Sinds donderdagavond staat het artikel van een team van tien wetenschappers, waar Grosveld deel van uit maakt, online op BioRxiv – een website waarop biologen hun onderzoek kunnen publiceren voordat het beoordeeld is door een vaktijdschrift. De samenvatting rept over een antilichaam tegen SARS2, het coronavirus dat de huidige pandemie veroorzaakt (COVID-19). Het antilichaam kan helpen bij de opsporing en preventie van deze vorm van corona-infectie. Het werkzame antilichaam is een wereldprimeur.
Disclaimer: het antilichaam moet nog op mensen getest worden (dat duurt nog maanden) en het artikel ligt nog bij vakgenoten ter beoordeling, voordat het toonaangevende vaktijdschrift Nature het publiceert. Maar Grosveld is hoopvol: “We verwachten elk moment een e-mail”, zegt de Spinozaprijs-winnaar in zijn lab op de tiende verdieping van het Ee-gebouw van het Erasmus MC.
Wat heeft u met uw mede-onderzoekers van de afdeling Virologie en de Universiteit Utrecht gevonden?
“Wij hebben een artikel gepubliceerd over een antilichaam dat wij al hadden geïsoleerd voor de huidige pandemie en dat kruisreageerde (biologische term voor het afweren van een lichaamsvreemde stof, red.) met verschillende coronavirussen. Het antilichaam voorkomt dat het virus nog kan infecteren en kan bovendien goed helpen bij de opsporing van het virus.”
Hoe vonden jullie dat?
“Zo’n vijftien jaar geleden startte ik een hobbyproject om te kijken of wij menselijke antilichamen (eiwitten aangemaakt als reactie op antigenen zoals virussen, red.) konden maken in muizen. Dat lukte en leidde uiteindelijk tot de oprichting van een Erasmus MC bedrijf: Harbour Antibodies BV. Inmiddels hebben we vestigingen in Shanghai, Boston en Rotterdam, waar de innovatietak zit. Zij ontwikkelen voornamelijk antilichamen om tumoren te genezen.”
“Samen met de afdeling Viroscience hierboven en de afdeling Virologie Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht kwamen we in een Europees project terecht: ZAPI (Zoonoses Anticipation and Preparedness Initiative, red.). Doel daarvan was antilichamen ontwikkelen tegen MERS, SARS en nog een coronavirus uit Hongkong (OC-43). In dat project vonden we antilichamen die kruisreageerden met die drie verschillende virussen en zo voorkwamen dat de virussen nog konden infecteren.
“Maar die virussen zijn al ingedamd, we hebben nu te maken met een ander coronavirus. Van het eerdere onderzoek hadden we nog ongeteste antilichamen in de ijskast staan die niet met alle drie de mutaties reageerden, maar wel met SARS1. Toen de huidige crisis – SARS2 – uitbrak hebben we meteen getest of de antilichamen die met SARS1 reageerden ook reageren op SARS2. Toen vonden we het nu gepubliceerde antilichaam.”
Wat zijn de vervolgstappen en wat kunnen we hiermee?
“We proberen nu een farmaceutisch bedrijf aan boord te krijgen – dat ziet er overigens goed uit – die het antilichaam op grote schaal kan produceren als medicijn. Voordat het de markt op kan, moet het antilichaam door een uitgebreide ontwikkelingsfase en op toxicologische eigenschappen worden getest. Dat proces begint nu. Ook willen we het antilichaam, behalve als medicijn, gebruiken om een diagnostische test op te zetten: eentje die iedereen gewoon thuis kan doen, zodat mensen makkelijk weten of ze een infectie hebben of niet.”
Hoe uniek is dit?
