Ruim 150 studenten verzamelden woensdagmiddag voor de lezing van hoogleraar Sociologische theorie Willem Schinkel. Philosophy Ground greep de landelijke actiedag aan om Schinkels visie op de protesten van de afgelopen weken aan te horen. “De publieke functie van de universiteit moet terug.”

“Het rommelt op de Nederlandse universiteiten”, opent filosofiestudent Thijs Heijmeskamp. In een hoekje van de C-hal zijn ruim 150 studenten bijeengekomen voor de lezing van Willem Schinkel, georganiseerd door Philosophy Ground. Het voltallige College van Bestuur is aanwezig, evenals de decanen van de RSM, het ESHCC en Wijsbegeerte. De reden dat ze woensdagmiddag bijeen zijn volgens Heijmeskamp: “De zware bezuinigingen waar het protest van Humanities Rally in Amsterdam mee begon zijn niet alleen een Amsterdams probleem. Ook in Rotterdam hebben we er mee te maken.”

‘De ‘E’ in EUR staat niet voor Economische’

Heijmeskamp, een van de studenten van Philosophy Ground, herhaalt het manifest van de actiegroep: behoud van de filosofiefaculteit, behoud van de bacheloropleiding en besluitvorming die wetenschap voorop stelt, niet de centen. “De discussie reikt verder dan begrotingstekorten. Het College van Bestuur, de decaan, wetenschappers en studenten moeten de vraag stellen wat de waarde van filosofie voor deze universiteit is. De ‘E’ in EUR staat niet voor Economische, maar voor Erasmus. Durf het debat in het openbaar te voeren.”

Zelfs de parkeergarage is excellent

Volgens Willem Schinkel hebben we een nieuw verhaal nodig over de universiteit, een nieuwe definitie van waartoe universiteiten op aarde zijn. “We hebben het putje bereikt qua leegheid over het praten over de universiteit.” De idee van de universiteit is volgens hem gereduceerd tot zo veel mogelijk publiceren en zo snel zo veel mogelijk studenten opleiden. Meest sprekende voorbeeld: alleen het label ‘excellence’, dat tegenwoordig overal op geplakt wordt, blijft over. “Zelfs de parkeergarage is excellent. Dat is belachelijk. Excellentie is een tautologisch antwoord op de vraag wat kwaliteit is.”

Rendementspraktijk

Rendementsdenken is inderdaad een van de oorzaken, aldus Schinkel. “Maar het woord rendementsdenken wordt te vaak gebruikt, we hebben te maken met een rendementspraktijk.” Toch moeten we volgens hem niet alleen maar naar de universiteitsbesturen wijzen. “We hadden ooit allerlei filosofische argumenten voor de rol van universiteiten, die langzaam in de mist zijn geraakt. Dat kun je niet alleen het College van Bestuur aanrekenen, ook studenten en docenten hebben zich de laatste decennia te weinig afgevraagd waartoe de universiteit op aarde is.”

Docenten moeten zich aansluiten

Kan een democratischere universiteit de problemen oplossen? “We moeten een universiteitsbrede discussie voeren over wie wij zijn, wat we willen en wat onze functie is binnen de maatschappij en de democratie. Pas als we daar antwoorden op hebben kunnen we bepalen hoe we onze interne democratie organiseren.” De bezetting van het Maagdenhuis heeft volgens Schinkel geleid tot een momentum om naar de antwoorden te zoeken. De bal ligt bij de studenten. “Zij zijn de avant garde, docenten lopen erachteraan. Docenten en wetenschappers zijn continu in overleg, maar nooit echt over de inhoud. Ze moeten zich aansluiten bij jullie, zonder dat ze gaan vechten voor hun eigen positie.”

Kruisverhoor

Tot antwoorden op de vragen van Schinkel kwamen de aanwezigen woensdagavond niet. Ze onderwierpen vooral rector magnificus Huib Pols en wijsbegeertedecaan Jack Vromen aan een kruisverhoor. Kun je over tien jaar nog in Rotterdam afstuderen als filosoof? Waarom kan de faculteit niet zelfstandig blijven, terwijl studenten en docenten tevreden zijn met de huidige situatie? Waarom worden er plannen gemaakt voor een brede bachelor, terwijl er ook al een double degree en university college zijn? De meeste vragen van studenten werden geduldig beantwoord. Nu nog die van Willem Schinkel. TF