Waar komt de toga toch vandaan?

Hoera, de Erasmus Universiteit viert vandaag haar 103e verjaardag. Dat betekent dat de hoogleraren de stola’s, baretten en toga’s weer uit de kast kunnen trekken, want bij een verjaardag hoort feestelijke kleding. Maar waar komen de Rotterdamse toga’s precies vandaan?

Een grijs, grauw industrieterrein aan de noordkant van Rotterdam. Niet een plek waar je snel aan denkt als je vandaag tijdens de Dies Natalis de hoogleraren in hun ceremoniële kledij ziet zitten. Toch is het de plaats waar sinds een jaar alle Rotterdamse toga’s vandaan komen. “Dat hoor ik vaker, dat mensen deze plek niet hadden verwacht”, lacht eigenaar Debby Schout van Toga Atelier Schout. “Maar op deze 60 vierkante meter worden alle toga’s voor de Erasmus Universiteit met de hand gemaakt. Per toga zijn we twee tot drie dagen bezig.’’

In het atelier, waar het constante geratel van de naaimachines en een deephouse-mix samen voor een bijzonder achtergrondgeluid zorgen, maken Schout en haar collega’s ongeveer 35 ‘Erasmustoga’s’ per jaar. Op het eerste gezicht dezelfde lange zwarte ‘jas’ als die je op andere universiteiten tegenkomt, maar ze zijn weldegelijk anders. “Het belangrijkste verschil is het gebruik van fluweel op de voorkant van de toga en bij de mouwen. Die banen zijn een stuk groter dan bij andere toga’s.”

Het kleurgebruik is een andere onderscheidende factor. Elke faculteit heeft namelijk een eigen kleur (van het geel van de Erasmus School of Economics tot het lichtblauw van Wijsbegeerte) die op zowel de toga als de baret (het hoedje) en de stola (de sjerp) terugkomt. “Rondom de mouw van de toga zit een koord in de kleur van de faculteit, het kwastje op de baret en de hele stola zijn in die kleur.”

Het ontwerp van de Rotterdamse toga ligt al eeuwen vast, maar Schout heeft niet stilgezeten sinds ze vorig jaar het stokje van de vorige kleermaker overnam. “Aan het ontwerp veranderen wij natuurlijk niets, maar we zijn wel constant bezig om de toga te verbeteren. Zo gebruiken wij een nieuw soort stof, waardoor de toga een stuk lichter is geworden.” Ook nieuw: de volledig biologische toga. Helemaal gemaakt van biologische schapenwol. “Ik vind dat je dat in deze tijd wel moet doen. Nog niet iedereen kiest ervoor, omdat het ook wat duurder is, maar dat gaat wel veranderen.”

Naast de toga’s heeft Schout in het kader van de Dies Natalis twee kappa’s (een korte cape) gemaakt. “Die zijn voor de twee hoogleraren aan wie het eredoctoraat wordt uitgereikt. De kappa is dit jaar trouwens wel opnieuw ontworpen. Zo komt de nieuwe kleur groen van de universiteit terug in de voering.” De verjaardag van de universiteit betekent niet dat de hoogleraren massaal een nieuwe toga aanschaffen. Schout schaart het kledingstuk dan ook onder de categorie ‘slow fashion’. “Een toga moet toch wel zo’n 15 tot 20 jaar meegaan. Maar er zijn de laatste tijd veel hoogleraren bijgekomen, dus we hebben genoeg te doen.”