‘Ramadan is een tijd waarin je je maag leegmaakt om je ziel te voeden’

“Voor mij is het een tijd waarin je je maag leegmaakt om je ziel te voeden.” Iman Albertini (20) beschrijft wat de ramadan voor haar betekent. “De definitie van de heilige maand is uniek voor elke moslim”, stelt ze. De Frans-Senegalese studente Kunst en Cultuur gebruikt deze periode om ‘haar batterijen op te laden’ door dichter bij haar geloof te komen.

Ook de Spaans-Algerijnse studente Communicatie en Media Anaïs Perez Nibouche (19) beschouwt het als periode voor zelfreflectie: “Ik probeer naar binnen te kijken: hou ik van de persoon die ik ben, hou ik van de mensen waarmee ik me omring, van de levensstijl die ik heb?” Voor beide studenten is de ramadan een heel persoonlijke en heilige ervaring.

Beiden vinden het begin van de maand lastig. “De eerste drie dagen zijn het moeilijkst, vooral als je veel studiewerk hebt en je moet concentreren”, zegt Iman. Ook Anaïs worstelt hiermee: “Voor mezelf koken en schoonmaken na een lange dag werken of studeren is dan een hele uitdaging.”

Maar het moeilijkste voor beide studenten is de afstand naar hun familie. “Het gevoel dat je samen met familie het vasten verbreekt aan de iftar-tafel, dat is wat ik mis”, zegt Iman. “Praten met mijn familie helpt op die momenten, omdat ik weet dat zij hetzelfde meemaken.” Anaïs wijst op het belang van zelfbeheersing in deze tijd: “Vasten wordt moeilijker als je weg bent, omdat je het dan voor jezelf doet en niet omdat je bij familie bent, dat vereist veel zelfdiscipline en toont hoe sterk het geloof kan zijn.”

Een vraag die zowel Iman als Anaïs vaak krijgen van hun niet-moslim vrienden is: mag je niet eens water drinken? “Mensen zijn meestal niet verbaasd dat je niet eet, omdat niet eten veel vaker voorkomt in het leven”, zegt Iman. “Mensen doen vaak dingen als een sapkuur of intermittent fasting, maar geen water drinken is ook een belangrijk onderdeel van de ramadan dat vaak vergeten wordt.”

Anaïs krijgt ook weleens vragen waardoor ze zich bekritiseerd voelt: ‘Helpt vasten eigenlijk wel?’, ‘Maar waarom vast je dan?’, of ‘Is vasten niet slecht voor je?’. “Jezelf steeds moeten uitleggen kan soms intimiderend zijn, rechtvaardigen waarom ik vast, of waarom ik op een bepaald moment niet vast. Het is heel persoonlijk en je moet er voorzichtig mee omgaan”, zegt ze. “Het gaat meer om de manier waarop iemand een vraag stelt dan om de vraag zelf. In plaats daarvan zou je kunnen vragen hoe het vasten mij helpt.” Voor haar bepaalt de toon van de vraag of die uit oprechte nieuwsgierigheid of uit oordeel komt.

“In Senegal kijken veel moslims uit naar de ramadan, en de eerste dag is altijd erg spannend”, zegt Iman. Ramadan is een nationaal feest: “In een land waar 85 procent van de bevolking moslim is, is het behoorlijk geïntegreerd in het dagelijks leven.” Veel winkels, restaurants en zelfs scholen gaan vroeg dicht. “Dat maakt het zoveel makkelijker, omdat je weet dat iedereen in hetzelfde schuitje zit.”

Anaïs ziet een groot verschil met haar ramadans in Spanje: “Ik herinner me dat mijn vader me wakker maakte voor suhoor (de maaltijd die voor zonsopgang wordt gegeten, red.). Hier moet ik mezelf uit bed trekken om voor zonsopgang te eten, anders ben ik de hele dag uitgehongerd en uitgedroogd.” Hoewel familie hier ontbreekt, heeft Anaïs een goede, ondersteunende gemeenschap gevonden om iftars mee te doen, waaronder vooral niet-moslim vrienden van haar, wat ze erg waardeert.

Vrijdag is het Ied-al-Fitr, wat voor Iman en Anaïs meestal een moment is om met familie te vieren. Maar omdat ze weg zijn, hebben ze allebei geen plannen. “Misschien trakteer ik mezelf nog op een restaurant met vrienden”, zegt Iman.