Waarom koken studenten niet? Hebben ze het te druk of kunnen ze ook echt niet koken? Voor de Russische student Psychologie Alexey (35) is het een combinatie van beide. “Ik wil goede cijfers halen en dat kost nu eenmaal veel tijd. Mijn ouders hebben me wel geleerd om te koken, maar ik vind het niet leuk om te doen. Daarom heb ik me er ook nooit in ontwikkeld. Eigenlijk gaat het wel prima, ik leef nu al 12 jaar zo.”
Volgens Psychologiestudente Elai (24) is deze gewoonte er bij haar in geslopen. “Eerst kookte ik wel. Met mijn zus, als mijn ouders nog aan het werk waren. En met mijn vorige huisgenoot. Ik deed de boodschappen en zij kookte dan. Dat werkte heel goed.” Elai kan het wel, zegt ze, maar ze vindt het niet leuk en elk klein obstakel is een excuus om iets te bestellen of te halen. “Mijn stage was in Amsterdam en ik woon in Rotterdam, dus was ik elke dag al vroeg op en pas laat thuis. Ik had maar twee uur per avond vrije tijd, dus dan had ik geen zin om die tijd te spenderen aan boodschappen doen.”
Alexey en Elai geven toe dat zij niks voelen voor koken. “Sommige mensen zien koken als een soort van mediteren”, vertelt Alexey. “Er gebeurt van alles, ze voelen het eten. Zo iemand ben ik totaal niet.” Saskia: “Het is heel moeilijk om voor één persoon te koken. Dan houd ik meteen zo veel over. Mijn vriezer raakt dan overvol of het eten gaat rotten. En vaak heb ik ook gewoon geen inspiratie. Veel makkelijker om gewoon wat te bestellen.”
Tomaat uit het vuistje
Als studenten niet koken, wat eten ze dan wel? Alle drie de studenten vertelden dat ze wel ontbijt maakten en thuis aten. Elai: “Zonder te ontbijten ga ik de deur niet uit. Ik ontbijt meestal vrij gezond, zoals kwark met muesli en fruit. Soms ook een boterham of havermout met appel.” Kwark is ook het favoriete ontbijtje van Alexey, aangezien het zijn voornaamste vorm van proteïne is, “samen met Franse kazen.”
Wie tussen de middag bij de Spar is geweest, weet dat studenten dol zijn op de lunch- of dinergerechten to go. Falafelsalades, sandwiches, wraps, croissantjes – de campussupermarkt heeft het allemaal. Toch zijn deze studenten geen fan van deze opties als lunch. Alexey: “Al die maaltijden zijn veel te duur. Het liefst eet ik gewoon een appel of tomaat zo uit het vuistje, eventueel met wat peper en zout. Mijn dieet is gebaseerd op fruit en groenten, van vlees krijg ik buikpijn. Met verschillende kant-en-klare sausjes en allerlei soorten groenten verveelt mijn lunch of diner nooit. Ik kan overigens wel zelf een ei koken of pannenkoeken bakken, maar dat doe ik zelden. Eens per jaar of zo.”
Saskia’s dieet is eigenlijk het tegenovergestelde. “Pizza, hamburgers, kipcorns; meestal aten we snacks als maaltijden. Als ik college had, kocht ik vaak een broodje kroket in de kantine. Of een appeltje bij de Spar. Soms kookte ik wel zelf, maar dan niet voor lunch. Voor avondeten maakte ik dan pasta, rijstschotels of ovenschotels. Bijvoorbeeld de pasta rode pesto van mijn ex. Hele simpele gerechten.”
Die dinergerechten zijn juist Elai’s lunchgerechten. Tijdens haar stage at ze grote maaltijden met de lunch en dan kleinere gerechten voor avondeten. “Meestal at ik een broodje voor avondeten of zo, of haalde ik een Turkse pizza of frietjes bij een café. Als lunch at ik iets op basis van rijst en dan met groenten, het liefst iets zonder vlees.”
Kipcorn als diner
Het is makkelijk om te veel zout of suiker binnen te krijgen, vooral als je niet zelf kookt. Je weet dan niet precies wat erin zit. Voelen deze studenten zich ongezond? “Ik hoef niet te koken om gezond te blijven”, vindt Alexey. “Ik heb geen volledige maaltijden nodig. Ik doe mijn best om de juiste balans van proteïne, koolhydraten en vet binnen te krijgen. Suiker en zout vermijd ik zo veel mogelijk.”
Elai sluit zich er deels bij aan, maar merkt wel dat ze heel veel is afgevallen. “Omdat ik geen tijd heb, kom ik er niet altijd aan toe om goed te eten. In 2019 wil ik wel meer koken. Ik sport ook twee keer per week, dus moet ik genoeg proteïne binnenkrijgen.”
En Saskia, die geeft wel toe dat haar dieet niet het meest gezonde is. “Ik at overdag veel te weinig en ‘s avonds te veel. Dan waren het cravings, dus alleen maar shit zoals gefrituurd eten, koekjes en chips. Nu ik op werk gezond eten krijg, merk ik wel echt verschil. Ik voel me veel gezonder met een groenteschotel of lasagne, dan met een kipcorn als diner.”
Hoe betaal je een leven zonder koken?
Een leven zonder koken klinkt duur. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Zo geeft Alexey zo’n 42 euro per week uit en leeft Elai van 20 tot 30 euro per week. Saskia leeft een stuk duurder: zij schat haar uitgaven aan eten op ruim 100 euro per week. “Maar”, zegt Elai, “met tentamenweken kan ik wel eens 10 euro per dag uitgeven. Dat heb ik dan gewoon even nodig.”
In het boodschappenmandje van de gemiddelde student zit toch wel meer dan 30 euro aan wekelijkse boodschappen. Hoe kunnen studenten die nooit koken zo weinig uitgeven? Elai geeft aan dat zij alleen hele eenvoudige producten koopt, zoals fruit, havermout, kwark en muesli. Geen dure groenten of fruit en geen biologische of luxe producten. Alexey’s boodschappen volgen een soort patroon: “Roggebrood en rijstwafels voor de koolhydraten, Franse kaas en kwark voor de proteïne en allerlei soorten groenten. Je hebt dure en goedkope groenten, maar je kunt makkelijk op een beperkt budget leven als je voor de goedkope opties kiest.”
Hoe betalen deze studenten dit? DUO blijkt de belangrijkste bron van inkomsten te zijn. Elai en Saskia hebben een lening waarmee ze hun eten betalen. Alexey heeft gespaard in de jaren voor zijn studie, toen hij software engineer was. Maar als de boodschappen maar 42 euro per week kosten, dan moet dat zelfs met een DUO-lening nog wel lukken.