“Dit is bij ons weten het allereerste antilichaam waarvan we weten dat het de infectie blokkeert en er is een goede kans dat dit ook een medicijn wordt dat op de markt komt. Zoiets vinden gebeurt heel weinig. Ik heb gedurende mijn carrière veel aan genregulatie gewerkt: hoe worden genen aan- en uitgezet, wat is het structuur van ons genoom. Daar heb ik gelukkig ook een aantal ontdekkingen kunnen doen, waarbij ik het gevoel had: nu zijn we écht een stap verder. Maar dergelijk onderzoek ging vooral om inzicht en was van wetenschappelijk belang. Dit antilichaam heeft een concrete toepassing.”
U heeft dus nu dé oplossing in handen?
“Als je dit als patiënt zou nemen dan is de verwachting – en dat is nog maar een verwachting – dat de infectie in de patiënt gestopt wordt. En de patiënt dus de kans krijgt om te herstellen. Maar voorkomen is natuurlijk beter dan genezen: een echte oplossing is daarom een vaccin, daar werken anderen aan. Een vaccin ontwikkelen duurt echter al gauw twee jaar. Het medicijn van ons is er, als het allemaal werkt, eerder. Alleen dat is dan weer duurder om te produceren.
“Een vaccin bestaat gewoonlijk uit een eiwit dat voortkomt uit een virus of een gedood virus. Als je daar een klein beetje van bij mensen of dieren inbrengt, gaan die daar antilichamen tegen maken. Daardoor ontstaan zogenaamde geheugencellen die onthouden wat ze eerder hebben gezien. Als het virus probeert binnen te dringen, kunnen die geheugencellen daar snel op reageren en het virus afweren. Een antilichaam werkt als medicijn, maar de patiënt maakt het zelf niet aan. Als je het medicijn geeft blijft het een paar weken aanwezig en dat is genoeg voor herstel, maar waarschijnlijk niet om het virus voor altijd te weren. Daarvoor is het beter als de patiënt eigen immuniteit krijgt.”
Dacht u meteen ‘hier heb ik nog iets voor’, toen dit virus ontstond? Hoe gaat dat?
“Mijn Utrechtse collega Berend-Jan Bosch en ik dachten: we moeten iets doen en misschien hebben we wat. We zijn daarom onmiddellijk aan de gang gegaan en dat is met de huidige paniek hard werken, de klok rond. Ik begin om een uur of negen, tot een uur of zeven. Dan ga ik naar mijn gezin en als thuis de rust is weergekeerd begin ik weer, tot iets na middernacht.”
Heeft u er al veel aandacht voor gekregen?
“Nog niet zoveel. Het is nu gepubliceerd op BioRxiv, maar pas als het door de peers is goedgekeurd bij Nature is het écht – wij mogen daarom ook niet uit onszelf naar de pers stappen. Maar als zij ons vragen stellen mogen we die wel beantwoorden. De goedkeuring komt hopelijk binnen een paar dagen en dan stuurt Nature ook een persbericht uit. Je ziet dat de publicatie op BioRxiv al wel wat losmaakt bij vakgenoten op Twitter en LinkedIn. Gisteren heb ik al een recordaantal aan e-mails en WhatsApps binnengekregen.”
Gaat u financieel binnenlopen met deze vondst?
Lacht. “Dat zie je verkeerd, dit is geen goede businesscase. De kans is aanwezig dat het virus over een maand of twee weg is. Dan heb je als farmaceutische bedrijf voor niets een productie gedraaid van miljoenen – alleen zij kunnen dit soort risico’s aan. Bij SARS1 en MERS was ook paniek. Tegen de tijd dat er een vaccin en antilichamen waren, was het virus al weg.”
Wat vindt u van de huidige aanpak in Nederland?
“We zijn te laks geweest en waren niet goed voorbereid. Er zijn bijvoorbeeld te weinig testen en in het begin zijn er te weinig restricties opgelegd, terwijl we zagen wat er in China en daarna Italië gebeurde.”
Gaat de test die jullie willen ontwikkelen daar een oplossing voor zijn?
