Zo pleit ze ervoor om ‘BIG data’, onderzoeksgegevens die heel veel opslagruimte in beslag nemen, in de medische wetenschappen en biologie, naar Nederland te halen. Want zegt zij: “Op dit moment staat er bijna 400 TB aan Rotterdamse data in de VS. Nederland als potentiele ‘kenniseconomie’ moet zich afvragen wat er mis is als deze data niet ‘naar huis’ kunnen komen en wat de gevolgen hiervan zijn.”
Chris de Zeeuw (1960, hoogleraar Neurowetenschappen van het Erasmus MC en onderdirecteur van het Nederlands Herseninstituut) probeert de manier waarop het geheugen werkt te ontrafelen.
“Het is een eer en leuk als je collega’s je voordragen”, vindt hij. “Het is uiteindelijk maar een beperkt aantal mensen dat KNAW-lid wordt. De kans is heel klein, dus het zegt toch wel iets.”
Hij denkt dat hij vooral gevraagd zal worden om adviezen te gaan geven en dat hij lezingen bij de KNAW zal gaan geven en volgen. “De interactie met mensen uit andere vakgebieden, dat is leuk. Om wetenschappers te spreken die ik normaal niet zo snel tegenkom en dan buiten mijn eigen vakgebied te treden.”
Wiep van Bunge (1960), hoogleraar van de geschiedenis van de filosofie, is gespecialiseerd in de vroegmoderne wijsbegeerte en de intellectuele geschiedenis van de zeventiende eeuw.
“Ja, ik ben heel gelukkig met deze benoeming. Het is bijzonder eervol”, laat hij weten. Wat het voor zijn carrière betekent, zou hij niet weten. “Ik ben destijds filosofie gaan studeren in plaats van een carrière na te jagen, en professioneel succes verbaast mij steeds weer.”
“Wat ik toe zal voegen aan de KNAW kan ik niet goed overzien, maar uiteraard heb ik bepaalde ideeën over wat goed onderzoek in mijn vakgebied is, en wat niet, en die ideeën neem je mee. Maar het lijkt me ongepast om daar onmiddellijk met de vuist op tafel te slaan – daar zie ik ook weinig aanleiding toe. Wel hoop ik bij te dragen aan een sterkere profilering van de geesteswetenschappen.”
Ton van der Steen (1964, hoogleraar Biomedical Engineering in Cardiology in het Erasmus MC en hoogleraar natuurkunde aan de TU Delft) probeert met nieuwe technieken aderverkalking in bloedvaten op te sporen.
“De KNAW is het geweten van de Nederlandse wetenschap en het is een groot voorrecht daartoe te mogen toetreden”, zegt hij. “Het is een gigantische opsteker voor de nieuwe leden, maar ook natuurlijk voor de EUR en het Erasmus MC.”
Wat hij precies gaat doen binnen de KNAW weet hij nog niet, maar het ligt voor de hand dat het zal gaan over de rol van techniek in de gezondheidszorg. “Ik geloof dat ik de enige ben tussen technische wetenschappen en geneeskunde die wetenschappelijk actief is. Benoemingen voor het leven creëert een boel wijsheid in het systeem, maar zorgt er ook voor dat veel van de leden niet meer actief zijn in hun hoofdbaan.”
Jonge Akademie
Op 8 september worden de nieuwe Akademieleden geïnstalleerd in het Trippenhuis van de KNAW in Amsterdam. Het lidmaatschap is voor het leven.
Op 20 maart zijn al tien nieuwe leden van De Jonge Akademie geïnstalleerd. Drie van de vijftig leden komen van de EUR: Tamara van Gog, Elke Geraerts en Willem Schinkel (allen van de Faculteit der Sociale Wetenschappen). Elk jaar stromen daar tien leden in en uit. TL