Moniek Buijzen (47) las Torenhoog en mijlen breed van Tonke Dragt zo’n 35 jaar geleden. Ze leende het boek van de student die een kamer huurde in haar ouderlijk huis. Zijn kamer was naast haar kamer. De student, voor Buijzen destijds ‘een heel oude man’, deelde wel vaker kinderboeken met haar. Achteraf vindt ze dat een zoete gedachte. Als meisje was ze vooral blij dat ze iets kon lezen. Het boek Torenhoog en mijlen breed is haar altijd bijgebleven.

Angstig

In het boek gaat hoofdpersoon Edu tegen alle waarschuwingen in op ontdekkingsreis door levensgevaarlijke bossen op planeet Venus. Hij komt erachter dat het bos heel anders is dan hij ooit kon vermoeden. “Op de momenten dat ik bezorgd ben over wat komen gaat, denk ik terug aan de boodschap van het boek: ‘Overwin de angst voor het onbekende, en ga het avontuur aan!’ Als mensen mijn CV of website zien, denken ze vaak dat ik dapper ben. Zelfs mijn eigen coach noemde me tough. Maar dat ben ik helemaal niet. Ik ben juist angstig en daar zet ik me overheen.”

Begin dit jaar bijvoorbeeld, Buijzen wilde overstappen van de Radboud Universiteit in Nijmegen naar de Erasmus Universiteit. “Ik had een beeld van Rotterdam en de EUR als gaaf, nieuw en edgy, met mensen die hun mouwen opstropen. Maar toen ik moest beslissen of ik de overstap wilde maken twijfelde ik aan dat geromantiseerde idee. Ik was bang dat er allemaal corporate mensen rond zouden lopen. Daar heb ik niks mee.” Ze zette zich over haar gedachtes heen en ging het avontuur aan. Nu bevalt het werk op de EUR haar ‘ongelofelijk goed’.

Kinderentertainment

Als kind liet Buijzen zich beïnvloeden door verschillende kinderprogramma’s. Een serie over dierenarts James Herriot zorgde ervoor dat ze dierenarts wilde worden. Vervolgens zag ze de Amerikaanse advocatenserie Matlock, en werd de advocatuur haar ideaal. Uiteindelijk koos ze voor communicatiewetenschap. Zo kon ze zich verdiepen in de media die haar inspireerden.

Martin de Jong – Ronald van den Heerik

Lees meer: Verslonden

‘Dit boek gaf geen antwoorden, maar context’

Wetenschappelijke artikelen voor het slapen gaan, daar moet bestuurskundige Martin de…

Tijdens haar studie raakte Buijzen op analytisch niveau geïnteresseerd in hoe volwassenen kinderentertainment maken. Ze werkte bij een productiebedrijf waar veel kinderproducties werden gemaakt voor film, televisie en theater. “De commerciële televisie was in opkomst. Lang, lang geleden. Kinderen vonden het programma Telekids op de commerciële televisie veel vermakelijker dan de verantwoorde VPRO-programma’s. Bij de VPRO leek het van ondergeschikt belang wat kinderen leuk vonden.” Inmiddels heeft ze jarenlang onderzoek gedaan naar de voorkeuren van kinderen en weet ze: “Bedenken wat kinderen leuk vinden is voor volwassenen heel ingewikkeld.”

Leesgedrag

Aantal boeken per jaar: minder dan 5 – “Heel erg! Als kind las ik me helemaal kapot.”

Laatst gelezen: Gouden Bergen van Doortje Smithuijsen – “Echt een aanrader!”

Favoriete genre: fictie, neigend naar fantasy

Belangrijkste motivatie: pure ontspanning en vervoering

Fantasiewereld

Buijzen heeft het gevoel dat kinderboeken vaak gaan over de bedreiging van volwassen worden. Een van haar favoriete boeken is Het oneindige verhaal van Michael van Ende. Hoofdpersoon Bastiaan, een angstig en eenzaam jongetje, komt via een oud boek in het mooie, vreemde land Fantásië. Die fantasiewereld wordt bedreigd door het grote Niets. “Nu, jaren later, heb ik het idee dat het grote Niets de fantasieloze volwassenenwereld symboliseert. Een wereld waarin je verantwoordelijkheid hebt, concessies moet doen en in kaders moet opereren. In Friederich Nietzsche’s Aldus sprak Zarathoestra komt de worsteling met het volwassen worden ook terug. Maar laat ik me verder niet wagen aan serieuze literatuur. Ik vrees dat ik een van die volwassenen ben waarbij de fantasie nog heel levend is.”

Buijzen maakt verhalen achter wat ze op het eerste oog ziet, ‘een soort persoonlijke augmented reality’. “Ik heb een vissersboot van honderd jaar oud die ik gebruik om te zeilen, op vakantie te gaan en veel aan te verbouwen. Ik kom op plekken in de natuur en in contact met mensen buiten mijn linkse intellectuele wetenschappelijke bubbel. De boot is een deurtje naar een andere wereld.”  Haar vermogen tot het creëren van augmented realities helpt haar ook in de wetenschap: “Het is voor een wetenschapper belangrijk om buiten de wereldse kaders te denken, om ideeën en dromen vrij spel te geven, voordat je gaat denken aan de mitsen en maren.”

Moniek Buijzen is hoogleraar Communicatie en gedragsverandering aan de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences. In haar onderzoek brengt ze sociale wetenschappen, gezondheidswetenschappen, computerwetenschappen en rechten samen. Buijzen adviseert de gedragsunit van het RIVM over de communicatie over het coronabeleid richting jongeren. In 2020 is haar project MyMovez genomineerd voor de Huibregtsenprijs. MyMovez onderzoekt en ontwikkelt gezondheidscampagnes. Het project wordt voortgezet in het Movez-lab aan de Erasmus Universiteit.