Studenten klikken over uitspraken Ramadan
20 maart 2009 – Studenten van de EUR hebben de Gay Krant getipt over ‘harde’ uitspraken van Tariq Ramadan tijdens colleges, aldus hoofdredacteur Henk Krol die de functie van Ramadan bij de EUR en de gemeente Rotterdam aan de kaak stelt in zijn blad.
“Het balletje is gaan rollen, nadat wij getipt werden door vier studenten van de Erasmus Universiteit”, aldus Krol die verder nog niet wil zeggen wat die harde uitspraken van Ramadan tijdens de colleges behelzen.
Voor Krol was in ieder geval reden genoeg om de discussie over Tariq Ramadan, gastdocent Burgerschap en Identiteit aan de EUR en islamitisch denker, weer aan te zwengelen. Na de tip die Krol heeft gekregen van de studenten, is hij met de Franse journaliste Caroline Fourest in contact getreden. In 2004 publiceerde zij het boek ‘Frère Tariq’ waarin zij casettetapes, boeken en spreekbeurten van Ramadan onderzocht, uit het Frans en het Arabisch.
Gemeente doet onderzoek
De ophef is voor de Gemeente Rotterdam reden opnieuw de uitspraken van Ramadan te onderzoeken. “Wij hebben eerder wel kleine onderzoeken gedaan naar de vermeende uitspraken en Tariq Ramadan om een verklaring gevraagd. Vervolgens hebben wij democratisch besloten hem aan te stellen als adviseur”, zegt Ineke Barendrecht, zegsvrouw van Participatiewethouder Rik Grashoff. “Nu het weer opspeelt willen wij exact weten wat hij gezegd heeft, daarom laten wij de bandjes vertalen door een tolk.”
EUR wacht af
De EUR wil de resultaten van het onderzoek afwachten. Marjolein Kooistra, persvoorlichter van de faculteit der Sociale Wetenschappen zegt voorzichtig: “ Ik kan daar nu nog geen uitspraken over doen.”
Ramadan werd in 2007 aangesteld als adviseur van de gemeente om zo ‘bruggen te slaan’ tussen diverse groepen in onze samenleving. De islamitische denker krijgt van de gemeente geld voor zijn activiteiten, zoals wijkbezoeken en debatten, wat in totaal 420.000 euro bedraagt, zo schrijft Elsevier op haar website. Maar geld is volgens Barendrecht geen discussiepunt.
Ophef over tapes
De uitspraken op de casettetapes zorgden in 2004 voor ophef in Frankrijk. De Gay Krant heeft nu delen vertaald vanuit het Frans. Volgens de Gay Krant schijnt Ramadan over vrouwen gezegd te hebben: “Ze mogen met hun verschijning geen aandacht trekken. Op straat, zo is de wet, moeten vrouwen hun ogen strak richten op beton.”
Over homoseksuelen zou Ramadan volgens de krant hebben beweerd: “De boodschap van de islam is op dit punt heel helder. Homoseksualiteit is niet toegestaan, is niet iets wat valt binnen de algemene opvatting over de mens. Homoseksualiteit is niet iets wat men in de islam kan toestaan.” De Gay Krant werkt nu ook aan een vertaling van de Arabische teksten op de tapes. PJ
Ramadan: ‘Citaten zijn onjuist’
24 maart 2009 – Tariq Ramadan reageert ontkennend op de vertaalde citaten die de Gay Krant vorige week publiceerde. Ramadan zou zich kwetsend hebben uitgelaten over homo’s en vrouwen. TV Rijnmond vroeg Ramadan afgelopen zaterdag om een reactie. “Ik heb de rechten van vrouwen altijd verdedigd”, aldus Ramadan.
Tariq Ramadan, de islamitisch denker en gastdocent Burgerschap en Identiteit aan de EUR kwam negatief in het nieuws, nadat de Gay Krant vertaalde uitspraken van Ramadan publiceerde op zijn website. Volgens Ramadan is er in de citaten geknipt, waardoor deze ‘verwrongen of simpelweg onjuist zijn’. De Gay Krant dook in het verleden van Ramadan na een tip van EUR-studenten over harde uitspraken van hem tijdens colleges.
