Studenten van buiten de EU hebben moeite met (bijna) cashloze campus: ‘In Food Plaza at ik alleen maar Turks’

We’re cashless, staat op bordjes bij meerdere zaken op de campus. Veel mensen kijken er niet van op. Maar voor Lizi Burduli (19), tweedejaars International Bachelor Economics and Business Economics (IBEB) uit Georgië, was het erg onhandig tijdens haar eerste weken op de universiteit. Ze moest lang wachten op haar Nederlandse bankrekening. “Ik moest aan medestudenten die wel uit de EU komen vragen of zij voor mij konden pinnen, terwijl ik hen nog niet goed kende”, vertelt ze. “Dat voelde niet goed.”

Op de meeste plekken op de universiteit kun je niet meer met contant geld betalen. Campus Bikes, Hairdesign by Lydia, Spar, Erasmus Sport en de Has nemen nog wel cash aan. De Canon Shop accepteert binnenkort enkel nog pinpassen. Lizi: “In de Food Plaza at ik alleen maar Turks.”

Alleen als je gepast betaalt, kan je in de Food Plaza je contant geld kwijt. De belangrijkste reden: voedselveiligheid. “We willen niet dat mensen geld aanraken en vervolgens maaltijden bereiden”, zegt Marc van Hooijdonk van Tosti World namens ondernemers van het foodcourt. Ook duurzaamheid, kosten en tijdsverlies spelen een rol. “Onnodig benzinegebruik voor het vervoer, de kosten voor het ophalen en brengen van het geld, en het vele werk is niet meer van deze tijd.”

Toch willen internationale studenten in de eerst periode van het academisch jaar contant betalen, zien medewerkers van verschillende zaken op de campus. Dat komt doordat het voor studenten van buiten de EU vaak een aantal weken duurt om een burgerservicenummer te krijgen, wat nodig is om een bankrekening te openen bij grote Nederlandse banken. “Een maand na het begin van het academisch jaar kreeg ik mijn burgerservicenummer, daarna moest ik nog twee weken wachten totdat mijn bankrekening bij de ABN Amro geopend werd”, vertelt Lizi.

Ook een bankrekening openen duurt vaak langer voor mensen die niet uit de EU komen. “Dat komt bijvoorbeeld doordat EU-paspoorten sterk gestandaardiseerd zijn. Een EU-bank kan die doorgaans volautomatisch controleren, zelfs op afstand, via een mobiele app”, vertelt de woordvoerder van de Betaalvereniging Nederland, een organisatie die zorgt voor goed betalingsverkeer. “Paspoorten van buiten de EU zijn er in alle soorten en maten en moeten vaak handmatig of door een externe deskundige worden gecontroleerd.”

Terwijl Lizi wachtte op haar Nederlandse pinpas, kon zij voor een tentamen geen rekenmachine kopen op de campus. Daardoor moest ze de rekenmachine op de computer gebruiken. “Zo’n rekenmachine is onhandig”, zegt ze. “Ik heb tijdens het tentamen het verkeerde cijfer ingetikt. Daardoor kreeg ik een lager punt.”

Ook Cara Spall (26) liep in haar eerste weken als student Creative Studies tegen problemen aan. Vanuit haar thuisland Namibië nam zij vijfhonderd euro mee, maar dat geld kon zij bijna nergens uitgeven. “Ik kon mijn eigen pinpas wel gebruiken, maar de wisselkosten waren zo hoog dat een koffie minstens twee keer zo duur was”, zegt ze. “Op de campus kocht ik bijna niks of leende ik van vrienden, dat was frustrerend.”

Het voelde ‘vreemd’ voor Cara, inmiddels docent Media and Communication, dat ze niet met contant geld kon betalen op de campus. “In Namibië is het juist andersom: veel mensen betalen met contant geld, soms is pinnen niet eens mogelijk”, zegt ze. “Ik had hier geen rekening mee gehouden. Ik had andere dingen aan mijn hoofd, zoals het regelen van een verblijfplaats en zorgverzekering.”

Toch kon zij al na twee weken haar Nederlandse bankrekening gebruiken. “Ik koos voor de online bank Bunq, want daarvoor hoefde ik geen burgerservicenummer te hebben.” Maar omdat Bunq enkel online is, kon ze de honderden euro’s die ze op zak had niet storten bij een geldautomaat. “Daarom haalde ik in het begin vooral mijn eten bij de markt op de Binnenrotte.”

Winkeliers op de campus kunnen zelf bepalen of zij alleen pinbetalingen accepteren, vertelt een woordvoerder van de EUR. Daarnaast zijn verschillende bedrijven die contant geld ophalen de afgelopen twee jaar gestopt, waardoor de EUR geen nieuw contract kon afsluiten met zo’n bedrijf. Dit heeft er bijvoorbeeld voor gezorgd dat de EUR genoodzaakt was om alleen nog maar pinbetalingen te accepteren voor het parkeren op de campus.

Economiestudent Lizi had het graag anders gezien. “Als je zegt dat je een internationale campus bent en veel internationale studenten hebt rondlopen, zou het goed zijn als je ook voor hen meer mogelijkheden biedt tijdens hun eerste weken.”

Het is van belang dat zoveel mogelijk studenten en werknemers goed kunnen betalen op de campus, zegt de woordvoerder van de Betaalvereniging. “Zorg om te beginnen dat je zoveel mogelijk kaartsoorten accepteert, ook alle gangbare creditkaarten van buiten de EU”, adviseert de woordvoerder. “Als dat niet genoeg is, zorg dan ook dat de betreffende studenten en werknemers contant kunnen betalen.”

Voor Lizi was het krijgen van haar Nederlandse bankrekening een feest. “Toen mijn vrienden en ik eindelijk onze bankrekeningen hadden, waren we zó blij”, zegt ze. “Dat vierden we door overal op de campus met onze pinpassen te betalen, ook bij de Has, waar we altijd met contant geld betaalden. Dat was een heel leuke dag.”