Minister Bussemaker keert maandag de zwaartekrachtsubsidies uit. In totaal stelt het ministerie van OCW 112,8 miljoen euro beschikbaar aan zes teams van wetenschappers. Onder de gehonoreerden zitten geen EUR-wetenschappers.
Ieder team ontvangt 18,8 miljoen euro. Daarmee kunnen ze de komende tien jaar onderzoek doen op het hoogste niveau. De ene onderzoeksgroep bouwt een kwantumcomputer, de andere buigt zich over de genezing van beschadigde weefsels en organen, de derde wil een kunstmatige biologische cel bouwen en de vierde wil mini-organen op chips kweken om beter onderzoek te kunnen doen naar ziektes.
Voor het eerst geesteswetenschappen
In de eerste twee rondes (in 2012 en 2013) was er kritiek op de zwaartekrachtsubsidies, omdat ze vooral naar bèta-onderzoek gingen. Nu zijn er ook sociale- en geesteswetenschappers in de prijzen gevallen. Een groep classici ontvangt de subsidie voor onderzoek naar innovatie. De oude Grieken en Romeinen waren innovatief in wetenschap, kunst, politiek en meer. Hoe kwam die vernieuwing tot stand? “De resultaten leiden tot een beter begrip van innovatieprocessen van alle tijden”, staat in de samenvatting.
En ten slotte krijgen ook sociale wetenschappers 18,8 miljoen euro. Zij gaan onderzoeken waarom sommige samenwerkingsverbanden uit elkaar vallen, terwijl andere overeind blijven. Ze bundelen de expertise van sociologen, psychologen, historici en filosofen. Bovendien gebruiken ze een nieuwe methode om evidence based beleidsaanbevelingen te ontwikkelen.
“Goed dat er deze keer ook onderzoeken binnen de geestes- en sociale wetenschappen gehonoreerd zijn”, zegt minister Bussemaker, die met deze ‘zwaartekrachtpremies’ vrij en fundamenteel onderzoek wil stimuleren. Die zijn volgens haar ‘van groot belang om doorbraken te forceren’.
Grootste wetenschapssubsidies
Groepen van wetenschappers, in samenwerkingsverbanden van allerlei universiteiten, konden aanvragen indienen bij onderzoeksfinancier NWO. Er zijn 37 aanvragen binnengekomen. Minister Bussemaker onderstreept dat vier van de zes uitgekozen hoofdaanvragers vrouwen zijn. Daar is ze enthousiast over. “Dat was in eerdere rondes niet het geval.”
De zwaartekrachtpremies zijn de grootste wetenschappelijke subsidies die Nederland verdeelt. Ter vergelijking: een Spinozapremie is 2,5 miljoen euro. Eind 2018 worden de volgende zwaartekrachtsubsidies toegekend.