Ramadan beweert dat hij als islamdeskundige al meer dan twintig jaar betrokken is bij discussies en debatten over vrouwen en homo’s. Zo zegt hij: “Ik heb de rechten van vrouwen altijd verdedigd en ik heb homo’s nooit veroordeeld, ongeacht of zij moslim of niet-moslim zijn en ongeacht hun taal of locatie.” Op de website van TV Rijnmond vraagt hij aan iedereen om eerst zijn toespraken te beluisteren op zijn eigen website, www.tariqramadan.com, alvorens een mening te vormen. PJ
Studenten over Tariq Ramadan
23 april 2009 De storm rondom Tariq Ramadan is nog niet uitgeraasd. Woensdag 22 april stapten twee VVD’ers uit het Rotterdamse College van Burgemeester & Wethouders naar aanleiding van het debat rondom de vermeende uitspraken van de Zwitserse filosoof. De studenten van de EUR hebben er zo hun eigen kijk op, maar wilden liever niet op de foto.
Maurice Stöcker, tweedejaars psychologie: “Tariq Ramadan is in mijn ogen tegenstrijdig geweest in het verkondigen van zijn mening, althans dat is wat ik meegekregen heb. Mijn vertrouwen in zijn functioneren is daardoor dusdanig afgenomen, dat ik niet vind dat hij als hoogleraar zou moeten blijven. Maar nu het contract eenmaal verlengd is, vind ik dat de universiteit zich daaraan moet houden. Zaak is dan wel dat hij goed in de gaten moet worden gehouden. Studenten komen hier voor wetenschappelijke en niet voor religieuze verdieping. Ik heb de indruk dat hij een erg confessionele, niet geheel geëmancipeerde, moslim is. Zelf ben ik antireligieus en beschouw religies als gevaarlijk. Soms denk ik wel eens dat het tijd is voor een tweede verlichting.”
Oĝuzhan Özdal, laatstejaars rechten: “Voor mij is Tariq Ramadan onschuldig tot het tegendeel bewezen is. Als hij die vermeende uitspraken tijdens college heeft gedaan dan vind ik het relevant, niet als dat in de privésfeer gebeurd is. De commotie die ontstaan is, vind ik wel begrijpelijk, maar ik ben het er niet mee eens. Het toepassen van de vrijheid van meningsuiting is onderhevig aan subjectiviteit. Ook ‘verstorende’ meningen moeten de ruimte krijgen. Daarnaast ligt de nadruk weer op de islam. Binnen de basis van het christendom en het jodendom wordt praktiserende homofilie tenslotte ook als zonde beschouwd.
Het vertrek van de VVD-leden uit het college van B&W kan ik wel begrijpen. Wat ik niet geloof, is dat ze dit puur en alleen voor de kwestie hebben gedaan. Het is waarschijnlijk dat er nog wat partijpolitieke belangen op het spel staan. Nu de PVV veel stemmen van de VVD heeft ‘afgepakt’, kan zo’n verkiezingsstunt gunstig uitpakken.”
Ramon Duivenvoorden, student IBA, 3e jaar: “Zolang er niets mis is met die uitspraken en hij zijn functie goed vervult, vind ik het prima dat hij blijft werken als hoogleraar. De commotie rondom de persoon Ramadan is vrij breed uitgemeten. Iedereen wordt in een hoek gezet omdat zijn uitspraken over de islam uit z’n verband zijn gerukt. Het is huichelachtig hoe er wordt gedaan over de islam. Wilders discrimineert en zijn film Fitna is echt een lachertje. Het is absurd om als regering mensen te onderscheiden op basis van geloof.”
Tariq Ramadan opnieuw onder vuur
17 augustus 2009 – De Erasmus Universiteit wil tekst en uitleg van haar gasthoogleraar Tariq Ramadan. Deze is opnieuw in opspraak gekomen, ditmaal om zijn medewerking aan Press TV, dat wordt gezien als propagandazender van het Iraanse regime.
De raadsfracties van Leefbaar Rotterdam, de SP en de VVD, die in een eerder conflict over vermeende homo- en vrouwonvriendelijke uitspraken van Ramadan uit het Rotterdamse college stapte, eisen het onmiddellijke ontslag van de hoogleraar. Deze adviseert de gemeente tevens over integratievraagstukken. Het CDA heeft Kamervragen gesteld.
