Structurele piekeraars zijn goed van hun klachten af te helpen door ze op een andere manier naar hun getob te laten kijken. Volgens promovendus Colin van der Heiden ziet driekwart van hen daardoor in dat langdurig piekeren onzinnig is.
Ieder mens is wel eens nerveus, of piekert ergens over. Dat is normaal, maar één op de twintig mensen krijgt hier ooit zoveel last van dat sprake is van een zogenoemde gegeneraliseerde angststoornis (GAS). Deze mensen zijn continu gespannen en tobben voortdurend over dagelijkse dingen, zoals school, werk en gezondheid. “Ze slapen slecht en krijgen allerlei klachten. Sommigen hebben echt het gevoel dat ze gek worden”, zegt Van der Heiden, onderzoeker en docent klinische psychologie.
Depressie ligt op de loer
Slechts 10 procent geneest spontaan van hun klachten. Daarom baart het de promovendus zorgen dat veel mensen met een piekerstoornis de stap naar de huisarts niet durven te maken. “Velen denken dat het piekeren simpelweg bij hen hoort”, aldus Van der Heiden. “Dat is echter wel belangrijk, want wie lang doorpiekert, kan depressief worden. Bovendien doet iemand die lang met zijn of haar klachten blijft doorlopen, onnodig lang een beroep op de gezondheidszorg en dat kost de maatschappij geld.”
Succesvolle therapie
Tot nu toe bestond er geen goede therapie voor deze piekeraars. De promovendus heeft nu echter twee therapieën ontdekt die wèl goed helpen. De succesvolste behandeling (metacognitieve therapie) leert de piekeraars anders denken over hun getob. Van der Heiden: “Ze leren inzien dat ze ooit zijn begonnen met piekeren omdat dat zinvol was. Ze wilden bijvoorbeeld iets oplossen, of iets vervelends voorkomen. Later werd het piekeren onbeheersbaar en had het geen enkele zin meer. Als mensen dat door gesprekken gaan inzien, verdwijnt hun piekergedrag.”
Accepteer wat je niet kunt oplossen
De tweede therapie die Van der Heiden onderzocht gaat over mensen die allergisch zijn voor onduidelijke of onzekere situaties. Hij onderscheidt twee typen zorgen: actuele oplosbare problemen, zoals het kiezen van een hypotheek, en toekomstige onoplosbare problemen: krijg ik mijn huis over twintig jaar wel verkocht? “Bij het eerste type leren mensen om via een stappenplan het probleem op te lossen. In tweede geval leren we mensen te accepteren dat ze altijd onzekere factoren in hun leven blijven houden, maar dat het onzinnig is daar nu al over in te zitten.” LJ/EMC
| Colin van der Heiden verdedigt vrijdag 1 april zijn proefschrift ‘On the Diagnosis, Assessment, and Treatment of Generalized Anxiety Disorder’ |