“Dat zouden we graag willen en er is al een goedkope eerste test gemaakt in China, maar ik weet niet hoeveel men er kan produceren. Ik heb gevraagd een aantal tests op te sturen om hier te proberen, maar vanwege het verbod op vluchten vanuit China kan dat wel eens moeilijk worden. Een test maken kan sneller dan het maken van een medicijn, want zo’n test hoeft minder uitgebreid onderzocht te worden. Het wordt niet aan een patiënt toegediend en werkt zo’n beetje hetzelfde als een zwangerschapstest, alleen dan met wangslijm in plaats van urine. Hoeveel de test uiteindelijk gaat kosten weet ik ook nog niet.”
Is deze vondst geluk of wijsheid?
“Wij hebben in ons eerste onderzoek met SARS, MERS en OC43 een slimmigheid uitgehaald – voordat deze crisis uitbrak. Daarna hadden we geluk dat er antilichamen bij zitten die ook aan het nieuwe virus binden. Wij lagen daarom voor op anderen, maar er zullen ongetwijfeld, ook door ons, nog meer antilichamen tegen SARS2 ontwikkeld worden.”
De economische prijs die momenteel betaald wordt voor dit virus is enorm en deels blijvend; denk alleen maar aan de waardeverliezen door de pensioenfondsen op de beurs. Dat zij zo.
Maar de potentieel enorme winsten gaan naar een farmaceut? In wat voor krankzinnige wereld leven wij?
*schraapt keel*
De farmaceut investeert de miljoenen en neemt ook de miljoenen verlies als het virus ineens weer verdwijnt. Wát vind je hier zokrankzinnig aan? En oja, ondertussen redden ze ook nog even de halve wereldbevolking. Ja, als je het zo stelt écht schandalig!! *ironie*
Is er nu ook iets binnen de natuurlijke voedselcategorieën dat mensen kunnen innemen om het specifieke blokkerende antilichaam binnen te krijgen. Of kan het alleen via een pilletje en niet via voedingsstoffen.
Je zou vleermuizen kunnen proberen…
Flauw, ik weet het. Maar nee, dat kan niet. Wat wel kan is je weerstand verhogen. Vitamine C, Euchinaforce, met dat soort voedingsmiddelen…en hopen dat je lijf dan voldoende weerstand heeft om bij besmetting zélf een antilichaam aan te maken…
Boekweithoning is mij aangeraden
Iedere keer maar dat jarenlang testen. Het is 2020, doe daar eens wat aan qua procedures en dan uitwerking. Maar dat gaat jullie als Onderzoekers en Farmacy nu gelukkig opgelegd worden door de politiek met deze wereldcrisis.
Daar denk ik ook zo over.
Bij een Pandemie zouden de regels zo kunnen zijn dat een eerste charge kort getest is en vrijgegeven wordt. De tweede bulk is dan langer getest.
Maar nu wordt er een medicijn niet vrijgegeven omdat je bijvoorbeeld een dikke lip als bijwerking kan krijgen terwijl de patienten dat liever hebben dan dat ze overlijden.
René, meld je even aan als testpersoon, even kijken of jij die “dikke lip” voor lief neemt…
zolang het bij giepverschijnselen en koorts blijft, ben je nog bang voor een “dikke lip” of andere onbekende bijverschijnselen……maar als je lijf maar ver genoeg ontsteekt aan alle kanten, met de blijvende schade van dien, wil je op een goed moment wel een risicotje nemen denk ik
Zo trots op jullie! Zo trots op Nederland! De wereld mag dankbaar zijn voor mensen zoals jullie! ( En Trump…? Gaat hij dit keer toch met de kennis van de wetenschap mee..? Het wordt tijd dat hij eens door zijn knieën gaat en meer respect gaat tonen voor mensen zoals jullie!
Trump is niet interessant in deze. Laat de NL regering liever geld vrijmaken zodat dit direct verder ontwikkeld kan worden.
Petje af. Mooi om te lezen hoe bezeten en gefocust er gewerkt is.
Nu maar hopen dat het allemaal inderdaad zal werken en snel gemaakt en gedistribueerd kan worden.
