Er komt een nieuwe brug over de Maas, die Rotterdam beter moet verbinden: van Kralingen op noord naar IJsselmonde op zuid. De uitslag van de verkiezingen laat zien dat hier niet alleen sprake is van een fysieke afstand, maar ook van een geestelijke kloof: in het stembureau ‘Erasmus Universiteit’ in Kralingen-Oost behaalde de PVV op 22 november zo’n 4 procent van de stemmen; in het stembureau ‘Topsportcentrum’ in Oud IJsselmonde was dit bijna 38 procent.
We kunnen blij zijn met de uitslag op de universiteit en afgeven op mensen aan de overkant van de Maas, maar dat is voor wetenschappers geen optie. Zeker niet als de universiteit zegt geen ivoren toren te willen zijn en in de Rotterdamse samenleving te willen staan.
Vijftien jaar lang heb ik in de Tweede Kamer recht tegenover Geert Wilders gezeten: hij als voorzitter van de PVV en ik als lid van de fractie van de SP. Wilders aan de meest rechtse kant en ik aan de meest linkse kant. In een parlement kun je elkaar niet ontlopen en moeten mensen met verschillende opvattingen met elkaar in debat. Dat kan alleen als je die ander probeert te begrijpen: waarom je tegenstander die overtuigingen heeft, hoe deze persoon denkt en hoe die tegen de wereld aankijkt. In de Tweede Kamer liep ik vaak bij mensen binnen of ging ik een kop koffie met ze drinken, om te onderzoeken hoe ze ergens over dachten en waarom dat zo was. De Tweede Kamer is een parlement met zeer uiteenlopende partijen, die in de praktijk allemaal bereid zijn om met elkaar samen te werken.
Het stoorde me, de manier waarop in academische kringen soms over de overwinning van de PVV werd gesproken. Niet zozeer de kritiek op de plannen van Wilders, want die deel ik: daar heb ik me een politiek leven lang tegen verzet, maar wel de wijze waarop vaak over kiezers van de PVV werd verteld. Alsof het domme mensen waren, die niets zouden snappen van de politiek – en toch eigenlijk niet goed konden stemmen. Het respect voor de diversiteit lijkt af te nemen, als mensen met wie je het niet eens bent dichterbij wonen. Wetenschappers zouden nieuwsgieriger moeten zijn naar de redenen waarom mensen voor de PVV hebben gekozen. Voor zover ik het kan zien is dit vooral een roep om aandacht van de politiek.
In Amsterdam riepen na de verkiezingen PvdA en GroenLinks de leden op om te protesteren tegen de uitslag. Dat vond ik niet alleen vreemd, maar ook het verkeerde signaal: dat de kiezers van de PVV er eigenlijk niet bij horen. In de gesprekken die ik heb met PVV-stemmers blijkt dat de meesten niet zozeer afscheid willen nemen van de politiek, maar juist bang zijn dat de politiek afstand neemt van hen. PVV-kiezers zijn boos, maar nog meer bang, voor mensen zoals wij. Wat wij denken en doen in Kralingen-Oost kan van grote invloed zijn op het leven van mensen in Oud IJsselmonde – andersom is dat veel minder het geval. Laat die brug maar komen, deze kloof moeten we overbruggen. Het is aan ons om dat initiatief te nemen.
Op 2 februari verschijnt Spelen met waarden, betalen met gedachten, het boek dat Ronald van Raak schreef over Erasmus, Spinoza en de vraag naar dat wat ons bindt, bij uitgeverij Boom Filosofie.
Mooi verwoord. Als iemand die deel uit maakt van zowel “wij” als “zij”, kan ik beamen dat het wederzijdse begrip niet makkelijk op te brengen is zolang men in de eigen kaders blijft denken. Het helpt om ervan uit te gaan dat iedereen een goede/invoelbare reden heeft om een bepaald standpunt in te nemen. Dat we dit van elkaar niet begrijpen, ligt niet altijd bij de ander. Het is aan jezelf om van andere perspectieven te leren/samen te werken of de ogen te sluiten en de kloof verbreden.
Reageren niet meer mogelijk.