In de minor Artificial Intelligence and Societal Impact moeten studenten een verslag schrijven over een door ChatGPT geschreven essay. “Ze moeten zich daarin verschillende dingen afvragen, zoals: Wat vraag ik de bot? Welk antwoord krijg ik? Klopt de informatie die ik krijg? Wat vind ik van de schrijfstijl?”, vertelt Michele Murgia, onderwijscoördinator van de minor. “We willen vooral dat studenten kritisch leren nadenken over kunstmatige intelligentie.”
Tegelijkertijd krijgen de studenten college over hoe artificial intelligence (AI) technisch in elkaar zit en moeten zij een essay van eigen hand schrijven. Murgia: “Studenten denken dan na over hoe hun schrijfproces en hun essay verschillen van het gekopieerde essay.”
Nooit écht creatief
Murgia hoopt dat studenten tot het inzicht komen dat kunstmatige intelligentie ‘nooit écht creatief kan zijn’. Dat komt doordat het zich baseert op historische data, legt Murgia uit. Dit kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat verouderde normen en vooroordelen in de tekst staan. Murgia: “Als je vastzit in het verleden komt er niets nieuws tot stand.”
Om een indruk te geven van de opdracht, heeft EM samen met Murgia een essay geschreven aan de hand van ChatGPT. Het onderwerp van het stuk, de gevolgen van AI op kunst, is gebaseerd op een essay van een student die de minor vorig jaar heeft gevolgd. Daarin analyseert de student het onderwerp vanuit het concept ‘cultural lag’: het idee dat cultuur altijd een stukje achterloopt op technologische ontwikkelingen. De opdracht aan de bot: ‘Schrijf een essay over de gevolgen van AI op kunst. Noem verschillende perspectieven. Gebruik ook het concept ‘cultural lag’ voor de interpretatie en reflecteer op je eigen denkproces in het essay.’
Het essay beschrijft in het begin twee perspectieven: AI als verrijking van de kunst en als bedreiging voor de kunst. Volgens het ene perspectief maakt kunstmatige intelligentie bijvoorbeeld nieuwe vormen van kunst mogelijk, volgens het andere perspectief mist die kunst emotionele diepte en subjectieve interpretatie, schrijft de bot. Daarna geeft het in één alinea de definitie van de term ‘cultural lag’. Vervolgens deelt de bot zijn eigen perspectief, waarin het zegt dat de gevolgen van kunstmatige intelligentie complex en veelzijdig zijn. De conclusie: het is cruciaal om het concept ‘cultural lag’ te overwegen, en om ervoor te zorgen dat innovatie culturele waarden en menselijke creativiteit niet in de weg staat.
Oppervlakkig
Het essay blijft volgens Murgia ‘erg aan de oppervlakte’ doordat het vooral twee kampen onderscheidt: mensen die denken dat kunst in gevaar is door AI en mensen die denken dat het nieuwe kunst kan creëren. “Dat heeft te maken met het gebrek aan interpretatie. De tool herkauwt alleen wat er al in het verleden is gezegd zonder zelf te interpreteren.” Murgia wijst erop dat het essay de term ‘cultural lag’ dan ook niet gebruikt voor interpretatie, maar het alleen uitlegt. “Je hoeft dus niet te verwachten dat ChatGPT tekst betekenisvol maakt.”
Bovendien neemt het geen ‘beargumenteerde en interessante positie’ in, zegt hij. Wat volgens hem wél interessant zou zijn: twee kanten schetsen en dan argumenten geven waarom de één gelijk heeft en de ander niet. “Een essay gaat om risico nemen. Je zet wat op het spel: je neemt een positie in, geeft daar argumenten voor, en bent vervolgens kwetsbaar voor kritiek.”
Werk uit handen nemen
Studenten leren tijdens de minor, die in september begint en tien weken duurt, ook hoe de tool hen wél kan ondersteunen, denkt de onderwijscoördinator. “Als ze weten welke zinnen ze moeten invoeren om een goed antwoord te krijgen, dan kan dat werk uit handen nemen.” Een student kan volgens Murgia bijvoorbeeld de bot een introductie laten schrijven om sneller op weg te kunnen met de rest van een essay.
Hierbij is het wel van belang dat de student later de inleiding vervangt door eigen tekst, zegt hij. Dat komt doordat het kopiëren van AI-gegenereerde teksten voor opdrachten gezien wordt als fraude, tenzij daarvoor expliciet toestemming wordt gegeven. Dat geldt ook voor de rest van de universiteit.
Niet het enige programma
De minor is niet het enige programma op de universiteit dat ChatGPT inzet. Zo gebeurt dat ook in een opdracht bij Filosofie, vertelt promovendus Rolf Viervant, die de opdracht heeft gemaakt. Samen met de tool maken studenten een samenvatting van een filosofische tekst. Daarbij is er ook aandacht voor de mogelijkheden en beperkingen van de bot. Community for Learning and Innovation onderzoekt momenteel of andere programma’s op de universiteit het ook gebruiken.
Jongeren lezen steeds minder en zijn steeds minder creatief en dit soort programma’s stompen dit nog verder af.
Toen ik nog op de middelbare school zat moesten we elke weer een essay schrijven over allerlei onderwerpen en met pen en papier.
Toen ik studeerde moest je essay, scriptie of verslag zonder taalfouten zijn voordat het werd beoordeeld. Zaten er taalfouten dan kreeg je hem terug zonder cijfer. En denk eraan alhoewel we al computers gebruikte was de controle functie voor taal nog niet zo goed als nu dus een groot deel van de taalfouten bleven erin staan nadat je de spellingscontrole erover had laten lopen.
De oppervlakkigheid en het gebrek aan argumentatie hangen eerder samen met de beperkte formulering van de prompt dan met de capaciteiten van het model. Als interpretatie iets unieks menselijks is, zoals hier verondersteld wordt, dan is het zinvoller om in zo’n vak te interpreteren hoe het model werkt, in plaats van te veronderstellen dat de output van een specifiek prompt vergelijkbaar zou (moeten) zijn met wat studenten produceren bij dezelfde instructie.
Reageren niet meer mogelijk.