Ombuigen maar!
De vorige editie van EM stond bol van de interviews met bewindslieden. Eerst komt Jan-Kees de Jager aan het woord: ‘Het is een mythe dat Nederland bezuinigt op onderwijs en wetenschap’. Er wordt volgens Jan-Kees hooguit een beetje ‘geschoven met het budget’. Halbe Zijlstra valt hem, even verderop in EM, bij en spreekt over een ‘gelijkblijvende begroting’ en over ‘ombuigen’. Maar onze staatsecretaris meldt in hetzelfde interview notabene doodleuk: ‘we bezuinigen bijvoorbeeld ook fors op de sociale zekerheid en de zorg’. Wat zou hier het woordje ook betekenen? Dus toch bezuinigingen in plaats van budgetneutrale ombuigingen? Maakt me ook eigenlijk niks uit. De Jager nuanceert de onderwijs- en onderzoeksproblematiek wijzend op Griekenland en de investeringen die het kabinet daarvoor pleegt: ‘Het bedrag dat we zouden verliezen als het daar écht mis gaat is veel groter’. Gelukkig maar: We gaan bezuinigen op onderwijs en wetenschap, maar we hoeven niet te vrezen dat het heel veel geld zal kosten als het hier écht misgaat. Pak van mijn hart.
Eerst was ik van plan een column te schrijven over het belang van coherentie. Bestuurders in Nederland lijken niet eens te beseffen wat ze twee seconden geleden gezegd hebben en roepen gewoon lekker wat anders in elke zin die ze tegenkomen. Gewoon omdat dat kan. Maar nu de politieke kopstukken toch in het Catshuis zitten te beslissen dat er nog wel een miljardje of wat te halen is bij onderwijs en onderzoek, heeft gezever over het intellectuele niveau van onze bewindslieden natuurlijk weinig zin. Ik zal me eens wat constructiever opstellen. En bijvoorbeeld eens kijken of er hier en daar in mijn directe omgeving nog iets valt om te buigen.
Dat kan. Bijvoorbeeld aan mijn bloedeigen faculteit. Daar wordt aan de afdeling sociologie én aan de afdeling bestuurskunde twee maal dezelfde opleiding georganiseerd en bemenst: Arbeid, Organisatie en Management. De ene opleiding AO&M leidt studenten op tot bestuurskundige door hen vakken aan te bieden over arbeid, organisatie en management. De andere opleiding doet grofweg hetzelfde maar noemt haar afgestudeerden socioloog. Je verzint het niet! Maar zo’n coherent onderwijsprogramma – waarin ieder organisatieonderdeel hetzelfde onderwijs geeft – kost natuurlijk wél wat: Ik schat ongeveer twee maal zo veel als één opleiding AO&M. Dus, waarom zouden beide opleidingen niet gewoon samenwerken? Fuseren is ook een optie. Je kunt ook, als we dan toch bezig zijn, één opleidingsvariantje opheffen en de studenten naar de andere sturen. Dan houden we vanzelf mankracht en middelen over die we elders in het onderwijs kunnen investeren. Ombuigen dus. Voor het geval dat die Haagse knuppels vergeten te investeren en ombuigingen inderdaad ook maar gewoon bezuinigingen zijn…
Peter Achterberg, cultuursocioloog aan de FSW, stelt voor dat iedereen eventjes rondkijkt en wat ombuigingsplannetjes lanceert. Dan zitten we strakjes ook nog op een potje met goud.
