Hoogleraar rechtssociologie Nick Huls in Rotterdam en Leiden gaat op zijn 61e een nieuw avontuur aan in Rwanda. Hij gaat daar twee jaar lesgeven aan rechters, advocaten en wetgevingsjuristen om zo een betere rechtstaat op te bouwen. “Ik kan niet wachten.”
Huls vertrekt 8 mei naar het Rwandese Butare waar hij samen met zijn vrouw twee jaar zal wonen en werken. De voorbereidingen – auto verkopen, huis verhuren – worden op dit moment in rap tempo afgehandeld, want pas drie weken geleden kreeg Huls groen licht van de Rwandese regering om aan de slag te gaan als ‘Vice Rector Academic Affairs’ van het ‘Institute for Legal practice and development’. Al ruim een jaar was hij bezig om de functie te bemachtigen en zelfs toenmalig Minister van Justitie Hirsch Ballin heeft zich ermee bemoeid om Huls in het zadel te helpen.
Vanaf nul opbouwen
Het instituut bestaat vanaf 2008 en jaarlijks kunnen er 160 Rwandese juristen of afgestudeerde bachelors terecht voor een praktijkdiploma. Dat is broodnodig volgens Huls, want het niveau van de rechtspraak is nog lang niet op het gewenste niveau sinds de genocide in 1994. “De meeste juristen waren ten tijde van de genocide vermoord of gevlucht. Daarna zijn jarenlang rechters aangesteld die niet eens een juridische opleiding hadden. Kortom, de rechtstaat moest vanaf de grond worden opgebouwd.”
Steek je nek uit
Behalve lesgeven zal Huls zich binnen het instituut ook bezighouden met de onderzoeksstages en scripties die zijn studenten gaan doen. “Ik wil hen laten zien hoe je op een kritische manier met recht omgaat. Rwandese rechtenstudenten reproduceren de stof vooral, maar als jurist moet je kritisch zijn en je nek af en toe durven uitsteken.”
Collega’s overvliegen
Op onderzoeksgebied zal de hoogleraar zich toespitsen op toegang tot het recht, volksrechtspraak, landverdelingskwesties en gender. “Met oog op het verleden van het land zijn dit relevante onderzoeksthema’s.” Huls is van plan om collega’s uit Nederland over te laten vliegen om colleges te geven.
Het Institute for Legal practice and development in Rwanda
Was het altijd al een wens om te werken in een ontwikkelingsland?
Huls: “Ja, ik wilde op mijn 61e nog graag een nieuwe start maken. Bovendien zit het in me om mijn kennis in te zetten om anderen te helpen. Zo heb ik twintig jaar geleden een tijdje in Indonesië gewerkt en tijdens mijn studie was ik al actief in de Rechtswinkel.”
Wat betekent het voor uw werk in Nederland?
“Ik krijg twee jaar onbetaald verlof, maar blijf wel promovendi begeleiden. Via mail en skype moet dat lukken. Ook zal ik af en toe terugvliegen naar Nederland. In september ben ik bijvoorbeeld alweer hier voor een promotie.”
Wat verwacht u van het leven in Butare?
“Mijn vrouw en ik willen ons onderdompelen in het Rwandese leven. Dat betekent dat we ons willen mengen met de bevolking en de gemeenschap van het instituut en de universiteit van Butare. Verder zal het leven sober zijn. Er is bijvoorbeeld maar een supermarkt in de stad, dus we zullen niet zo gevarieerd eten als in Nederland. En we gaan fietsen. Rwanda is bergachtig; het wordt ook wel het Zwitserland van Afrika genoemd”
Gaat u dingen missen?
“Dat zal wel meevallen. We hebben veel gereisd, dus zijn gewend om langere tijd van huis te zijn. Al snakken we op een gegeven moment vast naar culturele activiteiten, want die zijn daar veel minder.” LJ
