De ‘langstudeerwet’ is door de Eerste Kamer. Maar wat zijn daarvan de gevolgen? Negen vragen en antwoorden.
1. Hoeveel vertraging mag ik oplopen?
Zowel in de bachelorfase als in de master staat de overheid een jaar uitloop toe. Overschrijd je die periode, dan ga je een verhoogd collegegeld betalen. Drieduizend euro meer, wat neerkomt op een collegegeld van bijna vijfduizend euro.
2. Dus in totaal mag ik twee jaar uitlopen?
Klopt, maar je mag het jaar van de bachelor niet meenemen naar je master. Ze gelden als afzonderlijke studies met elk hun eigen uitloopperiode. Aan je master begin je dus weer met een schone lei.
3. Gaat de regeling ook voor mij gelden?
Jazeker. Iedereen moeten er aan geloven, zelfs de deeltijdstudenten en schakelaars. De huidige lichting moet het hoge tarief gaan betalen als ze vanaf 1 september 2012 meer dan een jaar uitlopen (een jaar later, dankzij Elbert Dijkgraaf van de SGP). Volgens schattingen telt Nederland ruim 70 duizend langstudeerders. Haast maken dus, als je nu al in de blessuretijd zit. Studentenorganisaties hebben aangekondigde het besluit nog te gaan aanvechten op juridische gronden, maar staatssecretaris Halbe Zijlstra denkt dat de regering in haar recht staat.
4. Wat betekent dit voor mensen die twee studies volgen?
Dat is weer een heel ander verhaal. Het vorige kabinet, minister Plasterk om precies te zijn, heeft besloten dat een tweede bachelor of master (een medische of onderwijsopleiding uitgezonderd) niet meer bekostigd wordt. Daarvoor rekenen ze het instellingstarief, wat kan oplopen tot vijftienduizend euro. En wie twee studies wil volgen krijgt daarvoor geen extra tijd.
5. Maar ik heb nog wel gewoon recht op vier jaar basisbeurs?
Ook niet. Dit kabinet is snoeihard voor haar studenten. In de masterfase moeten we allemaal gaan lenen.
6. Bestaat er een uitzonderingsregeling voor mensen die een jaar bestuur doen?
Er is geduwd en getrokken, maar het antwoord is nee. Minister Marja van Bijsterveldt zei in de aanloop naar de verkiezingen dat één jaar uitloop voldoende is voor bestuurlijke activiteiten. En trouwens ook voor buitenlandervaring en stages.
7. Geldt de regeling ook voor bètastudenten?
Ja, maar in die hoek is wel vaak sprake van tweejarige masteropleidingen. Daar mag je dan dus drie jaar over doen. Ze komen er karig vanaf. Al jaren wordt er geroepen dat Nederland meer bèta’s nodig heeft en de VVD liet weten dat de langstudeerdersregeling er niet toe mag leiden dat studiekiezers de zware bèta- en techniekopleidingen mijden. Maar verhoudingsgewijs hebben ze dus minder uitloop dan studenten die een eenjarige master volgen.
8. Wat als ik ziek word?
Dit is het schemergebied van de persoonlijke omstandigheden waarover moeilijk iets zinnigs te zeggen valt. Er zijn natuurlijk altijd hardheidsclausules voor studenten die worden getroffen door rampspoed. Ook gehandicapte studenten zullen wel op enige coulance kunnen rekenen, als ze door hun functiebeperking werkelijk langer over hun opleiding doen. Ze krijgen om die reden nu immers ook langer studiefinanciering. Maar politiek gezien is het een moeilijke kwestie, want elke uitzondering kost geld.
9. Dit levert de overheid aardig wat op. Waar blijft dat geld?
Tot 2015 wil het ministerie met deze maatregel tegen de langstudeerders 370 miljoen euro bezuinigen. Volgens Halbe Zijlstra wordt dat geld weer in het hoger onderwijs geïnvesteerd. Daarom vindt hij het onzin dat de universiteiten spreken van de ‘grootste bezuiniging sinds de jaren tachtig’. Hij snijdt niet alleen, maar presenteerde ook een ‘strategische agenda‘, waarin hij eindelijk de conclusies van de Commissie Veerman meenam. Het kabinet stuurt daarmee aan op een beter en strenger hoger onderwijs. HOP/GM
Lees ook ons ‘langstudeerdossier‘, met daarin alle ontwikkelingen op een rijtje.