Julia Wittmayer promoveerde eind 2016 op hoe je maatschappelijke verandering op lokale schaal kunt vormgeven. Het zorgde er onder meer voor dat een buurthuis op Zuid werd heropend.

Stel dat je op een verjaardag
naast je oom zit.
Hoe leg je hem in een
paar zinnen uit wat je
hebt onderzocht?

“Ik deed onderzoek in Carnisse, een wijk op Zuid die het sociaal moeilijk heeft. Daar zat ik met bewoners en ondernemers om de tafel om te kijken wat de problemen zijn en hoe we de wijk duurzamer, mooier en beter konden maken. Als wetenschapper actief bijdragen aan verandering is een andere manier van onderzoek doen, dus ik heb ook onderzocht hoe ik zelf te werk ga. De onderliggende vraag was eigenlijk: hoe kunnen we beter met elkaar samenleven en hoe kan de wetenschap daar een rol in spelen?”

Wat wordt de wereld beter van je
proefschrift?

“Mijn doel was om echt iets bij te dragen. Zo is het door mijn onderzoek gelukt om het buurthuis in Carnisse te heropenen. Uit interviews kwam namelijk naar voren dat veel bewoners en ondernemers dat graag wilden. Dus wij hebben die mensen bij elkaar gezet. Daar kwamen een actiegroep en een handtekeningenactie uit. Maar ik hoop ook dat mijn proefschrift de rol van de onderzoeker op de agenda zet. Door zo nauw betrokken te zijn, zorg je voor maatschappelijke legitimiteit van onderzoek. Je geeft niet alleen antwoord op prangende vragen in de maatschappij, maar je draagt ook bij aan verandering. Tegelijk is het wetenschappelijk relevant, omdat het leidt tot heel veel mooie data en gefundeerd inzicht.”

Wat was het absolute dieptepunt
in de afgelopen jaren?

“In de week van mijn promotie kreeg ik een mail dat het buurthuis weer hommeles heeft met de gemeente. De gemeente wil enerzijds maatschappelijke ontwikkeling stimuleren en anderzijds marktconforme huren. Dat botst, en daar zijn de vrijwilligers, die al vijf jaar proberen het buurthuis open te houden, de dupe van. Er gaan zelfs vriendschappen aan kapot.”

Hoe heb je je promotie gevierd?

“Met koffie en taart voor collega’s. Mijn familie was overgekomen uit Duitsland en is het weekend gebleven. Het was wel jammer dat de kleine commissie zo lang over haar oordeel deed. Anders had ik in de zomer een groot strandfeest gegeven in mijn woonplaats Scheveningen. Dat feest komt nu een jaar later.”

achterkant proefschrift Julia Wittmayer

De cover

“Een collega met een designachtergrond heeft me geholpen. Op de cover zie je het gebouw dat heropend is. De stekelige rozen laten de weerbarstigheid van de praktijk zien. Op de achterkant zie je de ingang van het buurtcentrum, met daarboven de houten balken waar ooit het bord met de naam hing. Het is de afgelopen jaren drie keer van naam veranderd. Die lege plek staat symbool voor de strijd die de bewoners hebben gevoerd.”