Sinterklaas moet plaatsmaken voor de Kerstman, schrijft Gijsbert Oonk, universitair hoofddocent niet-westerse geschiedenis, woensdag in nrc.next. Zijn we gelijk van die discussie over Zwarte Piet af, zegt hij.
Het is langzamerhand traditie geworden. Zodra de kruidnoten en chocoladeletters in het supermarktschap opduiken, vliegen de ‘erfgoedfundamentalisten’ en ‘antiracisten’ elkaar in de haren. Zwarte Piet en Sinterklaas zijn onafscheidelijk en horen bij de Nederlandse cultuur, zegt de eerste groep. Onzin, zegt de tweede: zo’n karikatuur van een zwarte knecht past niet meer in de hedendaagse, multiculturele samenleving.
Santa Claus
Oonk stelt in nrc.next voor dit conflict voorgoed te beslechten: “Beide kampen vergeten dat tradities altijd aan verandering onderhevig zijn. Een koninklijke oplossing lijkt me om de Amerikaanse Santa Claus te omarmen en op die manier afscheid te nemen van Zwarte Piet.”
Roze
Sint en Piet uit elkaar trekken lijkt geen optie. En het roze, groen, blauw of geel verven van de knechten, zoals in 2006 gebeurde, leek al evenmin op massale bijval te kunnen rekenen.
Duiveltje
Bij het overwegen van dit soort hervormingen vergeten veel mensen dat de huidige Sinterklaastraditie nog helemaal niet zo oud is, stelt Oonk. Zwarte Piet deed pas in de loop van de negentiende eeuw zijn intrede. In de zeventiende en achttiende eeuw had Sint Nicolaas nog een duiveltje als helper. De massale hulptroepen die de pakjesboot de afgelopen jaren vervoert, zijn een erfenis van de Canadese bevrijders, die rond het einde van de Tweede Wereldoorlog verkleed de Amsterdamse straten opgingen.
Nederlandse migranten
Dat we ons heil zoeken bij de Kerstman is volgens Oonk niet meer dan logisch. Het is slechts een verbastering van ‘onze’ Sinterklaas, toen die traditie door Nederlandse migranten naar New York werd meegenomen. “In feite is de Kerstman dezelfde figuur als Sinterklaas, maar dan zonder Zwarte Piet en op een andere datum.” GM
