De Holocaust Memorial Day is een wereldwijde herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Holocaust en andere genociden. Een groep studenten bezocht woensdag 20 januari voor deze herdenkingsdag het Oorlogs- en Verzetsmuseum van Rotterdam, benieuwd naar het verhaal van Jenny Hertzberger-Gold (83), een Auschwitz overlevende.
De bijeenkomst werd georganiseerd door Histartes, de faculteitsvereniging van de faculteit historische- en kunstwetenschappen, in samenwerking met de Erasmus Universiteit en Humanity In Action.
De ontvangsthal van het Oorlogs- en Verzetsmuseum aan de Coolhaven doet uitnodigend aan; het verwachtingsvolle geroezemoes van de vroegkomers vult de ruimte terwijl er koffie en thee wordt geserveerd. Een aantal personen groepeert zich rond Jenny Hertzberger-Gold, de gastspreekster van die middag. Zij beantwoordt maar al te graag vast wat vragen voor ze officieel aan haar verhaal begint.
Rond half vier komen de laatste bezoekers binnendruppelen. Onder de geïnteresseerden bevinden zich voornamelijk studenten, vrijwel allen lid van Histartes. “Vorig jaar was ik ook bij de Memorial Day aanwezig”, vertelt Jamie Romijn, student geschiedenis. “Dit zijn de laatste keren dat je een overlevende in het echt kunt ontmoeten, en je ze hun verhaal kan horen vertellen, gezien hun hoge leeftijd. Die kans kon ik natuurlijk niet voorbij laten gaan.”
Jenny Hertzberger-Golds verhaal is er een vol ontberingen. Op haar vijftiende kwam zij via kamp Westerbork en Theresiënstadt in Auschwitz-Birkenau terecht. Uiteindelijk werd zij samen met haar moeder bevrijd, terwijl haar vader en broertje in de kampen zijn gestorven. Nu, al die jaren later, is het haar missie om via haar voordrachten haar luisteraars eraan te herinneren dat discriminatie nog altijd bestaat.
De kleinste details heeft zij nog onthouden van haar tijd in gevangenschap, en de jaren erna. Van het feit dat zij met haar familie in een textielwinkel in Maastricht schuilde midden in de nacht op 10 mei 1940, toen de oorlog uitbrak, tot die ene SS soldaat, die haar moeder een stukje brood toegooide vanaf zijn wachtpost in Auschwitz. Na de oorlog trouwde Jenny met een andere kampoverlevende, Ellis Hertzberger. Zij ontmoetten elkaar in Kamp Westerbork, waar hij als arts werkte.
Na afloop van Jenny’s verhaal wordt er naar een muziekstuk geluisterd, Kol Nidrei van Dudu. Het nummer gaat over het gebed van de doden, gezongen in het Hebreeuws. Terwijl de laatste klanken van Kol Nidrei klinken bekijken de aanwezigen de foto’s die Jenny heeft meegenomen.
Jorien van Driel, de voorzitster van Histartes en organisator van de herdenkingsdag, is tevreden over het verloop van de middag. “De opkomst is aan de lage kant”, vertelt ze, “Maar de mensen die er waren zijn in ieder geval geraakt. En daar gaat het uiteindelijk ook om.” CL
