Minister Bussemaker van Onderwijs wil het afschaffen van de basisbeurs in 2014 doorzetten, maar wil niets veranderen aan de voorwaarden om extra te lenen.
In een brief aan de Tweede Kamer schreef Bussemaker vrijdag dat ze van studenten een hogere eigen bijdrage vraagt om 1,2 miljard euro in onderwijs en onderzoek te kunnen steken. Studenten verliezen niet alleen hun basisbeurs, ook de ov-studentenkaart wordt versoberd. Wat ook anders wordt zijn de voorwaarden waaronder studenten een aanvullende beurs van 250 euro per maand krijgen. “Laat ik vooropstellen dat de beurs blijft bestaan”, zegt Bussemaker, “maar dan alleen voor ouders met een inkomen van maximaal 46 duizend euro.”
Misbruik wordt niet meer beloond
De ruim zeventienduizend studenten met onvindbare of weigerachtige ouders kunnen straks fluiten naar een extra tegemoetkoming. “We willen af van de studenten die doen alsof ze geen contact meer met hun ouders hebben en onterecht een beurs krijgen. De controle op misbruik kost veel geld. Wel kijken we naar een hardheidsclausule voor schrijnende gevallen en specifieke doelgroepen.”
Niet afschrikken
De minister is niet bang dat er straks minder studenten komen als de studiekosten omhoog gaan. Ervaringen in het buitenland en verschillende onderzoeken leren dat dit niet zal gebeuren als het leenstelsel ‘sociaal’ is. Daarmee bedoelt ze dat de rente gunstig is – nu zelfs 0,6 procent – en dat studenten vijftien jaar de tijd hebben om af te lossen.
Geen meerderheid in Eerste Kamer
Bussemaker heeft in de Eerste Kamer geen meerderheid, omdat de coalitiepartijen maar dertig van de 75 zetels hebben. Ze heeft steun nodig van de overige partijen, maar GroenLinks, 50Plus en de Onafhankelijke Senaatsfractie steunen de huidige plannen niet en D66 en de SGP twijfelen.
Inschrijven voor 1 mei
Ook staat in de brief die ze vrijdag naar de Tweede Kamer stuurde dat scholieren zich al voor 1 mei moeten inschrijven voor een studie en zijn daarna verplicht mee te doen aan ‘studiekeuzeactiviteiten’. Instellingen moeten op hun beurt zorgen voor een zogeheten ‘studiebijsluiter’ voor elke opleiding met informatie over bijvoorbeeld contacturen, baankansen en uitval.
ISO en LSVb teleurgesteld
De studentenorganisaties LSVb en ISO zijn niet blij met de plannen van Bussemaker. ISO-voorzitter Thijs van Reekum vindt het raar dat de minister aan de ene kant waarde hecht aan een weloverwegen studiekeuze, terwijl ze deze door het inperken van de ov-kaart en het afschaffen van de basisbeurs ook laat afhangen van de financiële situatie van aankomende studenten.
Zijn LSVb-collega Kai Heijneman formuleert het zo: “Je kunt niet de studiefinanciering en de ov-kaart afschaffen, het kamertekort op laten lopen en daarnaast weigeren geld uit te trekken voor de kwaliteit van het onderwijs. Dit kabinet toont zich op geen enkele manier bewust van de gevolgen van dit beleid voor studenten.” HOP