Na de studenten van Philosophy Ground en De Nieuwe Universiteit Rotterdam roeren ook de EUR-wetenschappers zich: Rethink EUR is geboren. In een open brief roepen ze het College van Bestuur (CvB) op om zich achter de wetenschappers te scharen.
In navolging van de wetenschappers die zich in Amsterdam organiseerden in Rethink UvA, kent ook de Erasmus Universiteit sinds dinsdag een actiegroep van wetenschappers: Rethink EUR. Een groep filosofen nam het initiatief voor de beweging, maar de open brief en de petitie die ze gisteren lanceerden is inmiddels ook ondertekend door veel wetenschappers van de Faculteit der Sociale Wetenschappen en de Erasmus School of History, Culture and Communication.
In de open brief aan het CvB schrijven de academici dat ze zich herkennen in veel van de kritiekpunten die – sinds de studentenacties in Amsterdam – de maatschappelijke discussie domineren. Ze wijzen op het ‘doorgeschoten rendementsdenken’, het beeld dat de universiteit ‘steeds meer als een bedrijf wordt geëxploiteerd, met als output zovéél mogelijk studenten en publicaties in gerenommeerde tijdschriften en subsidies’. Ze zijn blij dat het CvB een paar keer heeft aangegeven de discussie aan te willen gaan, maar roepen het College op om ook concreet beleid te maken. De kloof tussen de werkvloer en het management is volgens de ondertekenaars te groot geworden en de kwaliteit van de democratische besluitvorming en de ‘autonomie van de professionals’ worden bedreigd.
Lees hier de open brief aan het College van Bestuur.
Verkleinen van de kloof
Wetenschappers en docenten moeten, met inbreng van studenten, weer bepalen wat de doelen en waarden binnen de universiteit zijn, niet managers en beleidsmakers. Dat kan volgens de initiatiefnemers van Rethink EUR het best worden bereikt door een gekozen facultair en universitair bestuur. Om de kloof tussen beleidsmakers en wetenschappers op korte termijn te verkleinen is het noodzakelijk dat er beleid komt ‘dat is gestoeld op vertrouwen in de academische staf, meer openheid over de financiën, meer formele rechten naast informele mogelijkheid tot inspraak, onderwijs- en onderzoeksdirecteuren met directe kennis van de betreffende vakgebieden, een benoemingsbeleid binnen het zicht van de academische staf, en eigen beheer van onderzoeksprioriteiten en curriculumontwikkeling.’
Werkdruk onder wetenschappers
Eén van de problemen waar Rethink EUR op wijst is dat de betrokkenheid van wetenschappers wordt bedreigd door de toegenomen werkdruk, als gevolg van bureaucratisering en prestatiedrang. Allerlei maatregelen leiden ertoe dat wetenschappers geen tijd en energie overhouden voor medezeggenschap. Daarom eist Rethink EUR ‘afschaffing van het tijdschrijven, minder flexibele arbeidscontracten, behoud en/of invoering maatpakfinanciering voor kleine faculteiten en kleine opleidingen, niet langer achter oppervlakkige en onzorgvuldige hitlijstjes zoals de Nationale Studentenenquête aanlopen, ophouden met het imiteren of kunstmatig creëren van marktsituaties’.
Het bredere maatschappelijke belang
De derde eis is specifiek gericht tegen het rendementsdenken. De schrijvers van de brief willen dat de verdeling van het geld ‘meer recht doet aan het bredere maatschappelijke belang dat een universiteit hoort te dienen’. Daarnaast vinden ze dat het CvB in Den Haag moet aandringen op een visie op de universiteit die aansluit bij dat bredere maatschappelijk belang. Ze willen dat de aandacht niet langer alleen uitgaat naar zaken als zoveel mogelijk studenten opleiden, zoveel mogelijk publiceren, afgerekend worden op citatie-indexen, publicaties en het binnenhalen van subsidies. De focus moet weer komen te liggen op kwalitatief goed onderwijs en onderzoek, ook als dat niet direct toepasbaar of maatschappelijk relevant is.
Meer dan een intentieverklaring
Met mooie woorden van het College van Bestuur zullen de opstellers van de brief geen genoegen nemen, schrijven ze. “Wij rekenen wat deze punten betreft op meer dan een intentieverklaring van het CvB en het doorspelen van de verantwoordelijkheid aan de decanen van de faculteiten. Wij willen van het CvB horen of zij onze adviezen omtrent deze problemen overneemt en hoe ze het overleg met het veld gestalte zullen geven om tot concreet beleid te komen.”
Volgende week woensdag komt Rethink EUR voor het eerst bijeen. Alle ondertekenaars van de open brief zullen worden uitgenodigd.