Mijn gevoel zegt me dat nood wetten breekt, en hopelijk kan er op allerlei mogelijke manieren vaart achter worden gezet.
Niet te vroeg juichen, maar bedankt in ieder geval.
Was het misschien niet handiger geweest om hiermee naar buiten te treden nadat “Nature” haar groen licht heeft gegeven?
Kan je vrijwilliger worden voor de test op mensen? En zou dat helpen?
Wauw wat fijn dat wetenschappers bezig zijn ons leven te redden. Helden zijn het. Thank.
Hahaha, affaire Buck (2)
Ik wil wel als test persoon voor het middel
We hopen dat dit een waarheid is en dat er schouders zijn die jullie mee willen helpen deze onderzoeken te steunen veel geluk hiermede. En hopelijk niks fake
Hoop het toch niet. Erasmus MC heeft toch een goede naam?
Dit is bemoedigend,ga zo door
En stel dit is ‘iets’ kan hier dan patent op aangevraagd worden en vanuit de betreffende onderzoekscentra en overheid een spin-off gerealiseerd worden die zich richt op productie van een vaccin? De overheid is dol op valorisatie toch?
Toen ik de ziekte van lyme had wist het Erasmus MC er helemaal niets van terwijl ik daardoor bijna totaal invalide ben geworden.
Jammer……….heel erg jammer!
Hier nog een!
Heb dat al sinds 1998…nee hoor mevrouw, net als de griep gewoon uitzieken! (Tegenwoordig is lyme blijkbaar een hype, iedereen die met vage klachten naar een kwakzalver gaat krijgt deze stempel).
Nu bedlegerig…( met aangetoonde schade).
Mooi dat ze een antilichaam hebben gevonden.
Maar ik ben het vertrouwen kwijt in anti lichaam testen.
Dan weer positief, dan weer negatief en vise versa.
Maak toch eens testen die direct een virus of bacterie aanwijzen.
Als je een auto immuun probleem hebt, kan zo’n een test fout negatieve uitslag geven.
Heel erg voor je Rob. Maar ik weet niet precies wat het te maken heeft met dit nieuwsbericht.
Dat dit jammer voor jou is lijkt me zacht uitgedrukt. Maar natuurlijk niet iemands schuld. Iedereen doet z’n best. En niemand die dat wil natuurlijk.
En dat verwijt jij deze heer Grosveld?
Stoppen dan maar?
RIVM voorschrift leidt tot misdiagnose (non PCR methode) en tot antibiotica onderbehandeling.
Artsen in het ziekenhuis doen iets anders dan onderzoekers in het lab. Sit is een andere “tak van sport”. Lyme is daarbij ook nog eens heel lastig op te sporen in het lichaam… Wel super vervelend voor u natuurlijk.
Het Ebolavacin wan ook niet uitontwikkeld. Vlak voor je op sterven ligt, kijk je niet meer zo nauw, grijp je vast aan iedere laatste kans. Spuit die anti-lichamen maar, want er is geen andere optie dan doodgaan. Fijn dat er verantwoordelijke, menselijke, onderzoekers bestaan. 71jr.. maar nog een paar potjes uit 2003 in de ijkast heeft staan.. Doet me denken aan die ontslagen oosteuropeese wetenschapper, die i, zijn ijskast thuis nog een paar potjes bacteriofagen had staan. De Toekomst, als alle bacrerien antibiotica resistent zijn geworden. CHAPEAU AAN DE ONDERZOEKERS, die echt willen WETEN. grt. Rini… PS, en nu maar hopen dat Rutte de gereserveerde zak onderzoeksgeld weer wegbezuinigt, als het ergste door de quarantaine weer weg is.
Over Lyme bestaat veel onduidelijkheid met name over de Pathogenen in Lyme die uit zo’n 200 verschillende ziekteverwekkers kunnen bestaan. Interessante Sites voor aan vullende info hier: interessantetijden.nl of Mark Kulacz “housatonic live” op youtube
Chapeau! Gewoon prachtig nieuws!
