Kunnen psychologisch tests kandidaten met een niet-Nederlandse achtergrond benadelen?
Beste Bud,
Hoogopgeleide starters krijgen tijdens sollicitatieprocedures vaak te maken met psychologische tests. Klopt het dat dergelijke tests kandidaten met een niet-Nederlandse achtergrond kunnen benadelen en zo ja welke adviezen kun je mij geven?
Benaissa
Beste Benaissa,
Inderdaad, in Nederland wordt psychologisch onderzoek vaak gebruikt in selectieprocedures van hoger opgeleiden. Doorgaans spreken we van een assessment center. Dit bestaat uit verschillende onderdelen: de IQ-test (of cognitieve capaciteitentest), de persoonlijkheidsvragenlijst, het gesprek met een psycholoog en daarnaast enkele individuele of groepsopdrachten.
Ik vermoed dat je vraag gericht is op de capaciteiten- of intelligentietest. Daarin kan iemands culturele achtergrond (waartoe ook de taal wordt gerekend) een rol spelen. Testontwikkelaars hebben dit onderkend en gelukkig bestaan er steeds meer zogeheten cultuurarme tests. Of het ooit mogelijk wordt volledig cultuurvrije IQ-tests te maken, is de vraag.
Bedenk dat de IQ-test niet meer is dan één van de instrumenten van de selecteur. De uitslag ervan wordt gelegd naast de andere bevindingen uit het psychologisch onderzoek (zie boven). Alle onderzoeksresultaten tezamen worden in een rapport verwerkt. Dit rapport dient de psycholoog altijd eerst aan de kandidaat voor te leggen en met hem te bespreken.
Heb jij de indruk dat de gebruikte IQ-test onvoldoende cultuurarm is en daardoor het eindoordeel over jou als kandidaat negatief beïnvloedt? Bespreek dit dan met de psycholoog en/of de selecteur. Immers, zij bepalen welke waarde zij hechten aan de testresultaten.
Advies 1: Door (op internet) te oefenen kun je het maximale uit de test halen.
Advies 2: Raven’s Matrices en de Connector Ability worden cultuurarm genoemd. De laatste biedt bovendien een oefentest op internet.
Advies 3: Volg de workshop Voorbereiding Assessment bij het Taal- en Trainingscentrum.
Veel succes!
Bud