De universiteit is bezorgd over Ramadans medewerking aan het tv-station, maar wil eerst weten of alle informatie klopt en wat haar gasthoogleraar Identiteit & burgerschap er zelf over te zeggen heeft. De Erasmus Universiteit hoopt hem deze week te kunnen spreken. Deze week wil de EUR met een reactie komen.
In een door de Volkskrant gepubliceerde verklaring stelt Ramadan dat hij sinds april 2008 het programma “Islam and life” bij Press TV presenteert en dat hij volledig vrij is in zijn onderwerpkeuzes. Hij wijst er op dat onder anderen de gelauwerde Britse journalist Andrew Gilligan bij de Engelstalige omroep werkt, en dat deze daar niet op aangesproken wordt. Het geweld tegen burgers in Iran veroordeelt hij en van het regime verwacht hij dat het de democratische procesgang respecteert. HOP
‘Ramadan ontslagen’
18 augustus 2009 – Tariq Ramadan, hoogleraar Burgerschap en Identiteit, verdwijnt als adviseur van de gemeente Rotterdam. Dit betekent zeer waarschijnlijk ook het einde van zijn hoogleraarschap aan de EUR. De Universiteit wil dit niet bevestigen, maar komt later met een verklaring.
Het stadsbestuur gaat dinsdagmiddag besluiten dat ze het contract met Ramadan gaat verbreken, aldus NRC Handelsblad. De gemeente zal na overleg van het college van B&W met een reactie komen.
‘Islam & Life’
Aanleiding voor het verbreken van het contract is een tv-programma dat Ramadan presenteert op Press TV een zender die gevestigd is in Londen, maar wordt gefinancierd door de Iraanse overheid. Ramadan presenteert het programma ‘Islam & Life’ sinds april dit jaar. Ook na de omstreden verkiezingsuitslag en de daarop volgende betogingen in Iran, waarbij de overheid hard optrad, is hij daar mee verder gegaan.
EUR reageert zorgelijk
Dit laatste wordt hem door gemeenteraadsleden van de oppositiepartijen zwaar aangerekend. Maar ook coalitiepartij PvdA liet in de media weten zijn positie zeer ter discussie te stellen. En anders dan bij de vorige golf van commotie in het voorjaar reageerde de Erasmus Universiteit eind vorige week direct; de werkzaamheden voor Press TV van de gasthoogleraar waren ‘reden tot zorg’.
Tariq Ramadan is sinds begin 2007 hoogleraar Burgerschap en Identiteit. Een leerstoel die wordt betaald door de gemeente Rotterdam, waar hij tevens als integratieadviseur werkt.
Reactie Ramadan
Ramadan reageert vandaag in NRC Handelsblad met een uitgebreid ingezonden stuk, waarin hij zijn verbazing en zorg uitspreekt over de commotie die zich wederom rond zijn persoon afspeelt in Nederland. “…de huidige controverse zegt veel meer over de zorgwekkende toestand van de politiek in Nederland dan over mijn persoon’, aldus Ramadan in NRC.
Over zijn werk voor Press TV zegt hij, dat aan de keuze om voor het door de Iraanse overheid betaalde kanaal te werken, een ‘zorgvuldige afweging’ voorafging. En dat hij bij aanvang heeft bedongen dat hij ‘volledige redactionele vrijheid zou hebben’.
Over het regime in Teheran zegt hij: “Het spreekt vanzelf dat ik het neerschieten van betogers en de onderdrukking na de verkiezingen van juni heb veroordeeld.” En later: “Wie werkt voor een televisiezender in een land, steunt daarmee nog niet het bewind van dat land. Als het allemaal zo eenvoudig was, dan zouden mijn tegenstanders, die toonbeelden van politieke deugd, al lang geleden hebben verlangd dat de Nederlandse regering alle politieke en economische banden met Iran, Saoedi-Arabië, Egypte, Israël en China zou verbreken.”Aldus Tariq Ramadan in NRC. WG
Lees hier het volledige opiniestuk van Tariq Ramadan
Wetenschappers eisen opheldering
21 augustus 2009 – Een aantal wetenschappers van de EUR heeft met klem om opheldering gevraagd bij het ontslag van Ramadan. Ze maken zich zorgen om de positie van de wetenschapper aan de Rotterdamse universiteit.
