Hij zorgde er eigenhandig voor dat de langstudeermaatregel een jaar werd uitgesteld. Elbert Dijkgraaf, SGP-kamerlid én hoogleraar aan de EUR: “We zitten tussen oppositie en coalitie in. En dat betaalt zich uit.”
De langstudeerregeling en onderwijsbezuinigingen zijn, mede door u, een jaar opgeschoven. Tevreden?
“Zonder meer. Voor de huidige studenten vonden we de regeling te ver gaan. Dit jaar uitstel betekent de facto dat studenten die nu drie jaar bezig zijn en anderhalf jaar achterlopen, voldoende tijd hebben om hun achterstand in te lopen.”
Van uitstel komt geen afstel, zegt staatssecretaris Halbe Zijlstra. Wat vindt u daarvan?
“Prima. Het ging ons primair om dat ene jaar. Met die regeling is – een paar kleine dingen daargelaten – niets mis. Op vier jaar studie mag je straks twee jaar uitlopen. Alle tijd voor vertraging en bestuurswerk dus. Dat is in deze tijden heel redelijk. Dit uitstel kost al 360 miljoen hè, het is een dure grap.”
Het klinkt heel redelijk. Zijn studenten die hiertegen in actie komen verwend?
“Het protest tegen de oorspronkelijke regeling, met de ingang van 1 september 2011, vond ik terecht. Maar ik heb grote moeite met de studenten die nu nog niet tevreden zijn. Het geld moet ergens vandaan komen. Moeten we de staatsschuld nog verder op laten lopen? Dan komt het namelijk ook op hun bord terecht.”
Heeft u in de debatten baat gehad bij uw universitaire achtergrond?
“Ik ben nog steeds een dag in de week aan de Erasmus Universiteit verbonden (als hoogleraar ‘Empirische economie van de publieke sector, red.). Dat komt mijn achtergrondkennis natuurlijk wel ten goede. Het mooie van de wetenschap is dat je met beide voeten in de realiteit blijft staan. Ik weet hoe het op een universiteit werkt en wat studenten bezighoudt. Hoewel we met de hele fractie tot een standpunt komen.”
Bent u de afgelopen maanden veel benaderd door collega’s, of misschien door het College van Bestuur van de EUR?
“Nee, nu je het zegt. Dat is heel professioneel gegaan. We worden natuurlijk bestookt door jan en alleman, maar vanuit de EUR zijn de banden niet aangehaald. Het is goed dat die werelden gescheiden blijven.”
In hoeverre is het uitstel van Zijlstra een vorm van wisselgeld in het politieke spel?
“Ik denk dat dat wel meevalt. Achter de schermen merkte ik dat het kabinet erop gerekend had dat de plannen ongeschonden door het parlement geloodst hadden kunnen worden. Er lag geen plan B klaar. Toen ze erachter kwamen dat het zonder de SGP niet lukte, zijn ze gaan rekenen. Die 360 miljoen moest ineens ergens vandaan komen.”
De SGP heeft zich ‘uit de marge van de politiek gewerkt’, schrijft nrc.next. Herkent u dat?
“Het is bijzonder dat een klein partijtje dit voor elkaar krijgt. Tegelijkertijd is het gewoon hoe de democratie werkt: je redt het pas met de helft plus één. Een winst als deze geeft aan hoeveel je bij een minderheidskabinet kunt bereiken als je je constructief opstelt. Dat geldt ook voor andere partijen.”
Het verschil met andere partijen is dat de SGP zich veel minder nadrukkelijk als oppositiepartij profileert.
“Dat is precies wat ik in de Tweede Kamer ook zeg. We zitten tussen een oppositie en coalitie in. En dat betaalt zich uit. We komen volstrekt onafhankelijk tot een eigen oordeel, we hoeven niet met allerlei winden mee te waaien. In die zin is het net wetenschap.”
Een woordvoerder van de SGP zei onlangs niet tegen bezuinigingen te zijn, zolang die “op een christelijke manier” plaatsvinden.
“Ik zou zeggen: op een eerlijke manier.”
Is dat niet hetzelfde?
“Er zijn gelukkig meer eerlijke mensen dan alleen Christenen. Anders zou je doen alsof alleen Christelijke mensen eerlijk zijn. Daar hou ik nooit zo van.” GM
