Analyse: EUR voldoet nog lang niet aan de eisen van OccupyEUR

Enkele jaren geleden schreef promovendus en activist Vatan Hüzeir een rapport over de banden tussen de universiteit en fossiele bedrijven. Een van de meest precaire punten: de contracten met onder andere Shell die inspraak beloofden in het onderwijsprogramma van de Rotterdam School of Management. De contracten, die trots aan de muur van het Mandevillegebouw hingen, werden weggehaald en verscheurd.

Collegevoorzitter Ed Brinksma heeft het aantal banden met de fossiele industrie laten onderzoeken, zegt hij in een interview met EM. Volgens hem zijn er geen banden met zulke bedrijven als het gaat om ‘fossiele winning’, maar wel waar het gaat om projecten of onderzoek naar klimaattransitie. EM heeft de lijst opgevraagd bij het College van Bestuur, maar vooralsnog niet ontvangen.

De EUR onderschrijft de Klimaatbrief die door EUR-hoogleraren Thea Hilhorst en Jan Rotmans werd opgesteld. Daarin committeren de universiteiten zich onder andere aan het drastisch verminderen van energieverbruik, vliegverkeer en het terugtrekken van alle investeringen van universiteitsgelden uit de fossiele industrie. In het Rotterdams Klimaatakkoord zegt de Erasmus Universiteit toe dat het in 2024 CO2-neutraal zal zijn, maar dat gaat waarschijnlijk niet gehaald worden. De universiteit heeft stilletjes besloten dat uit te stellen naar 2030.

Brinksma ziet raakvlakken met OccupyEUR wat betreft het klimaat, maar is niet van plan om alle banden met de fossiele industrie door te snijden. Hij zegt daarover in een interview met EM: “Als die bedrijven bezig zijn met de transitie, dan moeten we ze daarmee helpen. We moeten de hele maatschappij in beweging brengen, en als je met een hooggestemde moraliteit de goeden van de slechten gaat onderscheiden, dan weet ik niet of dat gaat lukken.”

Saillant detail: net als bij veel door studenten georganiseerde evenementen prijken de logo’s van Shell en BP deze week wel op een sponsorbord van de Erasmus Recruitment Days in het Theilgebouw.

Al jaren klinkt de roep om meer vaste contracten op de universiteit. Vaak wordt na een tweede tijdelijk contract afscheid genomen, waardoor docenten ‘hoppen’ van de ene universiteit naar de andere, met alle gevolgen van dien, tot aan paniek en slaapgebrek toe.

Vooral wetenschappers en docenten die geen universitair hoofddocent of hoogleraar zijn moeten het vaak doen met een tijdelijk contract. Aan de EUR is het aandeel tijdelijke contracten in die groep de afgelopen tien jaar slechts heel licht afgenomen, van 80 naar 79 procent, blijkt uit cijfers van de Universiteiten van Nederland.

Met nieuwe sectorplannen hoopt minister Robbert Dijkgraaf ook tot meer vaste contracten te komen. Die plannen houden onder andere in dat universitair docenten een eigen budget krijgen om onderzoek te doen en daarmee meer baanzekerheid. Tegelijkertijd hanteert de minister geen streefcijfers. En worden vaste contracten in cao-onderhandelingen alleen aan een selecte groep gegeven of vooruitgeschoven.

Dit is een eis waar de Erasmus Universiteit onmogelijk zelfstandig aan kan voldoen, maar volgens OccupyEUR kan de universiteit wel lobbyen in Den Haag. Er is al wel sprake van enige compensatie voor de zogenaamde ‘pechstudenten’ die de studiebeurs misliepen en ook niet profiteerden van extra investeringen in het onderwijs. Het kabinet heeft een miljard euro uitgetrokken voor deze groep.

Dat lijkt veel, maar is zo’n 11 miljard minder dan de studenten zijn misgelopen, berekenden critici. Pechstudenten misten ongeveer 13.000 euro aan inkomsten tijdens hun studietijd, ze krijgen nu maximaal 3272 euro compensatie.

OccupyEUR wil ook ‘toegankelijkheid voor iedereen’. Vooral het nieuws dat het gloednieuwe Langeveldgebouw flink te wensen over laat, is de activisten een doorn in het oog. De deuren naar de rolstoeltoiletten zijn te zwaar voor mensen in een rolstoel, voor slechtzienden zijn de kleuren beroerd gekozen en studenten in een rolstoel zitten op een onpraktische plek in de collegezaal.

Er is al jaren kritiek op de toegankelijkheid van de campus. In een jaarlijks onderzoek van het Centrum Hoger Onderwijs Informatie naar de tevredenheid van studenten met een functiebeperking stond de Rotterdamse universiteit steevast onderaan.

De universiteit heeft beterschap beloofd en samen met studenten met een functiebeperking een lijst opgesteld met verbeterpunten, maar de vraag is of structurele problemen in Langeveld en elders op de campus op te lossen zijn.