Actiegroep Beter Onderwijs Nederland dreigt met een rechtszaak tegen de verengelsing van het onderwijs op hogescholen en universiteiten. “Alles moet maar in het Engels, tot aan de naambordjes aan toe.”
In de Tweede Kamer ligt het Engelstalige onderwijs weleens onder vuur, maar dat kan de opmars tot nog toe niet stuiten. Als het roer niet omgaat in de plannen van het nieuwe kabinet, stapt actiegroep BON naar de rechter. “Vaak wordt er in een groep met Nederlandse studenten en een Nederlandse docent Engels gesproken zonder dat er een buitenlander bijzit.”
Razend tempo
Het hoger onderwijs verengelst in een razend tempo, legt Bergen uit, tot de naambordjes aan toe. Hij snapt wel dat de hogescholen en universiteiten veel buitenlandse studenten hebben geworven “en die willen ook de weg weten”, maar de naambordjes zijn voor hem een stap te ver. “Heb dan tenminste het fatsoen om ze tweetalig te maken.”
“Op sommige hogescholen en universiteiten kom je bijna geen Nederlands meer tegen. Het is niet goed voor de kwaliteit. Docenten moeten in het Engels vergaderen, zodra er in het hele team toevallig één buitenlandse docent zit.” Uitzonderingen mogen best, voegt hij eraan toe. De university colleges bijvoorbeeld, die specifiek zijn bedoeld voor studenten die later in een internationale wereld werken.
Ook de Erasmus Universiteit zet in op een volledig tweetalige bedrijfsvoering als norm binnen de universiteit. Dit omdat de EUR de ambitie heeft verder te internationaliseren. Het aandeel internationale studenten groeit en zal naar verwachting blijven groeien, volgens de universiteit. De tweetaligheid houdt bijvoorbeeld in “dat belangrijke documenten standaard in zowel Nederlands als Engels worden gepubliceerd,” schrijft de EUR op haar site.
Native speaker
Maar waarom zouden gewone opleidingen erin mee moeten? Dat is ook niet goed voor het onderwijs. “Het Engels van de meeste docenten schiet tekort en daar klagen de studenten over. Maar zelfs als er een native speaker voor de collegezaal staat, krijgen ze maar de helft van de inhoud mee.”
“Wij hebben hier een saus over ons denken heen gegoten: Engels lijkt hip en trendy en hoogopgeleid”, schampert Bergen. “Maar het is een prestigestrijd, die niets met inhoud en kwaliteit te maken heeft.” Studenten moeten wel Engels leren volgens Bergen, maar volgens hem is het beter om docenten Engels aan te stellen.
Werven
Het idee achter de Engelstalige opleidingen is dat de hogescholen en universiteiten buitenlandse studenten willen werven. Dat is Bergen een doorn in het oog. “Het zou andersom moeten zijn. Je moet pas in het Engels lesgeven als ze er zijn, je moet het niet doen om ze hierheen te halen.”
En dat het leren van Engels goed is vanwege de internationalisering is volgens Bergen een drogredenering. “Van alle Nederlandse studenten blijft 95 procent in Nederland werken. Engels is dus helemaal niet nodig.”
Hij is ook niet overtuigd van de economische voordelen om buitenlandse studenten aan te trekken. “Veruit de meesten komen op kosten van de Nederlandse belastingbetaler hier studeren en gaan dan weer terug naar hun eigen land. Maar zelfs als ze wél geld zouden opleveren, dan nog moet je je eigen taal de voorkeur geven. Dat is een culturele plicht.”
Italië
De rechtszaak ziet hij met vertrouwen tegemoet. In de wet staat immers dat het onderwijs in principe in het Nederlands gegeven moet worden. “In Italië is zo’n zaak ook gevoerd en die is gewonnen.”
