Als promovendi een studiebeurs krijgen in plaats van een salaris, tellen hun publicaties dan nog mee in de ranglijsten van universiteiten? De actievoerende promovendi beweren van niet, maar anderen denken van wel.
Al jaren wordt er getwist over de invoering van het zogeheten bursalenstelsel. Enkele universiteiten willen graag promovendi met een studiebeurs aanstellen, omdat dit veel goedkoper is dan promovendi met een salaris. Tot nu toe stak de rechter er steeds een stokje voor, maar het kabinet wil de wet wijzigen, zodat een bursalenstelsel mogelijk wordt.
Zakken in ranking als tegenargument
Protesterende promovendi verzinnen allerlei tegenargumenten, waarvan dit de meest intrigerende is: de publicaties van bursalen tellen niet mee in de output van universiteiten, zodat Nederland zal kelderen in de internationale ranglijsten.
Bursalen tellen wel mee
Deskundigen zijn er kort over: ze tellen gewoon mee. Het argument van de promovendi is onzin, zegt ranking-deskundige Ton van Raan, tot voor kort directeur van het Leidse onderzoekscentrum CWTS. “Alle publicaties tellen mee, maar die moeten wel zijn verschenen in tijdschriften die opgenomen zijn in de Web of Science.” Dat is de database van wetenschappelijke tijdschriften die gebruikt wordt voor het berekenen van impactscores van onderzoek.
‘Wij zijn uitzondering op regel’
Zijlstra was er 26 september kort over in de Tweede Kamer: behalve Nederland zijn er maar twee andere landen zonder studentpromovendi. “De rest van de wereld doet het met bursalen.” Volgens hem zijn er in Nederland alleen juridische problemen met lesgevende student-promovendi, niet met publicerende.
Groningen heeft bursalen
Maar de promovendi houden vol. “Wij nemen slechts de argumenten van de Rijksuniversiteit Groningen serieus”, zegt Sjoerd Keulen van de actiegroep Promovendus.org. De universiteit wilde voor de rechter aannemelijk maken dat een bursaal geen werknemer is en stelde onder meer dat het intellectueel eigendom van eventuele wetenschappelijke publicaties geheel bij de bursaal ligt, en niet deels bij de universiteit.
Maar de rechter volgde die redenering niet, juist omdat de publicaties gewoon meewegen in de internationale ranglijsten. De promovendi dragen bij aan de uitstraling van de RUG en dus verrichten ze een taak die typisch voor werknemers is, aldus de rechter.
Bursaal = werknemer
De rechter hanteerde het argument dus andersom: het werk van bursalen telt mee in de rankings, dus moeten het werknemers zijn. Over die conclusie wordt in de politiek verschillend gedacht, maar het uitgangspunt is duidelijk. De rankings komen in een bursalenstelsel niet in gevaar. HOP
