Op 1 april vond in het Nationaal Onderwijsmuseum in Rotterdam de viering van vijfhonderd jaar ‘Lof der Zotheid’ plaats. In deze beroemde satire neemt Erasmus alle geledingen van de Europese samenleving op de hak, zo ook het onderwijs en onderwijzers. ‘Geen grotere ramp dan een leraar die met zijn gedrag alleen bereikt dat kinderen een hekel krijgen aan hun studie.’
Tegen de Barbarij
Vijfhonderd jaar na het verschijnen van ‘Lof der Zotheid’ is in het Nationaal Onderwijsmuseum een tentoonstelling te zien van Erasmus en zijn ideeën over onderwijs. ‘Tegen de Barbarij’ moet vooral de vraag beantwoorden: in hoeverre leven de ideeën van Erasmus nog voort?
Moeilijk boek
Op de studiedag ‘500 jaar Dwaasheid’ wordt herdacht dat het een half millennium geleden is dat ‘Lof de Zotheid’ verscheen. Bijzonder hoogleraar Cultuurgeschiedenis en Erasmuskenner Hans Trapman, vertelt dat het geschrift volgens Fokke en Sukke maar een moeilijk boek is. Maar ook eentje waar veel mensen om kunnen lachen. Of het nog steeds gelezen wordt, is maar de vraag. Rond 1930 verscheen het in een lijst met ‘Boeken die men niet meer leest’, maar zodra er een geboorte- of sterfdag van de schrijver te vieren valt, wordt het volgens Trapman weer vaker gelezen.
Leraren
Dat Erasmus een uitgesproken mening had wat betreft onderwijs, wordt ook aangekaard door emeritus hoogleraar Cultuurgeschiedenis Jan van Herwaarden. De Erasmuskenner laat aan de hand van uitspraken van Erasmus zien dat veel van diens gedachten nog steeds opgaan. Erasmus benadrukte bijvoorbeeld het belang van goede leraren. ‘De eerste stap van het leerproces is een goede relatie met de leraar.’
Rustgevende tuin
De tentoonstelling ‘Tegen de Barbarij’ zelf is klein, maar mooi en modern vormgegeven. Aan de hand van uitspraken van Erasmus wordt geprobeerd een verband te leggen tussen zijn mening en het huidige onderwijs. De ruimte is ingericht als een tuin, omdat Erasmus van mening was dat de mens een stuk ongerepte natuur is die moet worden gecultiveerd tot een tuin. Daarnaast staat een tuin voor rust en regelmaat, en dat is zeker iets dat de ruimte uitstraalt. Zodra je onder een haag met informatie door loopt hoor je enkel nog het geluid van kwetterende vogeltjes. In het midden kan worden plaatsgenomen onder een boom, vanwaar je uitzicht hebt op de gehele tentoonstelling. BK
De tentoonstelling ‘Tegen de Barbarij’ is nog tot januari 2012 te zien in het Nationaal Onderwijsmuseum te Rotterdam.