Enkele hoogleraren sociologie, waaronder Ruut Veenhoven, schreven een brief aan voormalig decaan Henk Schmidt, die Ramadan mede binnen heeft gehaald. De wetenschappers maken zich zorgen. Veenhoven: “Er is meer in het geding dan Ramadan alleen. Het gaat ook om de rol van de universiteit als intellectuele vrijplaats. Het lijkt een politiek ontslag en dan hoort niet te gebeuren met hoogleraren.”
Schmidt steunt CvB
Dat professor Tariq Ramadan op deze manier moest vertrekken, door krachten van buiten de universiteit, zoals de gemeente, is de wetenschappers een doorn in het oog. Henk Schmidt, die overigens de nieuwe rector magnificus wordt van de EUR, blijft ondanks de brief achter het besluit staan van het College van Bestuur.
Open brief in NRC
Van een andere groep wetenschappers van verschillende faculteiten verscheen zaterdag een open brief in NRC Handelsblad. Daarin schrijven zij geschokt te zijn over het ontslag van Ramadan en achten het in strijd met de academische vrijheid. De wetenschappers hopen dat het College op haar besluit zal terugkomen. DR
CvB geeft opheldering ontslag Ramadan
21 augustus 2009 – Het College van Bestuur stuurde vanmiddag een intern communiqué rond, om opheldering te geven over Tariq Ramadans ontslag.
De reden van ontslag is dat de filosoof Tariq Ramadan blijk gaf door te gaan bij Press Tv. Daar fungeert hij als tv-host bij het programma Islam & Life. De universiteit bood hem nog een mogelijkheid om aan de Rotterdamse universiteit werkzaam te blijven als gasthoogleraar, wanneer hij ‘per direct’ zou stoppen bij de zender. Daar ging Ramadan tot nu toe niet op in.
Het CvB vindt dat Ramadan er controversiële meningen op na mag houden en stimuleert dat naar eigen zeggen ook. Maar werken voor een tv-zender die gefinancierd wordt door de Iraanse regering gaat de universiteit een stap te ver. Het CvB: “De regering gebruikt buitenproportioneel geweld tegen haar burgers waaronder studenten. Zij gebruikt de tv-zender om dit geweld te rechtvaardigen onder andere door in uitzendingen het woord ‘demonstranten’ te vervangen door ‘relschoppers’.”
Het CvB twijfelt niet aan de oprechtheid van Ramadan, wanneer hij zegt dit geweld af te wijzen. Desondanks zegt het CvB: “Ons b
ezwaar is dat dr. Ramadan daarbij voorbij gaat aan het feit dat hij door als onafhankelijke wetenschapper mee te werken aan deze tv-zender een bijdrage levert aan het legitimeren van Press TV als objectief en onafhankelijk medium. En daarmee levert hij onbedoeld en indirect een bijdrage aan het legitimeren van het repressieve beleid van de Iraanse regering.”
Ramadan is tevens werkzaam als onderzoeker aan de universiteit van Oxford. Deze universiteit gaf te kennen dat Ramadan gewoon mag blijven, want ‘vrijheid van meningsuiting is voor de universiteit een fundamenteel recht dat wordt gerespecteerd.” Per 1 september krijgt Ramadan vooralsnog gewoon de professorstitel in Oxford. Hij zal daar de leerstoel Contemporary Islam Studies gaan bekleden. DR
EUR volhardt in ontslag Ramadan
26 augustus 2009 – Protesten tegen het ontslag van de omstreden gasthoogleraar Tariq Ramadan hebben het college van bestuur van de Rotterdamse universiteit niet op andere gedachten gebracht.
De vrees van twintig Rotterdamse wetenschappers dat de academische vrijheid wordt aangetast, deelt het college niet. Ramadan mocht immers volledig zelf bepalen hoe hij zijn onderwijs in Rotterdam vormgaf. Daar komt nu echter abrupt een eind aan, want zijn werkzaamheden voor de Iraanse zender Press TV zouden onverenigbaar met zijn werk aan de universiteit. “In zijn positie als hoogleraar moet hij de schijn te allen tijde vermijden dat hij zich voor de kar van een repressieve regering laat spannen”, schrijft de instelling in een nadere verklaring.
