1. Gaat het echt lukken om maandag al onderwijs te geven?
Voor een aantal faculteiten wel, maar iedereen een dag in de week in de collegebanken gaat waarschijnlijk niet lukken. Het wordt een behoorlijk afgeslankte versie van wat normaal is. De universiteit laat de invulling aan de faculteiten, blijkt uit een reactie van de woordvoerder van het College van Bestuur. “Die wordt per faculteit en opleiding bepaald en kan dus verschillen. Zodra hierover meer kan worden gecommuniceerd, zal iedere opleiding dit richting studenten en medewerkers doen.”
Op het Erasmus MC zal er vanaf maandag al wat extra onderwijs zijn, maar verandert er niet al te veel, denkt Maarten Frens, onderwijsdecaan van de medische faculteit. “Anders dan andere faculteiten geven wij al best wat fysiek onderwijs. Dat komt door het praktijkelement in ons onderwijs. Coschappen gaan gewoon door, praktijkonderwijs mochten we ook al geven.” Ook de Erasmus School of Social and Behavioural Studies (ESSB) is van plan vanaf maandag het onderwijs aan te passen.
De Erasmus School of Economics (ESE) neemt nog wat extra tijd om het onderwijs vorm te geven, de komende twee weken zijn er namelijk geen colleges. Michel van der Wel, vice-decaan onderwijs van de ESE, schrijft dat zijn faculteit vooral zoekt naar ‘tailor made’ oplossingen, dat wil zeggen dat ze per opleiding en leerjaar kijken wat het beste werkt. “Momenteel zijn er tentamens en volgende week is een onderwijsvrije week. Vandaar hebben wij iets meer ruimte om het een en ander in te vullen.”
2. Wat is er al bekend over hoe het onderwijs er in de praktijk uit zal zien?
Colleges voor grote groepen bachelorstudenten noemt Frens vanwege de groepsgroottes ‘ondenkbaar’. De grootste verandering zit bij het Erasmus MC met name in het kleinschaligere vaardighedenonderwijs dat weer ‘in het echt’ mag. Gaat één dag in de week op de campus lukken? “Voor masterstudenten wel, zij lopen met hun coschappen stage in het ziekenhuis en dat gaat door. Voor bachelorstudenten gaan we dat niet halen.”
Ook de ESSB noemt één dag in de week fysiek onderwijs voor studenten ‘onmogelijk’. “Het zal hoogstens een dagdeel zijn.” En áls de studenten eenmaal op Woudestein zijn, hebben ze vaak geen fysiek aanwezige docenten. “In veel gevallen zal de docent en een groot deel van de studenten online aanwezig zijn.” De studenten die wél op de campus willen zijn, kunnen zich aanmelden via een inschrijfsysteem. Tijdens het onderwijs zal interactie onmogelijk zijn, laat een woordvoerder van de ESSB weten. In een enkel geval is de docent wel aanwezig. “Soms zullen de hoorcolleges hybride zijn, met ook de docent op de campus.”
Hoe ziet dat er in de praktijk dan uit voor ESSB-studenten? “Voor een groot deel van de onderwijsactiviteiten geldt dat studenten naar de campus kunnen komen, maar in veel gevallen betekent dit gezamenlijk in een zaal een online activiteit volgen.” Dat heeft zeker meerwaarde, volgens de ESSB: “Daardoor doorbreken we vooral de isolatie en maken we gezamenlijk contact mogelijk.”
3. Waarom is het zo lastig om studenten een dag in de week fysiek onderwijs te geven?
Dat heeft te maken met de basisregels (handen wassen, anderhalve meter afstand houden, thuisblijven bij klachten) die nog van kracht blijven. Vooral afstand houden zorgt voor ruimtegebrek. “Vanwege de ruimte die dat vergt, gaan we het denk ik niet halen om alle studenten een dag in de week naar het Erasmus MC te laten komen”, zegt Frens. “In de collegezalen waar normaal driehonderd studenten in passen, mogen nu maximaal vijftig studenten. De onderwijszalen waar normaal twaalf studenten in passen, zijn nu zelfstudieplekken voor twee studenten.”
Frens is nog op zoek geweest naar extra ruimte bij de buren, maar dat is mislukt. “We hebben in de omgeving gevraagd of daar nog ruimtes zijn die we tijdelijk zouden kunnen huren, maar ook zij hopen dat ze binnenkort weer meer mogen en willen ze dus niet aan ons verhuren of alleen tegen marktprijzen. Dat kunnen wij niet betalen.”
Ook de ESSB noemt de zaalruimte en het rooster als grootste sta-in-de-weg. Daarnaast zegt de woordvoerder dat het inschrijfsysteem ook parten zou kunnen spelen, waardoor garantie op een dag in de week college niet gegeven kan worden. “Studenten moeten zelf inschrijven en dus rekening houden met elkaar.”
4. Verandert er iets wat betreft tentamens en studieplekken?
Nauwelijks. Tentamens mochten al op de campus en er waren ook al studieplekken beschikbaar. Het wegvallen van de avondklok zorgt er wel voor dat tentamens weer iets later kunnen plaatsvinden en studieplekken langer open kunnen blijven
5. Om besmettingen te voorkomen, worden er gratis zelftests verspreid onder studenten die ze op vrijwillige basis kunnen afnemen. Is er al een verspreidingsplan?
De faculteiten zeggen dat ze daar nog geen zicht op hebben, maar eerder bleek dat die volgende week nog niet beschikbaar zijn. De tests zullen hopelijk vanaf begin mei verspreid kunnen worden. Studenten kunnen bij onderwijs-ICT-organisatie SURF hun adres achterlaten, de universiteiten en het ministerie zijn vervolgens met derden in gesprek om die de tests bij de studenten te bezorgen. Complicatie: het ICT-systeem waar de studenten hun adres achter kunnen laten is nog niet af.
Als studenten niet besluiten te testen, heeft dat geen gevolgen voor de toegang tot het onderwijs. Uit een enquête van Erasmus Magazine en een Fieldlab-onderzoek bij de Avans Hogeschool in Breda blijkt dat lang niet alle studenten bereid zijn om vrijwillig te testen. Dat heeft geen invloed op het aanbieden van fysiek onderwijs vanaf maandag, zeggen de woordvoerders. Wat de universiteitswoordvoerder nog wel benadrukt: “Het College van Bestuur wil iedereen nadrukkelijk adviseren om zeker te zijn dat je niet onbewust anderen besmet op het moment dat je op de campus bent of het OV gebruikt om naar de campus te komen.”