Dossier Langstudeerders

Wanneer komt Zijlstra over de brug?

07-01-2011

Universiteiten waarschuwen voor massaontslagen en kwaliteitsverlaging. Maar staatssecretaris Zijlstra zegt dat hij de opbrengst van alle bezuinigingen vrijwel volledig in het hoger onderwijs terug stopt. De vraag is alleen wanneer dat gaat gebeuren.

Volgens de universiteiten is er zwaar weer op komst. Tijdens hun nieuwjaarsrecepties spraken verschillende collegevoorzitters zich uit tegen de omstreden ‘langstudeermaatregel’ en spoorden zij iedereen aan om op 21 januari in Den Haag te gaan protesteren.

‘Maar 10 miljoen echte bezuinigingen’

Maar staatssecretaris Zijlstra zegt dat hij de komende periode maar tien miljoen euro bezuinigt: van de 510 miljoen die hij inhoudt, investeert hij 500 miljoen weer in het onderwijs. Dat is nogal een verschil met het rampenscenario van VSNU-voorzitter Sijbolt Noorda. Volgens hem staan er bij de universiteiten 2500 banen op de tocht en wordt er 700 tot 900 miljoen euro bezuinigd. Wat maakt het verschil?

Investeringen komen te laat

Noorda: “De boetes die wij moeten betalen voor langstudeerders worden volgens het regeerakkoord pas in 2015 weer geïnvesteerd. Dus valt er in de tussentijd een groot gat en moeten we het de komende jaren met tien procent minder doen voor onderwijs. Dat betekent dat je mensen moet ontslaan. Bovendien worden wij niet alleen gekort door het ministerie van onderwijs, ook de FES-gelden voor onderzoek van het ministerie van EZ, Landbouw & Innovatie vervallen. Dat gaat om miljoenen.”

Een oplossing ziet Noorda in het naar voren halen van de herinvestering en daarover is hij nog met het ministerie in gesprek. “Je kunt niet eerst alles afbreken en docenten ontslaan, om ze een paar jaar later weer te moeten aannemen.”

Sociaal leenstelsel is beter

Het liefst zou hij de hele langstudeerregeling inruilen voor een sociaal leenstelsel voor alle studenten. “De nu voorgestelde boetes werken louter negatief. Het is bovendien een misverstand dat instellingen geld overhouden als zij minder langstudeerders hebben, zij krijgen daar namelijk geen bekostiging voor.”

‘VSNU loopt op zaken vooruit’

VVD-Kamerlid Lucas ziet de felle protesten van Noorda en andere collegevoorzitters vooral als een “lobbypoging” om de langstudeermaatregel alsnog te voorkomen. “De universiteiten lopen erg op de zaken vooruit. Deze maand wordt de regeling in de Kamer besproken en wordt ook duidelijk wat het kabinet met het Veerman-rapport gaat doen.

LSVb denkt wel mee

Het is jammer dat ze niet meedenken over hoe je goed kunt investeren in beter onderwijs. Wat dat betreft is de Landelijke Studentenvakbond verder: die vindt de maatregelen niet fijn, maar is blijkbaar eerder dan de instellingen in staat naar een oplossing te zoeken.” HOP

Duizenden aanmeldingen voor demonstratie

07-01-2011

Op Facebook is het aantal aanmeldingen voor de landelijke studentendemonstratie opgelopen tot bijna 7400. Nog eens zesduizend mensen zeggen ‘misschien aanwezig’ te zijn. Ook hoogleraren zullen in vol ornaat langs het Torentje van premier Rutte trekken.

Op verzoek van de politie begint de demonstratie een half uur eerder: om 13.00 uur in plaats van half twee. “We willen niet dat het al gaat schemeren terwijl de manifestatie aan het uitlopen is”, legt een woordvoerder van de Haagse politie uit. “Dat maakt de handhaving moeilijker.”

Blij met collegevrije dag

Naar schatting komen er tussen de zeven en vijftienduizend studenten naar het Malieveld. Maar de actievoerders spannen zich in om dat aantal te overtreffen. Ze vragen allerlei verenigingen om steun en hopen dat iedereen zoveel mogelijk vrienden meeneemt. Ze zijn blij met de collegevrije dagen aan verschillende universiteiten.

‘Er is draagvlak’

“Dit zou wel eens het grootste studentenprotest kunnen worden sinds 1988”, aldus Sander Breur van de LSVb. De studenten herinneren eraan dat meer dan 258.000 mensen de petitie minimaalnominaal hebben ondertekend. Aan draagvlak ontbreekt het hen niet, willen ze maar zeggen.

Ook hoogleraren doen mee

De optocht van hoogleraren vindt ’s ochtends plaats en gaat dus vooraf aan de studentendemonstratie, meldt website Voxlog van de Radboud Universiteit. Het cortège is een idee van de gezamenlijke rectoren van de Nederlandse universiteiten. De Nijmeegse rector Bas Kortmann zou voortrekker zijn en de actie wordt verder voorbereid vanuit de universiteiten van Wageningen, Groningen, Tilburg, Maastricht en Nijmegen, samen met universiteitenvereniging VSNU.

In de verte het torentje van premier Rutte

Een VSNU-woordvoerder bevestigt de voorbereiding van de manifestatie, maar zal nadere details pas volgende week naar buiten brengen, als duidelijk is dat er voldoende animo is onder de hoogleraren. HOP