Als studenten hun ov-jaarkaart kwijtraken, gaan ze gemiddeld meer dan duizend euro per jaar aan reiskosten betalen, waarschuwen de ov-bedrijven. Bijna één op de tien studenten ziet de kosten oplopen tot meer dan tweeduizend euro.
Het kabinet wil de ov-kaart voor studenten vervangen door een kortingskaart. Hoe deze er precies uit gaat zien is nog niet bekend, maar studenten zullen uiteindelijk meer reiskosten moeten betalen.
Vaker met de fiets
Wat heeft dit voor gevolgen, vragen de gezamenlijke ov-bedrijven zich af. Op hun verzoek deden twee adviesbureaus een poging om dat in kaart te brengen. In hun rapport kijken ze eerst hoeveel kilometers studenten nu met het openbaar vervoer afleggen en schatten ze vervolgens hoeveel minder dat wordt als de ov-kaart verdwijnt. Studenten zullen bijvoorbeeld minder vaak bij hun ouders op bezoek gaan, vaker de fiets pakken en zo mogelijk dichter bij hun opleiding gaan wonen.
Minder kilometers, meer kosten
Op dit moment reizen studenten en mbo’ers gemiddeld meer dan tienduizend kilometer ‘gratis’ met het openbaar vervoer. Als ze zelf moeten betalen, zal dat teruglopen tot 5.563 kilometer, schatten de onderzoekers. De een reist meer dan de ander. Voor zo’n zeventien procent van de studenten zullen de kosten hooguit vijfhonderd euro per jaar bedragen, terwijl negen procent meer dan tweeduizend euro kwijt is, met uitschieters tot boven de drieduizend euro. De bulk van de studenten krijgt tussen de vijfhonderd en duizend euro extra kosten (38 procent) of tussen de duizend en tweeduizend euro extra kosten (36 procent).
Woningnood
De onderzoekers stellen ook dat veel meer studenten gaan verhuizen om in de buurt van hun onderwijsinstelling te wonen. Dat zouden er vijftigduizend zijn. De woningnood zal dus ook toenemen en de huurprijzen zullen navenant stijgen.
Ook ‘gewone’ reiziger de dupe
Niet alleen de studenten zijn het slachtoffer, maar ook de ‘gewone’ reizigers. Ov-bedrijven zullen mogelijk minder treinen en bussen laten rijden: in studentensteden zou het aanbod met vijf procent kunnen verminderen. Of de kaartjes worden duurder. De onderzoekers gaan nog een stap verder. Als de ov-bedrijven hun aanbod verkleinen, zal ook het aantal ‘gewone’ reizigers dalen en daalt de omzet. Daardoor moeten er werknemers worden ontslagen en dit “leidt tot sociale onrust”.
Bovendien zullen studenten vaker gaan fietsen en de auto pakken. Dat leidt tot parkeerproblemen, milieuschade en extra verkeersslachtoffers.
Studentenorganisaties bezorgd
De studentenorganisaties ISO en LSVb zien hun gelijk bevestigd en stellen dat het beleid “niet spoort”. ISO-voorzitter Thijs van Reekum benadrukt dat reizen voor studenten te duur wordt: “Bij hetzelfde reisgedrag zal een studie gemiddeld 5.420 euro extra kosten. Dat komt bovenop de toekomstige afschaffing van de studiefinanciering die de student 14.700 euro meer gaat kosten.” Ook over de woningmarkt maken beide organisaties zich zorgen. Door de onzekerheid over huidige plannen op het gebied van de woningmarkt is de bouw van studentenkamers in sommige steden gestaakt. “Het huidige tekort van 30.000 kamers zorgt al voor te lange wachttijden en veel te hoge kamerprijzen. Als daar door de afschaffing van de ov-kaart duizenden kamerzoekers bijkomen, zijn de problemen niet meer te overzien,” waarschuwt LSVb-voorzitter Kai Heijneman. HOP/TF
Lees ook Nooit meer gratis met de trein in EM #7.