Verschillende lichtingen Nederlandse sumoworstelaars beoefenden de Japanse vechtsport sinds halverwege de jaren negentig op hoog niveau. Annemarie Overtoom was in 1997 een van de pioniers. De destijds twintigjarige student fiscale economie behaalde tijdens het eerste Europees kampioenschap voor vrouwelijke sumoworstelaars een bronzen medaille. In oktober van dat jaar zocht EM haar op tijdens een training om uit te vogelen hoe een meisje van 62 kilo op internationaal niveau kon sumoworstelen.
In twintig jaar EM vertelden veel mensen over bijzondere prestaties, goed onderzoek of andere mooie verhalen. Maar wie waren de mensen die twintig jaar geleden in EM aan het woord kwamen? Hoe kijken zij terug op die periode? En hoe gaat het nu met ze?
“Vooral de snelheid, die explosie, fascineert me bij deze sport”, vertelde Overtoom toen. “Een aarzeling van een fractie van een seconde is bij sumo al fataal. Net als een fout. Fouten zijn bij sumo namelijk onherstelbaar. Daar is het spelletje veel te snel voor.” Ze stapte over van karate naar het sumoworstelen, dat in die tijd een sport in opkomst was, en had duidelijke ambities: “Ik wil mijn aanstaande concurrenten voorblijven en mijn huidige aftroeven. Volgend jaar wil ik Europa’s beste zijn.”
Overtoom is niet de enige sumoworstelende student in de geschiedenis van de Erasmus Universiteit. Geneeskundestudent Pieter Vroon was een van de laatste Nederlandse toppers en werd in 2012 Europees Kampioen. Hij stopte een jaar of twee geleden, omdat het niet langer te combineren was met het begin van zijn co-schappen. “Sumoworstelen op hoog niveau is echt topsport. Ik was er dagelijks mee bezig en voorafgaand aan Europese toernooien zat ik minstens twee, drie keer per maand in het buitenland voor trainingen.”
Vroon reisde meerdere keren naar Japan om de klassieke technieken te leren. Net als Overtoom twintig jaar geleden benadrukt Vroon de snelheid van de sport. “Een sumowedstrijd is heel kort. Daarom is het ontzettend belangrijk om hard naar voren te gaan en daar niet bang bij te zijn. Dat heb ik echt geleerd in Japan.” Vroon rolde in 2004 vanuit het judo in het sumoworstelen, toen Overtoom al was gestopt. “Ik ken Annemarie alleen van naam. Helaas hebben we nooit samen geworsteld.”
Europees Kampioen is Overtoom uiteindelijk nooit geworden, vertelt oud-bondscoach Stephen Gadd. Ze is in 2010 overleden aan kanker, waar ze sinds 2004 tegen vocht. Door een zware knieblessure en haar baan bij Unilever stopte ze in 2000 met sumoworstelen, aldus Gadd, die ook nog lang na haar worstelcarrière contact met Overtoom bleef houden.
Bas Clasener was eind jaren negentig haar trainingsmaatje en later sparringscoach van de Nederlandse sumoworstelaars. “Ik herinner me Annemarie als iemand met een geweldige persoonlijkheid. Ze was heel sportief en had een vrolijke glimlach”, vertelt Clasener. “De intelligentie en de humor waarmee zij onze trainingsoefeningen oppakte, zijn me altijd bijgebleven. Je ziet niet vaak dat iemand studie en vechtsport op dit niveau combineert.”
