‘Een cantus met veel drank hoort niet thuis op de universiteit’

Het Eurekaweek-bestuur besloot op eigen initiatief dit jaar de tap twee uur later open te stellen en de zichtbaarheid van alcoholmerken tijdens de introductietijd te reduceren. Een aardig begin, vinden de specialisten, maar tegelijkertijd wijzen ze op de rol die de universiteit heeft bij het maken van een cultuuromslag: ‘We moeten af van het idee dat alcohol hoort bij het studentenleven.’

Van alle jongeren tot vijfentwintig jaar, is het percentage overmatige drinkers onder studenten het hoogst. Dit blijkt uit een onderzoek van het Trimbos Instituut uit 2015. “De nadruk op alcohol als onderdeel van gezelligheid is wel een thema onder studenten”, vindt Marjolijn van de Merwe, die als arts bij de polikliniek voor jeugd en alcohol van het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis werkt. Volgens haar denken studenten vaak wel te weten wat alcohol met ze doet, maar ziet dat ze in de praktijk weinig weten over de risico’s van overmatig alcoholgebruik. Zo kun je door het drinken van vijf glazen alcohol binnen twee uur een kritische grens bereiken waarbij je plots ‘out’ kan gaan en is alcohol voor je drieëntwintigste extra schadelijk voor de hersenen.

Ook Marcella Delissen, senior preventiewerker bij Youz en specialist in jongeren en verslaving, wijst op het belang om veel meer bewustwording bij studenten te creëren. Ze ziet de Eurekaweek als een goed moment om in te zetten op een cultuuromslag onder studenten: “Tijdens de introductieweek is het goed om uit te dragen dat het drinken van alcohol risico’s kent, en ook dat alcohol en onderwijs niet samengaan”

De beide deskundigen vinden dat het alcoholbeleid van de Eurekaweek-organisatie op een aantal punten aan die ambitie bijdraagt. Wel geloven ze dat de maatregel om de tap twee uur later open te laten weinig zoden aan de dijk zet. Delissen ziet het weliswaar als een ‘goede start’, maar plaatst daar direct een kanttekening bij: “De periode waarin gedronken kan worden is verkort, maar daarmee wordt er nog te weinig gedaan aan de cultuuromslag die noodzakelijk is. We moeten af van het idee dat alcohol hoort bij het studentenleven.”

Ook de traditionele cantusavond waarbij (veel) alcohol wordt geschonken, in de tentamenhal, zou in de ogen van Delissen en Van de Merwe anders moeten. “De cantus zou niet moeten worden georganiseerd op de universiteitscampus”, vindt Van de Merwe. “Een cantusavond met zang is natuurlijk hartstikke leuk en tegelijkertijd heeft een universiteit een belangrijke voorbeeldfunctie. Ook als het gaat om een onderwerp als alcoholgebruik.”

Delissen kan zich voorstellen dat in de loop van de jaren bij de cantus de focus meer is komen te liggen op het drinken van alcohol. Ze gelooft dat het verantwoordelijkheidsgevoel van de universiteit verder zou moeten reiken dan het zijn van een gastheer. Ze ziet een kans om de avond op een nieuwe manier vorm te geven: “Om alcoholgebruik te ontmoedigen is het belangrijk om aantrekkelijke alcoholvrije alternatieven aan te bieden.” Van de Merwe: “Bier zou geen voorwaarde moeten zijn voor een geslaagde avond.”

Van de Merwe heeft een duidelijk advies voor studenten, en in het bijzonder de deelnemers van de Eurekaweek: “Wie verantwoord wil drinken, drinkt niet.” Ze krijgt daarbij bijval van Delissen: “Nul glazen alcohol is natuurlijk het beste. Dat is ook het advies vanuit de Gezondheidsraad.” Voor wie wel drinkt, adviseren de experts veel af te wisselen met non-alcoholische dranken, je drink tempo laag te houden en een drankje per keer te halen in plaats van een meter bier. “Als je het gevoel krijgt dat je meer moet drinken vanwege de groepsdruk, mors dan heel veel van je bier. Een oude en effectieve truc”, voegt Van de Merwe eraan toe.