De Eerste Kamer heeft dinsdagavond de wet Studievoorschot Hoger Onderwijs aangenomen. Daarmee is de basisbeurs afgeschaft voor iedereen die vanaf nu aan een studie wil beginnen. Voortaan is het dus lenen geblazen. De negen belangrijkste vragen en antwoorden over wat het nieuwe leenstelsel voor jou betekent.

WAT!? Hoeveel gaat me dit wel niet kosten?

In het oude systeem krijg je als uitwonende student een basisbeurs van 286 euro. Die valt helemaal weg: dat kost je dus 12 maal 286 euro is 3.432 euro per collegejaar. Wil je een volledige bachelor en een één-jarige master doen, dan loopt de teller op naar 13.728 euro. Daar had je een leuke auto van kunnen kopen na je studie! Ben je thuiswonend dan is het leed wat kleiner: je loop dan je basisbeurs van 102 euro per maand mis. Nog altijd een schadepost van 1.224 euro per jaar.

Hoe moet ik dan mijn rekeningen betalen?

In plaats van die misgelopen basisbeurs mag je nu wel extra gaan lenen, maximaal 1.016 euro per maand.  De regeling om het terug te betalen wordt soepeler. Je mag er nu 35 jaar over doen in plaats van 15 jaar en je hoeft maximaal 4 procent van je inkomen per maand af te lossen. En, wat in de huidige krapte op de arbeidsmarkt ook wel een plusje is: als je tijdelijk onder het minimumloon verdient of zonder werk zit, hoef je even niets af te lossen.

Krijg ik er ook mee te maken als ik al bezig ben met studeren?

Ja! Zodra je begint met een bachelor of master kom je in het nieuwe leenstelsel terecht, dus ook huidige bachelorstudenten moeten in de masterfase gaan lenen. Zit je al in een bachelor of master, dan mag je die fase wel afmaken met behoud van je basisbeurs.

Dus ik kan beter een jaartje langer over mijn bachelor doen?

Vette pech, want je krijgt in het vierde jaar van je bachelor geen studiefinanciering meer, dat is nu maximaal 3 jaar. Daarna moet je ook gaan lenen.

Mijn ouders hebben geen cent te makken. Kan ik dan maar beter niet gaan studeren?

Natuurlijk wel! De aanvullende beurs voor kinderen uit een gezin met een laag inkomen blijft bestaan en gaat zelfs ietsje omhoog. Verdienen je ouders minder dan 30 duizend euro dan krijg je nog 365 euro per maand. Dat is 98 euro meer dan de huidige aanvullende beurs. Maar de basisbeurs valt weg, dus uiteindelijk ga je er wel 188 euro op achteruit. Bij een hoger inkomen dan 30 duizend euro wordt de aanvullende beurs steeds iets kleiner. Boven een inkomen van 46 duizend euro krijg je helemaal niks meer.

Als student met handicap had ik recht op een extra jaar basisbeurs. Wat blijft daar van over?

Die regeling wordt een stuk magerder. Studenten met een handicap kregen inderdaad altijd 5 jaar in plaats van 4 jaar lang een basisbeurs. Dat vervalt. In plaats daarvan krijg je nu een kwijtschelding van 1.200 euro bij het afronden van een bachelor of master.

Help! Zo’n enorme schuld durf ik helemaal niet aan!

Voor studenten die zich zorgen maken over al die leningen had minister Jet Bussemaker van Onderwijs tijdens het debat een verrassing in petto. Maak je je als mbo´er of bachelorstudent zorgen of je wel kunt doorstuderen? Dan kun je de komende maanden terecht bij ‘financiële vertrouwenspersonen’. Wie dat zijn, wordt in overleg met de onderwijsinstellingen bepaald.

Kan ik wel gratis blijven reizen?

Ja, de ov-jaarkaart blijft bestaan zoals die nu is en wordt zelfs een beetje uitgebreid: ook minderjarige mbo’ers mogen voortaan gratis met de trein. Maar let op: er wordt nog wel gesproken over manieren om te bezuinigen op de ov-studentenkaart, dat wil alleen nog niet echt vlotten. 

Levert het ons ook nog wat op, al die bezuinigingen?

Minister Jet Bussemaker van Onderwijs verwacht met het nieuwe stelsel maximaal een miljard  euro te bezuinigen. Dat geld wordt teruggepompt in het hoger onderwijs, maar hoe precies is nog niet duidelijk. Die plannen zal Bussemaker in de loop van 2015 bekend maken. Omdat de eerste studenten die te maken krijgen met het leenstel nooit zullen profiteren van de extra investeringen, ontvangen ze een voucher van 2.000 euro. Die kunnen ze 5 of 10 jaar na hun studie gebruiken voor bijscholing . HOP/ES