Deze studenten zijn ook moeder: ‘Het werd pas echt moeilijk toen we uit elkaar gingen’

Je woont ver weg van je dochter. Hoe is die situatie tot stand gekomen?

“Ik ben in september naar Nederland gekomen. Ik dacht er al langer over na om in het buitenland te gaan studeren, maar tot afgelopen jaar was ik er nog niet klaar voor. Ik wilde er zeker van zijn dat mijn dochter oud genoeg was om helemaal te begrijpen wat deze beslissing inhield. Nu ziet ze de waarde in van studeren in het buitenland. Als gezin vinden wij persoonlijke ontwikkeling belangrijk en we geloven dat je er niet vanaf zou moeten zien vanwege je dierbaren. Integendeel, de mensen die van je houden zouden een extra reden moeten vormen om je verder te ontwikkelen. Ik ben nu aan de beurt om te studeren, en later zal Anano zelf gaan studeren. Wij zien in dat dit normaal en noodzakelijk is.

Heb je overwogen om haar mee te nemen?

“Ja, ik heb er wel over nagedacht. En het was een moeilijk beslissing om het niet te doen. Maar ik wilde geen onzekere omgeving voor haar creëren waarin haar routine verstoord zou raken. Ik denk dat het veel makkelijker is dat haar leven nu grotendeels onveranderd blijft — ze gaat nog steeds naar dezelfde school en woont in dezelfde stad. Bovendien had ik nog nooit iets gehoord over universiteitsbeleid waarin rekening gehouden werd met studentenmama’s. Ik dacht niet dat ik twee zulke grote verantwoordelijkheden alleen en zonder hulp aan zou kunnen: de voortgang van mijn eigen studie en het welzijn van mijn dochter.

“Ik mis haar heel erg! Maar geloof het of niet, soms raak ik zo overspoeld door de studielast dat ik niet eens de tijd heb om die gevoelens helemaal te ervaren. Dit jaar heb ik haar niet naar school zien gaan of de kerstboom zien versieren. Ik ga ook haar eindejaarsuitvoering op school missen. Dat is wel heel moeilijk. Als ik een paar van mijn opdrachten een week uit had kunnen stellen, was ik zeker naar huis gevlogen zodat ik er bij kon zijn. Maar als student gelden voor mij dezelfde regels als voor alle anderen en dat ik ook een moeder ben, is mijn eigen verantwoordelijkheid.”

Wat is de rol van Anano’s vader op het moment?

“Eerlijk gezegd was dit allemaal niet mogelijk geweest als ik niet zo op mijn man had kunnen rekenen. Hij heeft zijn hele levensstijl en routine aangepast aan die van Anano. Hij neemt zelfs geen lunchpauzes op zijn werk, zodat hij eerder thuis kan zijn. Ik ben heel dankbaar voor zijn steun. Maar onze grootste uitdaging was dat we moesten uitvogelen hoe we op afstand met gezinsaangelegenheden om moesten gaan; voorheen hadden we immers allemaal onze eigen rol in het huishouden. Zover gaat het redelijk goed.”

Hoe spreek je Anano en waar hebben jullie het meestal over?

“We zijn allebei erg druk, dus we kwamen tot de conclusie dat we bepaalde dagen in de agenda moeten zetten waarop we langere gesprekken kunnen voeren. Dit was een belangrijke realisatie voor ons; om tot de conclusie te komen dat we een belangrijk deel uitmaken van elkaars leven, maar niet elkaars hele leven hoeven te zijn. Anders zouden we onze eigen doelen niet kunnen nastreven.

“We hebben wel samen onze eigen ritueeltjes. Ze stuurt me bijvoorbeeld een foto wanneer ze in de schoolbus zit. Zo beginnen we onze ochtend. En we sturen elkaar altijd berichtjes over ons huiswerk.”

Wat denk je dat jij en je dochter van deze ervaring zullen leren?

“Ten eerste denk ik dat een mate van gezond loslaten erg belangrijk is, omdat we onszelf nu als twee volwassen, onafhankelijke, gelijkwaardige personen zien.

“Ten tweede geloof ik dat mijn dochter zal leren dat ze nergens bang voor hoeft te zijn! Ik geloof dat we in een tijd leven met veel kansen. En ik hoop dat ze zich zo zal ontwikkelen dat ze van elke kans gebruik zal kunnen maken die het leven haar aanbiedt.”

Kimberly, jij kreeg je eerste kind voordat je aan je bachelor begon. Hoe kreeg je het voor elkaar om weer aan het studeren te raken?

