Het RIVM is vergeten internet te betrekken bij de voorlichting over het vaccin tegen baarmoederhalskanker. De geruchtenstroom die op internet op gang kwam, heeft daardoor onnodig veel schade aangericht aan de inentingscampagne. Schade die het RIVM had kunnen voorkomen door de juiste informatie goed vindbaar te maken via Google. De overheid moet dit slimmer aanpakken bij de inentingscampagne rond de Mexicaanse griep in het najaar.

Dat zei Winfred Schop (sectieleider infectieziekten, GGD Rotterdam Rijnmond) donderdagavond tijdens het debat ‘Wie wordt er beter van de griep?’ in De Unie in Rotterdam. Schop ging in debat met viroloog Ab Osterhaus (Erasmus MC) en hoogleraar Marketing Stefan Stremersch (EUR) over de vraag: heeft de overheid de communicatie rond de Mexicaanse griep verkeerd aangepakt, en wat was de rol van de griepexperts?

Communicatie is vak apart

“Communicatie is een vak en dat moet je aan deskundigen overlaten”, beaamde Ab Osterhaus. “Je ziet hoe het werkte bij de Mexicaanse griep. Een minister in Mexico zegt eerst dat er driehonderd mensen zijn gestorven aan griep. Toen later bleek dat het er maar twaalf waren, kon je de wereldwijde paniek niet meer terugdraaien.”

Gevolgen griep onduidelijk

Volgens Osterhaus hebben wetenschappers als hij en ook Roel Coutinho van het RIVM, in de media altijd gemeld dat de gevolgen van de Mexicaanse-grieppandemie onduidelijk waren: het kon ernstig worden maar ook meevallen. Maar in de media is steeds gesproken dat in het najaar 30 procent van de mensen met griep op bed ligt.

Wees eerlijk

Marketingman Stremersch vindt dat de overheid eerlijker had moeten zijn in haar communicatie over de onzekerheid die bestaat over de pandemie. “De balans in het debat is verloren gegaan. Dat kun je de media niet aanrekenen. Wel de zender van de informatie: de overheid. Je moet mensen de mogelijke scenario’s voorleggen en niet alleen uitgaan van het worst case scenario; mensen zijn slimmer dan we denken. Ook moet je die informatie op een emotioneel neutrale manier verstrekken. De consument – ik houd niet van het woord patiënt – haakt af als het te emotioneel wordt.”

Overreageren

Schop legt uit dat niet zozeer de overheid, maar ook bedrijven en organisaties hard van stapel lopen in het maken van noodscenario’s tegen de griepgolf. “De extra hygiënemaatregelen die veel bedrijven en organisaties nu nemen, zijn geen landelijk beleid. Dat doen ze zelf. De overheid had bedrijven en organisaties al in februari, voor er sprake was van deze griep, gevraagd om een continuïteitsplan te maken, mocht ooit een derde van de bevolking geveld worden door ziekte. Dat sloeg eerst niet aan. De Mexicaanse griep is voor veel organisaties aanleiding geweest om dat plan alsnog te maken, daarom lijkt het of ze overreageren.”

De Kwestie Live is een maandelijks actueel debat op basis van de rubriek ‘de Kwestie’ in Erasmus Magazine, het onafhankelijke blad van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het debat wordt georganiseerd door Studium Generale, Erasmus Podium en Erasmus Magazine en staat onder leiding van Leon Verdonschot. Schrijver Mohommed Benzakour spreekt vooraf altijd een inleidende column uit.