De Tweede Kamer ontvangt vandaag de plannen voor het hoger onderwijs van staatssecretaris Zijlstra. Hiermee reageert hij op het adviesrapport van de commissie Veerman. Hij wil onder andere selectie aan de poort toestaan, het verschil tussen een hbo- en wo-titel verdwijnt en als onderwijsinstellingen hun best doen, worden ze beloond.

Meer selectie mag

Ter bestrijding van de hoge uitval wil de staatssecretaris dat scholieren beter worden begeleid bij het maken van hun studiekeuze. De instellingen moeten vooraf gesprekken met hen voeren.

Daarnaast wil hij de universiteiten en hogescholen meer selectiemogelijkheden bieden. Dat kon al bij kleinschalige en intensieve opleidingen als de university colleges, die als het aan de staatssecretaris ligt ook een hoger collegegeld mogen vragen. Net als zijn voorganger Plasterk wil Zijlstra opleidingen met een numerus fixus de ruimte geven om al hun studenten zelf te selecteren.

Tenslotte mogen universiteiten voortaan zelf beslissen of ze hbo-studenten toelaten die hun propedeuse hebben behaald; automatisch doorstromen is er niet meer bij.

Goede prestaties worden beloond

Zijlstra wil kijken of instellingen die goed presteren beloond kunnen worden ten koste van instellingen waarvan de prestaties achterblijven. Hij denkt aan een “bonus-malusprincipe”. De 370 miljoen euro aan bezuinigingen op het hoger onderwijs wil hij deels investeren in de kwaliteit van het onderwijs. Voor de verdeling van het geld over de instellingen denkt hij aan criteria als het aantal contacturen, het opleidingsniveau van docenten, het aantal studenten dat “meer dan het reguliere programma volgt” en het aantal excellente opleidingen van een hogeschool of universiteit.

hbo’ers en wo’ers dezelfde titel

Net als de commissie-Veerman wil staatssecretaris Zijlstra dat hbo’ers straks dezelfde bachelor- en mastertitel mogen voeren als academici. Afgestudeerden van universiteiten zijn officieel bachelor of master ‘of arts’, dan wel ‘of science’. Maar voor hbo’ers geldt dat niet. Die krijgen tot nog toe een specifieke toevoeging aan hun graad, bijvoorbeeld ‘bachelor of theatre in education’. Zijlstra wil nu van dat onderscheid af om verwarring in het buitenland te voorkomen.

Promovendi krijgen toch studiebeurs

Zijlstra wil universiteiten meer ruimte bieden om hun promovendi voortaan de status van bursalen te geven. In plaats van een salaris en een werknemersstatus mogen ze hun ook een studiebeurs geven, wat een forse besparing per promovendus oplevert. HOP

Lees ook de reacties van universiteiten, hogescholen en de studentenbonden op Zijlstra’s plannen