“Het is volstrekt onterecht dat deze prijs wordt gevoerd”, zei Ernst Kuipers, bestuursvoorzitter van het Erasmus MC woensdagavond in Nieuwsuur. “Wij hebben dit middel lang gemaakt en weten daardoor exact wat de productie- en ontwikkelkosten zijn geweest. Die prijs moet omlaag en kan ook omlaag.” Kuipers zegt dat het Erasmus MC naïef is geweest in het proces rond het geneesmiddel. “De ontwikkeling dateert al van de jaren tachtig. Toen was er nog geen enkel besef over de prijsstelling van dit soort medicijnen.” Het Erasmus MC blijft het medicijn wel maken voor de eigen patiënten.
Het kankermedicijn lutetium-octreotaat is opeens zes keer zo duur. Het middel werd ontwikkeld in het Erasmus MC en sinds 2000 gebruikt om neuro-endocriene tumoren te behandelen. Novartis, de farmaceut die het medicijn kocht, vraagt 23.000 euro per infuus, terwijl het academisch ziekenhuis 4.000 euro per infuus rekende, zo blijkt uit een reconstructie van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
Succesvol medicijn
In de jaren tachtig en negentig werd het middel lutetium-octreotaat ontwikkeld in het Erasmus MC onder leiding van emeritus hoogleraar Eric Krenning. Met lutetium-octreotaat worden langzaam groeiende neuro-endocriene tumoren behandeld.
Krenning richt met nog een aantal artsen een farmaceutische start-up op om het medicijn verder te ontwikkelen. Dat wordt in 2010 verkocht aan AAA, een Frans farmaceutisch bedrijf. Het medicijn blijkt de afgelopen jaren succesvol. Het bestrijdt bepaalde vormen van kanker minstens vijf keer effectiever en patiënten leven na behandeling vier tot zes jaar langer.
Monopoliepositie
Ruim een jaar geleden krijgt het medicijn de ‘weesstatus’, bedoeld voor medicijnen voor zeldzame aandoeningen. Een aanmerking als weesgeneesmiddel garandeert een monopoliepositie van zeven jaar in de Verenigde Staten en van tien jaar in de Europese Unie. Vlak daarna betaalt de Zwitserse farmaceut Novartis 3,3 miljard voor AAA. Novartis heeft nu een beschermd weesgeneesmiddel in handen, dat is toegelaten op de Europese en de Amerikaanse markt. En ineens vraagt Novartis bijna zes keer zoveel voor lutetium-octreotaat.