Voor het geval de Corona in de herfst weer de kop op steekt
Frank Grosveld zegt: “Dit is geen goede businesscase. De kans is aanwezig dat het virus over een maand of twee weg is. Dan heb je als farmaceutische bedrijf voor niets een productie gedraaid van miljoenen – alleen zij kunnen dit soort risico’s aan”.
Als simpele leek denk ik dan het volgende. De economische gevolgen van Covid-19 worden uitgedrukt in verliezen van duizenden miljarden euro’s. Er worden her en der al stimuleringsmaatregelen aangekondigd van tientallen miljarden euro’s. Dus of er bij de business case voor het doorontwikkelen van het gevonden antilichaam voor het Covid-19-virus 100 miljoen, 1 miljard of 10 miljard moet worden bijgepast, in mijn ogen valt dat altijd in het niet bij de gevolgen van Covid-19.
Daarom ga ik ervan uit dat regeringen en grote bedrijven bij Frank Grosveld op de stoep staan om te zorgen dat geld in ieder geval het probleem niet is, en dat als dat onverhoopt niet zo is, Frank Grosveld en zijn collega-onderzoekers dat direct laten weten aan het publiek.
Trump zal ‘m al wel gebeld hebben. 😉
As a PhD of EUR I was exited that EUR is the first to identify the COVID-19 antibody. Then with a little further research I found that an American pharmaceutical company Moderna is already shipping its first batch of Corona vaccines. Please see link below. How should I understand this? Are your team first or not?
https://medcitynews.com/2020/02/moderna-ships-first-batch-of-covid-19-vaccine-phase-i-trial-study-page-posted-on-clinicaltrials-gov/
This is a medicine,the one from Moderna is a vaccin
Laat eerst maar eens “Nature” hier iets van vinden alvorens het in de publiciteit komt. Overigens zijn ze in Duitsland ook met een middel bezig. Ben benieuwd wat nu echt effectief is.
Ik denk niet dat we mensen, British, UK scientists van Nature die rechts rijden in een auto aan het stuur, serieus moeten nemen in een scientific opinion. Ik lach heel hard.
Beste Frank,voor ons hoeft dat lange testen echt niet.Stuur maar alvast 150.000 doses,voor elke inwoner van Curacao èèn
Heel mooi nieuws. Gefeliciteerd Grosveld en team.Ik voelde een enorme opluchting toen ik het hoorde. Ze hebben een anti lichaam gevonden voor de Corona Virus, op de Erasmus Universiteit. Ik zei, dus we zijn gered!
Heel mooi nieuws. Gefeliciteerd Grosveld en team. Toen ik hoorde dat ze een anti lichaam op de Erasmus universiteit hadden gevonden voelde ik een enorme opluchting. Ik zei, dus we zijn gered!
Fantastisch nieuws en respect voor de inzet en gedrevenheid.
Hopelijk wordt het resultaat bevestigd en kan een medicijn worden ontwikkeld. De nood hoog en wordt nog veel hoger.
Prima artikel om te lezen, maar graag even dit eruit halen:
-en preventie van van deze vorm > 2x van
-Een antilichaam werkt als als medicijn > 2x als
-te weinig restricties oplegd, terwijl > opgelegd
Bedankt, Carlo. We hebben je correcties in de tekst verwerkt.
Erasmus MC is in Rotterdam, een HAVEN, de derde drukste haven in de wereld na Singapore and dan Shanghai. Rotterdam is grootste haven in Europa. Ik denk dat dit heel belangrijk is in bacteria en virus studies, en ook om de anti body tegen de Corona Virus goedgekeurd te krijgen en bekendheid, Oh, het is een haven, dan is het goed. Sucses Frank Grosveld en team.
Ik weet niet of er een beleefde manier is om te zeggen dat je onzin uitkraamt.
Reageren niet meer mogelijk.