“Na de geboorte van mijn zoon besloot ik te gaan studeren om mezelf verder te ontwikkelen. Ik had geeneens een middelbare schooldiploma, dus ik moest extra examens doen om aan mijn bachelor te kunnen beginnen. Gelukkig maakte ik mijn bachelor in drie jaar af. Ik had het gevoel dat het te doen zou moeten zijn om zowel moeder als student te zijn, maar ik kon niet naar feestjes of lid worden van een studentenvereniging. Tijdens mijn bachelor heb ik wel vrienden gemaakt, hoewel ik niet veel vertelde over mijn situatie, omdat ik dat niet belangrijk vond om te delen. Ik wilde bewijzen dat ik net zo goed zou kunnen functioneren als elke andere student.

“Niettemin accepteerden mijn medestudenten me volledig. Ze wisten dat ik als vertegenwoordiger werkte, en dat ze bij me terecht konden als ze vragen of problemen hadden. Ik denk dat het ouderschap me zorgzamer heeft gemaakt. Tijdens de drie jaar van mijn bachelor, werd ik door de vader van mijn kind tot op zekere hoogte geholpen, en maakte ik goed gebruik van opvang en andere voorzieningen, zodat ik de zaken goed rond mijn studieschema kon organiseren. Ik ging in de ochtend naar colleges, zodat ik ’s avonds thuis kon zijn. Het werd pas echt moeilijk toen ik alleenstaande moeder werd. De combinatie van studieproblemen, het ouderschap en daarnaast ook nog eens financiële problemen, was erg zwaar. Ik huilde veel in die tijd. Ik ga nu het vierde jaar van mijn master in, omdat ik het allemaal gewoon niet kon bolwerken. Studievertraging werd uiteindelijk onvermijdelijk, maar dankzij veel doorzettingsvermogen ben ik nu bijna over de streep.”

Kreeg je hulp om de academische uitdagingen te overwinnen?

“Ik had enorm veel geluk met een geweldige studieadviseur. Zij hielp me deadlines voor mijn scriptie uit te stellen. Maar het is belangrijk om te weten dat elke studieadviseur op zijn of haar eigen wijze werkt — de universiteit heeft geen specifieke richtlijnen voor studerende ouders. Ik studeer sociale wetenschappen; het is dus ook geen toeval dat mijn studieadviseur een begripvol, sociaal persoon is. Maar als je economie, gezondheidswetenschappen of rechten studeert, kan het een stuk lastiger zijn. Ik heb verhalen gehoord van zwangere studenten die helemaal geen hulp ontvingen. Er is geen erkenning, geen organisatie — niets om studerende ouders te ondersteunen tijdens hun tijd aan de EUR. Daarom besloot ik om een bijeenkomst te organiseren en deze studenten met elkaar in contact te brengen; als je met elkaar in contact komt, voel je je vrijwel meteen al meer ondersteund. Het was belangrijk voor mij om andere moeders en vaders te laten weten dat ze niet alleen zijn.”

Denk je — ondanks alle uitdagingen — dat het een goede keuze is om een studerende moeder te zijn?

“Het moederschap heeft me erg dankbaar gemaakt voor mijn studie. Ik zie directe voordelen voor mijn kinderen in het feit dat ik een ‘opgeleide moeder’ ben. Mijn studie heeft mijn nieuwe inzichten en een breder perspectief geboden. Ik weet dat mijn kinderen de toekomst vormen van onze samenleving. Dit houd ik in gedachten in hoe ik ze opvoed. Ik leer ze rekening te houden met elkaar, dingen niet voor lief te nemen en dankbaar te zijn voor wat ze hebben.

“Mijn kinderen zijn mijn beste vrienden. Ik ben gek op ze en ze vormen mijn belangrijkste investering. Dit is voor mij extra belangrijk omdat ik een pleegkind was; ik leefde in allerlei (te)huizen en bij verschillende families, zonder ondersteuning van mijn ouders. Nu neem ik dus mijn kinderen mee naar de campus. Het doet me plezier dat ze het daar echt leuk vinden en hier willen studeren. Ze zien hoe ik studeer en dat inspireert ze — ik ben voor hen een levend voorbeeld. Dit is ook een van de redenen dat mijn dochter haar huiswerk helemaal alleen doet.

“Onder aan de streep denk ik dat de universiteit mij tot een betere moeder heeft gemaakt, en dat het feit dat ik een moeder ben, mij ook een betere student heeft gemaakt.”