De kogel is zeker nog niet door de kerk, als het gaat om de samenwerking tussen de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam. Dat de keus zou zijn gemaakt om te fuseren, wordt door het Rotterdamse College van Bestuur ontkend.

“We kijken naar dat samenwerkingsverband, dat het beste past bij onze wens om een krachtige entiteit te bouwen waarmee we ons voordeel kunnen doen in onder meer het binnenhalen van internationaal onderzoek en talent”, aldus collegevoorzitter Pauline van der Meer Mohr in een reactie op een artikel in NRC Handelsblad van 22 juli waarin werd gesteld dat de drie universiteiten – die al sinds eind 2010 overleg voeren over samenwerking – gaan fuseren.

Niets uitsluiten

Een juridische fusie is de meest vergaande vorm van samenwerking die wordt bekeken, maar die op korte termijn wettelijk en politiek niet haalbaar lijkt te zijn. Toch wil Van der Meer Mohr geen enkele vorm nog uitsluiten: “Simpelweg omdat ik nog niet weet, wat kan en wat we alle drie het beste vinden.” Duidelijk is wel dat de drie Zuidhollandse universiteiten een vergaande en exclusieve samenwerking nastreven.

Meer wil Van der Meer Mohr nog niet loslaten, omdat dit enkel ‘verwarring zaait’ en ze met een ‘goed verhaal’ wil komen. “Ook op 5 september bij de opening van het academisch jaar is het misschien nog niet zo ver dat ik daar een uitspraak over zal doen. Wel zal ik de redenen schetsen die duidelijk moeten maken waarom deze samenwerking nodig is.”

‘Snuffelen aan elkaar’

Collegevoorzitter Pauline van der Meer Mohr zei al in april dat de wetenschappers over en weer contact zochten: “Snuffelen aan elkaar om te kijken wat mogelijk zou zijn.” De toenadering tussen de universiteiten is ingegeven door de mogelijkheid om gezamenlijk hoger in de internationale ranglijsten van universiteiten te komen en de wens van de overheid om universiteiten meer te laten samenwerken.

Voorlopig wordt er dus achter de schermen nog stevig overlegd en onderhandeld. Zo moeten de Colleges van Bestuur nog spreken met hun Raden van Toezicht, decanen én met elkaar over de juiste formulering.

Stevige discussie

Voorzichtigheid is geboden want na de publicatie in NRC barstte er al een stevig discussie los in de politieke en academische wereld over zin en onzin en wenselijkheid van het voornemen van de drie universiteiten.

Wetswijziging nodig

Afgelopen maanden is er volop gesproken met de Haagse politiek om die warm te krijgen voor dit voornemen. Voor een fusie is namelijk een wetswijziging nodig waar het parlement mee moet instemmen. Alle fractievoorzitters en bewindslieden – tot aan de premier toe – zijn hierover in gesprek geweest met de universitaire bestuurders.

Voorzichtige toenadering

Ondertussen wordt de toenadering tussen de drie universiteiten al voorzichtig in praktijk gebracht. Bijvoorbeeld bij nieuwe bacheloropleiding pedagogie waar een hoogleraar een dubbelaanstelling heeft gekregen in Rotterdam en in Leiden. Ook werd kort voor de zomer in de Universiteitsraad nog goedkeuring verleend aan de oprichting van een opleiding nanobiologie door het Erasmus MC en de TU Delft. WG (beeld: BvdS)

What’s in a name?

Dat de drie Zuid-Hollandse universiteiten verder zouden gaan onder de naam ‘Universiteit Leiden’, zoals NRC Handelsblad beweert, wordt ontkend. Een bureau zou zich momenteel buigen over de juiste branding van de samenwerkende universiteiten.

Naar verluidt was de naam een van de eerste punten die tijdens het overleg tussen de universiteiten – dat al sinds eind 2010 loopt – ter tafel kwam. Elk instituut zou zijn zorgvuldig opgebouwde merk niet kwijt willen. Vooral in Leiden (de oudste universiteit van Nederland, opgericht in 1575) ligt dit gevoelig. De wortels van de TU Delft liggen in 1842. De Erasmus Universiteit komt voort uit de Nederlandsche Handels-Hoogeschool, die gesticht werd in 1913.

‘Corbulo Universiteit’

Het is overigens niet voor het eerst dat de universiteiten van Leiden, Delft en Rotterdam nadenken over verregaande samenwerking. Bij een poging in de jaren tachtig was er zelfs al een naam: de ‘Corbulo Universiteit’, naar een Romeinse generaal uit het begin van onze jaartelling die zijn manschappen een verbindingskanaal liet graven tussen de Maas en de Rijn. GM