“Actie, actie, actie!”, klinkt er luid op de Lange Voorhout. Op de door de studentenvakbond (LSVb) georganiseerde demonstratie zijn zo’n vijfhonderd studenten af gekomen. Hun boodschap: bezuinig niet op onderwijs, blijf investeren in de kenniseconomie. “De woorden kennen we nu wel, het is tijd dat terug te zien in de cijfers, in de begroting”, vindt LSVb-voorzitter Gerard Oosterwijk.

‘Ik betaal anaal mijn doctoraal’ staat op het bord dat een studente in zwart kanten jurkje oomhoog houdt. Even verderop staat een groepje studenten met hoge zwarte hoeden op. Ze dragen een witte lijkkist met daarop ‘Wij begraven de kenniseconomie’. Studenten vragen aandacht voor een probleem: hoge studiedruk en steeds minder financiële ondersteuning.

Topprioriteit

“Investeren moet een strategische topprioriteit zijn”, vindt Oosterwijk. “Iedereen is het erover eens dat Nederland een kenniseconomie moet zijn. Komend jaar moet er 20 procent worden bezuinigd op de begroting, maar wij eisen dat onderwijs daarvan wordt uitgesloten.” Allerlei politici spreken tijdens de demonstratie, maar geen van hen doet een toezegging. “Garanties krijg je bij een koelkast”, aldus onderwijsminister Plasterk.

Voorzitter van het CvB van de Hogeschool en Universiteit van Amsterdam Karel van de Toorn valt de studenten sterk bij. “Jaar na jaar is er minder geld per student te besteden. Het water staat ons aan de lippen”, zegt hij. “Het hoger onderwijs wordt uitgehold.” En ja, meldt hij, hij spreekt namens alle hogescholen en universiteiten.

Signaal

EUR-student Jeroen van der Starre (23, derdejaars filosofie) ziet de demonstratie als een signaal aan zowel de politiek (‘wij studenten gaan niet alles pikken’) als aan medestudenten (‘we liggen onder vuur, laten we er iets aan doen’). Hij proeft toenemende onvrede onder studenten, ook op de Erasmus Universiteit, en vindt dit een goed moment voor actie. “De economische crisis treedt op de voorgrond; waar wordt nu de rekening gelegd”, vraagt hij zich af. “Mensen die de crisis hebben veroorzaakt betalen niet de rekening. Het is een aanval op de levensstandaard van de gewone mens. We moeten al die bezuinigingsmaatregelen die studenten treffen niet langer pikken. Mensen worden nu in de minimale tijd door hun opleiding heen gepompt.”

Rijkeluiskinderen

“Als het zo doorgaat, wordt studeren weer iets voor rijkeluiskinderen”, zegt Che Brandes-Tuka (22). Hij studeert economie, filosofie, sociologie en rechten aan de EUR. “Twee jaar geleden is het collegegeld flink verhoogd, nu wordt de stufi bevroren – het stapelt zich op.” Over het onderwijs is hij niet erg te spreken: het is massaal, onpersoonlijk en leren kritisch te denken komt nauwelijks nog aan bod. Wat een dag als deze gaat veranderen? “In eerste instantie denk ik dat ze ons niet erg serieus nemen. Maar studenten die de straat op gaan en zeggen ‘we pikken het niet’ is een eerste stap. Hopelijk raken meer studenten betrokken bij deze beweging.” MM

Jeroen en Che van de Erasmus Universiteit

Gerard Oosterwijk

Foto’s Marjolein Marchal