Het is niet zozeer de academische vrijheid die in het geding is, maar de “academische verantwoordelijkheid”, stelt een woordvoerder van de Erasmus Universiteit. Een nadere omschrijving van dat begrip stelt hij liever uit tot eind volgende week, als de universiteit een openbaar debat rond dat thema organiseert. HOP
Reactie Jos de Mul op ontslag Ramadan
27 augustus 2009 – Jos de Mul, filosoof aan de EUR, heeft gemengde gevoelens over het ontslag van Tariq Ramadan.
Aan de ene kant had Ramadan – die een democratische islam voorstaat – zijn medewerking aan Press TV moeten heroverwegen op het moment dat het Iraanse regime op een zeer gewelddadige wijze reageerde op de massale protesten tegen de verkiezingsfraude.
Aan de andere kant getuigt het ontslag van Ramadan volgens De Mul van het meten met twee maten. “De stad Rotterdam en de Erasmus Universiteit onderhouden zelf nauwe contacten met Shanghai. Op werkbezoek laat het College van Bestuur zich daar graag fêteren. Maar net als Iran worden ook in China de mensenrechten niet zo nauw genomen. Maar dat heeft bij mijn weten nog niet geleid tot een heroverweging van de samenwerking”, aldus de filosoof.
De Mul weet dat Ramadan herhaaldelijk afstand heeft genomen van autoritaire islamitische regimes. “In het programma dat hij voor Press TV maakt, dat geven ook zijn critici toe, bedrijft hij op geen enkele wijze propaganda voor het Iraanse regime. Je kunt zijn keuze bekritiseren, maar om hem daarvoor op staande voet te ontslaan, vind ik bijzonder overtrokken. Die reactie lijkt meer te zijn gemotiveerd door angst voor Wilders en andere populisten dan door de zaak zelf.”
Tot slot geeft de filosoof aan dat hij zelf weinig affiniteit heeft met de orthodoxe denkbeelden van Ramadan. Maar De Mul wijst er ook op dat hij een belangrijk rolmodel is voor veel jonge moslimstudenten. “Hij houdt hen voor dat islam en democratie elkaar niet uitsluiten en roept hen op te integreren in de westerse samenleving. Ik denk niet dat je de democratie een dienst bewijst door zo iemand de deur te wijzen.” DR/LJ
Rotterdam wilde eerder van Ramadan af
Rector Steven Lamberts (EUR) deed Tariq Ramadan al in mei een ‘discreet aanbod’ om te vertrekken bij de gemeente Rotterdam.
Dat nieuws meldt De Volkskrant vandaag. Rector Lamberts heeft in mei in een persoonlijk gesprek tegen Ramadan te verstaan gegeven dat het beter was om de band met de gemeente te verbreken. Lamberts: “Ik heb inderdaad gezegd: dat gaat op den duur niet goed met jou en de stad en ik heb naar een manier gezocht om hem voor de toekomst voor de universiteit en Nederland te behouden.”
Lamberts stelde voor dat Ramadan wel aan de universiteit van Rotterdam actief bleef en deed de suggestie om daarnaast aan de imamopleiding van de Amsterdamse VU te doceren. Maar Ramadan ging er niet op in. Hij wilde op ‘grassroot level’ actief blijven.
Volgens Ramadan deed de rector dit op advies van Rotterdams burgemeester Aboutaleb, die er geen geheim van maakte ontevreden te zijn met de samenwerking tussen Ramadan, de universiteit en de gemeente. Toen Ramadan in opspraak was vanwege vermeend homofobe uitspraken, zei Aboutaleb: “We kunnen deze constructie uitzitten, maar mijn advies zou zijn: nooit meer.”
Lamberts ontkent dat Aboutaleb hem had bewogen tot het advies aan Ramadan om op te stappen. Aboutaleb zelf zegt zich nooit te hebben bemoeid met het functioneren van Ramadan aan de Erasmus Universiteit. DR
