Er is veel te doen over sociale veiligheid in het hoger onderwijs. Vier op de tien universiteitsmedewerkers heeft last van pesten, roddelen, uitsluiting of machtsmisbruik, bleek vorig jaar uit onderzoek van vakbonden FNV en VAWO.
Maar bij wie kunnen deze medewerkers terecht? Aan het bestaande systeem van vertrouwenspersonen zitten veel haken en ogen. Vaak zijn zij immers zelf onderdeel van de hiërarchie op een universiteit of hogeschool. En wat als je klacht gaat over degene die jou moet beoordelen? Dan sta je als slachtoffer in de kou, stelt oppositiepartij PvdA. Edith Weijnen, de ombudsfunctionaris op de EUR zag duidelijk dat er vraag was naar een onafhankelijk luisterend oor. Studenten en medewerkers wisten haar in de eerste maanden al direct te vinden.
Voorbarig
Afgelopen jaar is bij vier universiteiten een proef gestart met onafhankelijke ombudspersonen. Naast de EUR doen ook de Universiteit Twente, de Technische Universiteit Delft en de Universiteit Maastricht mee. De Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam hadden al een ombudsfunctionaris in huis. PvdA en D66 zouden deze functie het liefst nu al wettelijk verankerd zien. Daarnaast vinden zij dat de ombudspersonen niet alleen voor medewerkers, maar ook voor studenten moeten werken.
Het gaat minister Van Engelshoven wat te snel. Eerst wil zij afwachten hoe de pilot met ombudspersonen verloopt. Die wordt voor de zomer geëvalueerd. Daarna kan ze besluiten of de functie van ombudspersoon moet worden vastgelegd in de wet, en of ook studenten van hun diensten gebruik kunnen maken.
Kerntaak
Er werd in de Kamer geopperd dat instellingen niet over voldoende budget zouden beschikken om ombudspersonen aan te nemen. Van Engelshoven maakte snel duidelijk dat hier vanuit het ministerie geen extra geld voor komt.
“Er zijn best wat zorgen over de financiering in het hoger onderwijs, maar deze had ik nog niet op het lijstje staan”, zei ze. Ze wees de Kamerleden erop dat dit gewoon uit de lumpsum kan worden bekostigd. “Het borgen van sociale veiligheid voor studenten en medewerkers is een kerntaak van een onderwijsinstelling en daar worden ze voor gefinancierd.”
De VVD maakte nog van de gelegenheid gebruik om een lans te breken voor digitale veiligheid, naar aanleiding van de recente cyberaanval op de Universiteit Maastricht. Maar ook hierop wil de minister pas reageren als het rapport van de Onderwijsinspectie af is.
